(KTSG Online) – Tại phiên họp pháp luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra vào ngày 19-9, Chính phủ đã trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) để Ủy ban cho ý kiến góp ý. Đại diện Chính phủ nêu ra hàng loạt bất cập cho thấy cần phải sửa đổi luật này.
- Giao dịch điện tử tại Việt Nam và xu hướng ‘luật hóa’
- Loay hoay xác định khung pháp lý cho chữ ký số trong giao dịch điện tử
Nói về những bất cập của Luật Giao dịch điện tử 2005, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, cho biết phạm vi điều chỉnh chưa phù hợp với thực tiễn ứng dụng và phát triển giao dịch điện tử hiện nay. Luật loại trừ không áp dụng giao dịch điện tử đối với một số hoạt động cụ thể trong các lĩnh vực tư pháp, đất đai, xây dựng, tài chính. Việc loại trừ này có thể gây cản trở ứng dụng công nghệ trong triển khai các dịch vụ công trực tuyến cũng như triển khai các giao dịch điện tử trong các lĩnh vực đang bị loại trừ.
Luật Giao dịch điện tử năm 2005 thiếu quy định cụ thể về giá trị pháp lý và đảm bảo độ tin cậy cho một số yếu tố quan trọng trong giao dịch điện tử như thông điệp dữ liệu, chữ ký điện tử, tài khoản giao dịch điện tử, hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử, dịch vụ tin cậy… Luật chưa có quy định làm rõ giá trị pháp lý của việc chuyển đổi từ bản giấy sang bản điện tử và ngược lại.
Các quy định về hợp đồng điện tử trong luật còn thiếu quy định mang tính chất đặc thù trong hợp đồng điện tử như quy định về giá trị pháp lý của hợp đồng điện tử, giá trị pháp lý của hợp đồng giao kết qua hệ thống thông tin tự động.
Luật Giao dịch điện tử năm 2005 có một số quy định về an ninh, an toàn, bảo vệ thông điệp dữ liệu. Nhưng những quy định này chưa đồng bộ với một số nội dung về an toàn thông tin mạng và an ninh mạng quy định tại Luật An toàn thông tin mạng năm 2015 và Luật An ninh mạng năm 2018. Những quy định này cũng chưa được cụ thể hóa để bảo đảm an toàn thông tin mạng, an ninh mạng trong giao dịch điện tử, do vậy, cần cụ thể hóa nội dung này trong dự thảo luật.
Ngoài ra, hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử, nền tảng số là phương tiện và môi trường để thực hiện các giao dịch điện tử nhưng chưa được quy định trong luật. Thực tế đã có một số văn bản dưới luật quy định liên quan đến nội dung này nhưng chưa được luật hóa như nền tảng mạng xã hội, nền tảng thương mại điện tử…
Sau khi nêu các bất cập, ông Hùng cho rằng cần thiết phải xây dựng Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), thay thế Luật Giao dịch điện tử năm 2005.
Thảo luận tại phiên họp, đa số các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với việc sửa đổi Luật Giao dịch điện tử năm 2005 và tập trung cho ý kiến các nội dung: mở rộng phạm vi điều chỉnh, áp dụng của hoạt động giao dịch điện tử tới tất cả các hoạt động của đời sống xã hội; sự tương thích của dự án luật với các đạo luật khác…
Góp ý kiến về mở rộng phạm vi áp dụng của hoạt động giao dịch điện tử tới tất cả các hoạt động của đời sống xã hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng khi mở rộng phạm vi thực hiện những giao dịch điện tử yêu cầu cần có sự đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, công nghệ.
Ông Tùng cho hay, ở nhiều nước phát triển không mở rộng hết giao dịch điện tử ở các lĩnh vực, trong đó có vấn đề các giao dịch liên quan đất đai. Nếu mở rộng phạm vi thì mở rộng đến đâu, trong thời gian là bao nhiêu năm và phải đảm bảo tính khả thi khi luật được áp dụng vào thực tiễn cuộc sống. Vì vậy, ông cho rằng ban soạn thảo và thẩm tra dự án luật cần tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng việc mở rộng phạm vi áp dụng của hoạt động giao dịch điện tử tới tất cả các hoạt động của đời sống xã hội.
Cũng tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý khi sửa đổi Luật Giao dịch điện tử phải đảm bảo liên quan đến chuyển đổi số, an toàn thông tin, an ninh mạng. Đặc biệt lưu ý về hạ tầng cơ sở kỹ thuật, công nghệ có đáp ứng được khi mở rộng phạm vi áp dụng của hoạt động giao dịch điện tử tới tất cả các hoạt động của đời sống xã hội hay không. Mặt khác, dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) cũng phải đảm bảo an toàn thông tin, quyền công dân, bí mật riêng tư cho người dân.
Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, việc sửa đổi Luật Giao dịch điện tử không nên tạo thêm quy trình công đoạn, thủ tục phát sinh, điều kiện bắt buộc cho người dân.
