Trung Quốc hứa sẽ “cởi mở hơn”
Minh Đức
(TBKTSG Online) – Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đầu tuần này đã khai trương một hội chợ nhập khẩu kéo dài 6 ngày, nhằm chứng tỏ với thế giới rằng Trung Quốc có thể là một lực lượng tích cực cho thương mại toàn cầu. Hội chợ diễn ra trong bối cảnh cuộc chiến thương mại với Mỹ đang làm chậm nền kinh tế vốn đã suy yếu của Trung Quốc.
 |
| Hội chợ Nhậu khẩu Quốc tế tại Thượng Hải khai mạc hôm 5-11. Ảnh: AP |
"Trung Quốc là một thị trường lớn với hơn 1,3 tỉ người, và chúng tôi chân thành cam kết mở cửa thị trường", ông Tập Cận Bình nói tại lễ khai mạc Hội chợ Nhập khẩu Quốc tế tại Thượng Hải hôm 5-11. Theo ông Tập, việc Trung Quốc gia tăng nhập khẩu không phải là lựa chọn chính trị mà là “bước đi hướng tới tương lai để nắm lấy thế giới".
Hội chợ Thượng Hải được kỳ vọng sẽ quy tụ 150.000 công ty Trung Quốc quan tâm tới những mặt hàng nhập khẩu từ hơn 130 quốc gia. Bằng việc tổ chức hội chợ này, nước chủ nhà muốn truyền đi thông điệp rằng Trung Quốc có thể đóng góp nhiều hơn cho thương mại thế giới, chứ không phải chỉ có làm tràn ngập hàng hoá trên toàn cầu.
Trung Quốc hiện đang tìm cách giải quyết cuộc chiến thương mại với Mỹ khi căng thẳng đang tiếp tục gây thiệt hại cho nền kinh tế vốn đã chậm lại của đất nước. Tăng trưởng kinh tế đã bị tổn thương bởi những lo lắng về nợ và sự suy giảm niềm tin kinh doanh lẫn niềm tin của người tiêu dùng. Bắc Kinh một mặt đang tìm kiếm thoả thuận thương mại với Mỹ, mặt khác muốn cho thế giới thấy, Trung Quốc vẫn còn nhiều nơi khác để bán các sản phẩm của mình.
Trong bài phát biểu khai mạc, ông Tập Cận Bình không nhắc đến Mỹ và Tổng thống D.Trump, song ông bóng gió: “Ngày nay, khi toàn cầu hóa kinh tế đang trở nên sâu rộng và phát triển, những ý tưởng về “luật rừng” và quan điểm “kẻ chiến thắng sẽ có tất cả” (the winner take it all) sẽ mang lại một kết cục thảm bại”.
Ông Tập cho biết, Trung Quốc sẽ mở cửa thêm nhiều lĩnh vực để thu hút đầu tư nước ngoài như chăm sóc sức khoẻ, giáo dục. Ông hứa cắt giảm thuế quan và nhập khẩu 45 nghìn tỉ đô la hàng hóa, dịch vụ trong vòng 15 năm tới. Để đáp ứng mối quan tâm của các công ty nước ngoài, ông Tập cam kết sẽ tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Chủ tịch Trung Quốc hứa hẹn sẽ để cho các công ty toàn cầu thâm nhập vào tầng lớp trung lưu Trung Quốc và "chia sẻ lợi ích của toàn cầu hoá".
Trong khi lãnh đạo Trung Quốc đưa ra nhiều cam kết tích cực, ông Adam Dunnett, Tổng thư ký Phòng Thương mại Liên minh châu Âu tại Trung Quốc, cho biết nhiều doanh nghiệp vẫn tiếp tục phàn nàn về việc Bắc Kinh phân biệt đối xử với các công ty nước ngoài làm ăn ở đây và việc nhà nước Trung Quốc hỗ trợ một cách không công bằng cho các công ty trong nước.
Ông Adam cho hay, trong vài tháng qua, một số công ty châu Âu có xu hướng ủng hộ những quan điểm cứng rắn theo cách mà Mỹ đang làm. Họ cũng muốn hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc sang châu Âu, trừ khi Bắc Kinh đưa ra khả năng tiếp cận thị trường tương tự dành cho các doanh nghiệp châu Âu.
"Đây là một sự thay đổi quan điểm cơ bản", ông Adam nói với New York Times.
Ông cho rằng, Phòng Thương mại Liên minh châu Âu trước giờ vẫn kêu gọi sự cởi mở hơn nữa của Trung Quốc trong mở cửa thị trường và chưa hề đưa ra lời đe dọa nào về thuế quan hoặc các biện pháp khác đối với hàng hoá xuất khẩu của Trung Quốc sang châu Âu.
Trước đó, Bộ trưởng Thương mại của Liên minh Châu Âu, Nhật Bản và Hoa Kỳ đã ban hành một tuyên bố chung vào cuối tháng 9, trong đó lên án những hành vi cưỡng bức chuyển giao công nghệ, trợ cấp công nghiệp và các hành vi khác của chính phủ để biến doanh nghiệp nhà nước thành…nhà vô địch. Tuyên bố trên mặc dù không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng rõ ràng là nhắm vào hành vi của nước này.
Theo đánh giá của bà Christine Lagarde, Giám đốc điều hành của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, mặc dù thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới đã bị thu hẹp trong thời gian gần đây, song phần lớn xuất phát từ việc nhập khẩu hàng hoá chứ không phải những mặt hàng sản xuất có thể giúp tạo việc làm ở nước ngoài.
Jim McGregor, Chủ tịch tập đoàn tư vấn APCO khu vực Trung Quốc, tỏ ra hoài nghi với những cam kết của nhà lãnh đạo Trung Quốc. Ông cho biết, cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài đã "nghe những điều tương tự" nhiều lần.
"Chủ tịch Tập Cận Bình nói những lời tốt đẹp về tự do thương mại, cởi mở, bảo vệ sở hữu trí tuệ, và sự sẵn sàng của Trung Quốc trong việc mở cửa với thế giới, nhưng tất cả phải chờ xem hành động cụ thể ra sao", McGregor nói với tờ New York Times.
