Uber, Lyft “đụng độ” trên thị trường xe đạp dùng chung
Chánh Tài
(TBKTSG Online) – Chạy đua thâu tóm các công ty khởi nghiệp (start-up) xe đạp dùng chung trong những tháng gần đây, hai hãng gọi xe lớn nhất nước Mỹ Uber và Lyft đang dắt nhau bước vào một chiến mới không chỉ dừng ở xe đạp dùng chung mà còn lan rộng ra cả scooter điện dùng chung.
![]() |
Xe đạp dùng chung CityBike của Motivate tại thành phố New York, Mỹ. Ảnh: Getty |
Hâm nóng thị trường xe đạp dùng chung
Dù ra đời muộn hơn Uber một năm nhưng Lyft, chủ yếu hoạt động thị trường Mỹ và mới mở rộng sang Canada vào cuối năm 2017, đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng ấn tượng với doanh thu vượt mốc 1 tỉ đô la Mỹ vào năm ngoái. Uber có mạng lưới hoạt động ở hơn 600 thành phố trên thế giới nhưng phải chật vật cạnh tranh với Lyft tại Mỹ. Chỉ trong vòng một năm, mức định giá của Lyft đã tăng gấp đôi lên 15,1 tỉ đô la Mỹ, trong khi đó, mức định giá hiện nay của Uber rơi xuống 62 tỉ đô so với 69 tỉ đô vào năm ngoái.
Nhưng cuộc chiến giữa hai hãng gọi xe lớn nhất nước Mỹ này không dừng lại ở lĩnh vực gọi xe mà còn đang mở rộng sang cả xe đạp và scooter điện dùng chung. Hôm 2-7, Lyft thông báo sẽ mua lại các mảng hoạt động cốt lõi của start-up xe đạp dùng chung lớn nhất Mỹ Motivate, đơn vị quản lý nhiều hệ thống xe đạp dùng chung chẳng hạn CitiBike ở New York, Capital Bikeshare ở Washington D.C. hay Ford GoBik ở San Francisco.
Lyft không tiết lộ giá trị của thương vụ nhưng các nguồn tin nắm rõ sự việc cho biết Lyft sẽ chi khoảng 250 triệu đô la Mỹ để thâu tóm Motivate. Sau khi mua lại Motivate, Lyft sẽ đưa các hệ thống xe đạp dùng chung của công ty này vào một thương hiệu mới có tên gọi Lyft Bikes. Động thái trên của Lyft sẽ mở ra cuộc chiến mới với Uber trên thị trường xe đạp dùng chung khi cả hai công ty nuôi tham vọng xây dựng ứng dụng gọi xe của họ trở thành điểm đến cho mọi nhu cầu đi lại.
Hồi tháng 4, Uber đã thâu tóm start-up xe đạp dùng chung Jump có trụ sở ở New York với giá 200 triệu đô la Mỹ. Jump đang hoạt động ở 40 thành phố trên thế giới. Jump còn kinh doanh mảng xe đạp điện dùng chung ở Washington D.C. và San Francisco và đang lên kế hoạch mở rộng dịch vụ ra các thành phố khác ở Mỹ. Hồi tháng 6, Uber thông báo sẽ ra mắt dịch vụ cho thuê xe đạp điện dùng chung Jump ở châu Âu trong năm nay.
![]() |
Xe đạp điện dùng chung ở Jump. Ảnh: New York Post |
Phục vụ mọi nhu cầu đi lại đô thị
Quyết định thâu tóm Jump của Uber không quá bất ngờ. Hồi tháng 1-2018, Uber đã hợp tác với Jump để ra mắt dịch vụ Uber Bike, cho phép khách hàng gọi xe của Uber đăng ký thuê xe đạp điện của Jump ở Washington D.C. và San Francisco thông qua ứng dụng của Uber.
Trong khi đó, Lyft đặt cược rằng thâu tóm Motivate sẽ giúp công ty này có lợi thế cạnh tranh với Uber trên thị trường xe đạp dùng chung. Motivate chiếm khoảng 80% thị phần xe đạp dùng chung ở Mỹ vào năm ngoái.
Dù Uber và Lyft vẫn thống trị thị trường gọi xe ở Mỹ, các hình thức di chuyển khác như xe đạp dùng chung ngày càng thu hút người dùng. Thị trường xe đạp dùng chung không quá lớn nhưng triển vọng tăng trưởng nhanh chóng của thị trường này có thể “ăn mòn” mảng kinh doanh chính của Uber và Lyft.
Cung cấp các sự lựa chọn khác bên ngoài dịch vụ gọi xe cho phép Uber và Lyft giữ chân mọi người sử dụng ứng dụng của họ khi khách hàng thấy không cần thiết phải gọi xe để đi những chặng ngắn. Cả Uber và Lyft có thể không quan tâm mọi người sẽ chọn hình thức đi lại nào miễn là họ thực hiện nó thông qua ứng dụng của hai công ty này.
“Rõ ràng cả hai công ty này đều muốn trở thành nhà cung cấp mọi loại hình dịch vụ đi lại”, Junfeng Jiao, giáo sư chuyên ngành quy hoạch vùng và cộng đồng ở Đại học bang Texas, nói.
![]() |
Một người dân di chuyển bằng scooter điện dùng chung của Lime ở San Francisco, Mỹ. Ảnh: CNET |
Cuộc chiến lan sang scooter điện dùng chung
Dĩ nhiên, xe đạp và xe đạp điện dùng chung không phải là cách duy nhất để di chuyển trong các thành phố hiện nay. Trong năm qua, nhiều start-up ở Mỹ đã triển khai dịch vụ cho thuê scooter điện dùng chung.
Uber và Lyft, cũng nhìn nhận scooter điện đang đóng một vai trò lớn trong nhu cầu đi lại ở đô thị. Gần đây, các start-up scooter điện dùng chung Bird, Lime và Spin cùng Uber và Lyft đã nộp đơn xin giấy phép kinh doanh dịch vụ scooter điện dùng chung ở thành phố San Francisco.
Phó Chủ tịch Uber Rachel Holt cho biết vẫn còn quá sớm để Uber quyết định phát triển các mẫu scooter điện riêng hay thực hiện một vụ thâu tóm chiến lược để bước vào thị trường này. Trong khi đó, Lyft được cho là đang sản xuất một số mẫu scooter điện theo thiết kế riêng của công ty này trong những tháng gần đây. Dòng tiền đầu tư đổ mạnh mẽ vào các start-up xe scooter điện dùng chung ở Mỹ khiến Uber và Lyft không thể ngồi yên.
Bird, start-up xe scooter điện dùng chung có trụ sở ở thành phố Los Angeles, đã huy động được 400 triệu đô la trong bốn tháng qua và giờ đây được định giá 2 tỉ đô la. Bird đang hoạt động ở 22 thành phố của Mỹ. Scooter điện của Bird có thể di chuyển 24km/giờ với mức giá cho thuê là 0,15 đô la Mỹ mỗi phút cộng với phí mở khóa 1 đô la Mỹ.
Trong khi đó, Lime, start-up xe scooter điện dùng chung có trụ sở ở thành phố San Mateo, cũng đang thu hút các quỹ đầu tư dù mới thành lập cách đây 18 tháng. Hôm 9-7, Lime thông báo vừa huy động được 335 triệu đô la trong vòng gọi mới mới nhất định giá công ty này ở mức 1,1 tỉ đô la.
Quỹ đầu tư Google Ventures của tập đoàn công nghệ Alphabet dẫn đầu trong vòng gọi vốn này. Đáng chú ý, Uber cũng góp mặt nhưng số tiền đầu tư không được tiết lộ cụ thể. Uber cho biết sẽ hợp tác với Lime để tích hợp dịch vụ cho scooter điện vào ứng dụng của Uber cũng như gắn logo của Uber lên các scooter điện của Lime.
Rachel Holt, phó chủ tịch Uber, nói: “Quyết định đầu tư và hợp tác với Lime là một bước nữa để hướng đến tầm nhìn đưa nền tảng ứng dụng Uber trở thành điểm đến cho mọi nhu cầu đi lại của khách hàng”.
(Theo New York Times, Tech Crunch, CNN Money)