Xuất khẩu của Trung Quốc: Triển vọng và hệ lụy
Thái Bình
 |
| Các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động ở Trung Quốc đang bị áp lực nặng vì chí phí sản xuất tăng và nhu cầu tiêu thụ của phương Tây giảm. Ảnh: Internet. |
(TBKTSG) – Kinh tế toàn cầu bị chậm lại do khủng hoảng nợ ở châu Âu và Mỹ chắc chắn sẽ tác động xấu đến xuất khẩu của Trung Quốc trong dài hạn, nhưng trước mắt chưa phải lo lắng. Dù vậy, Trung Quốc đang nỗ lực đa dạng hóa thị trường mà đích ngắm đầu tiên là các nước Đông Nam Á.
Có nhiều bằng chứng cho thấy nhu cầu nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc của các thị trường nước ngoài vẫn tăng rất mạnh. Hôm 10-8, Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố số liệu cho thấy trong tháng 7-2011, xuất khẩu của nước này tăng 20,4% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 175,13 tỉ đô la Mỹ; nhập khẩu tăng 22,9%, đạt 143,64 tỉ đô la Mỹ và thặng dư thương mại tháng 7 là 31,5 tỉ đô la Mỹ – mức thặng dư cao nhất trong hai năm rưỡi qua và cao gần gấp rưỡi mức thặng dư 22,27 tỉ đô la của tháng 6-2011.
Một số nhà phân tích cho rằng, xu thế tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc sẽ tiếp tục kéo dài, ít nhất đến hết quí 3 năm nay. Alistair Thornton, nhà phân tích của IHS Global Insight tại Bắc Kinh, cho rằng: “Do phần lớn các đơn hàng cho vài tháng tới đã được gửi đến nhà cung cấp cho nên xu thế đi xuống của kinh tế toàn cầu không có khả năng gây tác động lớn tới xuất khẩu trong ngắn hạn”. Và ông lưu ý rằng, các thị trường phương Tây đang bắt đầu chuẩn bị hàng hóa cho mùa mua sắm Giáng sinh.
Tuy nhiên, trong vài tuần gần đây giới kinh doanh tại Trung Quốc lo lắng rằng một cuộc suy thoái kép ở phương Tây sẽ đẩy hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc tới chỗ đình trệ. Theo tính toán của Ngân hàng Deutsche Bank, cứ tăng trưởng kinh tế của Mỹ và châu Âu giảm 1 điểm phần trăm thì xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm 7 điểm phần trăm tương ứng.
Stanley Lau Chin-ho, Phó chủ tịch Liên đoàn Công nghiệp Hồng Kông, cho biết nhu cầu tiêu thụ của Mỹ sẽ suy yếu sau khi tổ chức xếp hạng tín dụng Standard & Poor’s hạ mức tín nhiệm nợ của Mỹ từ AAA xuống AA+ ngày 5-8 vừa qua. Điều này sẽ khiến chi phí vay vốn của các doanh nghiệp Mỹ tăng lên và niềm tin của người tiêu dùng giảm xuống. Các biện pháp thắt lưng buộc bụng mà Chính phủ Mỹ phải thực thi để giảm thâm hụt ngân sách theo thỏa thuận giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cũng làm cho chi tiêu công của Mỹ giảm sút mạnh. “Chưa nói tới chi phí sản xuất tăng lên, phần lớn trong số 3.000 doanh nghiệp thành viên của liên đoàn đều tỏ ra bi quan về triển vọng xuất khẩu của Trung Quốc trong nửa cuối năm nay, chủ yếu do kinh tế toàn cầu chậm lại”, ông Stanley Lau cho biết.
Có điều, lạc quan hay bi quan, để ứng phó với xu thế suy thoái của kinh tế toàn cầu, các nhà xuất khẩu Trung Quốc đều đang nỗ lực mở rộng thị trường ở các nền kinh tế đang phát triển và giảm dần sự phụ thuộc vào châu Âu và Mỹ. Theo số liệu của hải quan Trung Quốc, trong bảy tháng đầu năm nay, xuất khẩu của Trung Quốc ra thị trường thế giới nói chung tăng tới 25,1%, trong khi tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc vào Mỹ chỉ tăng 18,5%, đạt 245,4 tỉ đô la và vào châu Âu tăng 21,1%, đạt 318,6 tỉ đô la.
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong đó có Việt Nam từ lâu đã là đích ngắm của các nhà xuất khẩu Trung Quốc. Nhờ hiệp định thương mại tự do Trung Quốc-ASEAN (CAFTA), trong bảy tháng đầu năm nay, xuất khẩu của Trung Quốc vào thị trường ASEAN đã tăng tới 25,5%, đạt 202 tỉ đô la Mỹ và cao hơn mức tăng trưởng chung của xuất khẩu của Trung Quốc và cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng xuất khẩu vào Mỹ và châu Âu. Hiện tượng hàng hóa Trung Quốc tràn ngập ASEAN đã góp phần làm tăng nhập siêu ở các nước này và gây khó khăn cho các ngành công nghiệp, các nhà sản xuất bản địa. Trong thời gian tới, nếu Trung Quốc gặp khó trên thị trường Mỹ và châu Âu như phân tích ở trên, có khả năng các nhà sản xuất và xuất khẩu của nước này sẽ đẩy mạnh hơn nữa việc đưa hàng hóa vào các nước ASEAN và đó là một xu hướng cần chú ý và có chính sách ứng phó thích hợp.
