Ý: nỗi lo mới của châu Âu
Thanh Tuyền
 |
| Châu Âu lo ngại khủng hoảng nợ tại Ý. Ảnh: TL |
(TBKTSG Online) – Ý, nền kinh tế từng đứng ngoài khủng hoảng nợ của khu vực đồng euro (eurozone) thời gian dài, bị rơi vào tình trạng rối loạn hôm 11-7 khi các nhà đầu tư bán tháo trái phiếu của chính phủ nước này, buộc các nhà lãnh đạo châu Âu phải tổ chức họp khẩn về khủng hoảng nợ.
Hiện nay, gánh nặng nợ của Ý lên đến 120% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Những lo ngại về khả năng thanh toán nợ và ổn định chính trị của Ý tồi tệ thêm khi các nhà lãnh đạo châu Âu chưa đi đến giải pháp cho vấn đề nợ đang trầm trọng hơn của Hy Lạp. Trong hai ngày qua, cổ phiếu khắp châu Âu và châu Á đều giảm.
Nhằm ngăn chặn sự rối loạn, Thủ tướng Ý Silvio Berlusconi cam kết sẽ tránh các động thái lung lay về mặt chính trị cản trở việc hoạch định chính sách của Ý và nhanh chóng nhận được sự thông qua của quốc hội về gói biện pháp thắt lưng buộc bụng trị giá 40 tỉ đô la Mỹ công bố cách đây hai tuần nhằm cân bằng ngân sách của Ý vào năm 2014.
Bộ trưởng lao động và chính sách xã hội Ý Maurizio Sacconi cho biết kế hoạch cắt giảm chi tiêu sẽ được phê duyệt trong vài ngày khi chính phủ có được sự ủng hộ. Tuy nhiên, các chính trị gia đối lập của Ý cho biết sẽ không chấp nhận phương án đẩy mạnh thắt lưng buộc bụng.
Hơn nữa, ông Berlusconi từng chịu thất bại trong loạt cuộc bầu cử và trưng cầu dân ý hồi tháng 5-2011. Vì thế, các nhà đầu tư lo lắng chính phủ của ông Berlusconi không có đủ sự hỗ trợ chính trị để quốc hội thông qua gói thắt lưng buộc bụng nhanh chóng.
Cho dù Ý thông qua biện pháp thắt lưng buộc bụng cũng không đủ dập tắt mối quan ngại của thị trường. Ông Marchel Alexandrovich, nhà kinh tế tại London, nói: “Kinh nghiệm từ Hy Lạp, Ireland và Bồ Đào Nha cho thấy niềm tin thị trường có thể mất đi nhanh chóng. Ý có nền tảng cơ bản mạnh hơn nhưng một khi thị trường mất niềm tin thì không cứu vãn được”.
Ngoài ra, hâu hết kế hoạch cắt giảm sẽ diễn ra vào năm 2013 – thời điểm Ý tổ chức bầu cử. Nhiều nhà kinh tế cho rằng mục tiêu cắt giảm sẽ ít khả quan hơn vì không chính trị gia nào thích đưa ra kế hoạch cắt giảm trong chiến dịch tranh cử.
Ông Andrew Balls, người đứng đầu cơ quan quản lý danh mục đầu tư châu Âu, cho rằng các nhà đầu tư đang chạy khỏi eurozone vì các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) không có khả năng tiếp cận chặt chẽ vấn đề nợ của Hy Lạp, gây ra những lo ngại gia tăng về khả năng lây lan sang các nước lớn hơn như Ý và Tây Ban Nha.
Các nhà kinh tế cho rằng trong khi gói cứu trợ cho Hy Lạp, Ireland, Bồ Đào Nha và thậm chí khả năng tiếp theo là Tây Ban Nha sẽ không tác động mạnh hay phá vỡ hệ thống ngân hàng châu Âu thì cuộc khủng hoảng tài chính từ Ý có thể làm kinh tế khu vực kiệt quệ.
Các nhà kinh tế nói sẽ rất nguy hiểm nếu thị trường vốn từ chối cho Ý vay tiền ngay cả với mức lãi suất cao hơn. Nếu Ý để mất khả năng tiếp cận các thị trường vốn, phần còn lại của eurozone sẽ phải nỗ lực gây quỹ đủ để giữ sự ổn định cho Ý và khu vực. Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) sau đó có thể phải chống đỡ bằng cách in tiền.
(Theo WSJ)
