(KTSG Online) - Nguồn tài trợ rót vào các công ty công nghệ giáo dục (edtech) rơi xuống mức thấp nhất trong 10 năm khi lĩnh vực này chịu áp lực từ sự trỗi dậy nhanh chóng của các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) miễn phí.
- Startup công nghệ giáo dục Việt Nam tự định vị hướng phát triển mới
- Thị trường giáo dục trực tuyến Việt Nam ‘vào đà’ tăng trưởng
Edtech gặp khó vì sự trỗi dậy của AI
Theo dữ liệu từ PitchBook, trên toàn cầu, các công ty edtech cung cấp các dịch vụ như dạy kèm trực tuyến và luyện thi, chỉ nhận được 3 tỉ đô la Mỹ đầu tư trong năm 2024. Con số này chỉ là một phần nhỏ so với khoản đầu tư 17,3 tỉ đô la mà nhóm doanh nghiệp này nhận được ở thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch Covid-19 vào năm 2021. Đây cũng là số tiền đầu tư nhỏ nhất cho lĩnh vực này từ năm 2014.
Sự sụt giảm vốn đầu tư xảy ra khi các công ty edtech, vốn phát triển thịnh vượng trong thời kỳ đại dịch do trường học đóng cửa hàng loạt, đang vật lộn để duy trì mức tăng trưởng số lượng người dùng sau khi tình trạng khẩn cấp do Covid-19 kết thúc.
Thách thức trở nên trầm trọng hơn do sự phát triển nhanh chóng của AI trong hai năm qua, làm giảm nhu cầu về các công cụ học tập trực tuyến trả phí của các công ty edtech và khiến mức định giá của họ giảm mạnh.
“Dù edtech mang lại tiềm năng thu hẹp khoảng cách kỹ năng, nhiều nhà đầu tư và người học cảm thấy rằng, các nền tảng này đã không thực sự thực hiện được hứa hẹn này”, Sabah Baxamoosa, giám đốc phát triển kinh doanh của nền tảng khởi nghiệp OneValley nói.
Trong khi đó, đầu tư vào AI tạo sinh (generative AI) đang bùng nổ. Theo PitchBook, trong năm nay, nhà đầu tư đã rót 51,4 tỉ đô la Mỹ vào công nghệ AI, tăng mạnh từ con số 16,5 tỉ đô la vào năm 2021.
Chegg, một tập đoàn trong lĩnh vực edtech có trụ sở tại California (Mỹ) là một trong những doanh nghiệp đầu tiên trong ngành ghi nhận hoạt động kinh doanh bị ảnh hưởng bởi AI. Từ khi ra mắt OpenAI ra mắt công cụ chatbot ChatGPT vào cuối năm 2022, giá cổ phiếu của Chegg lao dốc từ mức cao kỷ lục trong của đại dịch.
Kể từ đó, công ty vẫn chưa thoát ra khỏi khó khăn. Hồi tháng trước, Chegg tuyên bố sẽ cắt giảm thêm 21% lực lượng lao động, chỉ 6 tháng sau đợt sa thải gần nhất. Công ty báo cáo sự sụt giảm 13% về số lượng đăng ký sử dụng dịch vụ, xuống còn 3,8 triệu người trong quí 3 so với 1 năm trước. Cổ phiếu của Chegg giảm khoảng 84% trong năm nay.
Theo Nathan Schultz, CEO kiêm Chủ tịch Chegg, những tiến bộ gần đây trong trải nghiệm tìm kiếm dựa vào công cụ AI và việc học sinh sử dụng các dịch vụ AI tạo sinh miễn phí đã dẫn đến thách thức cho Chegg. Thay vì xây dựng kỹ năng tư duy phản biện, học sinh thường dựa vào AI để có câu trả lời nhanh. Điều này làm ảnh hưởng đến khả năng hiểu biết lâu dài của học sinh.
Người đứng đầu Chegg tin rằng, công ty này đã xây được thương hiệu mạnh và trong năm tới sẽ tiếp tục củng cố trải nghiệm học tập cho những học sinh muốn học thực sự thay vì tìm kiếm câu trả lời nhanh chóng từ AI
Cổ phiếu của Coursera (Mỹ), nhà cung cấp các khóa học, chứng chỉ và bằng cấp trực tuyến, cũng giảm giá hơn 56% trong năm nay. Trong khi đó, cổ phiếu của Udemy, một nền tảng học tập trực tuyến tương tự, giảm giá hơn 43%.
Tuy nhiên, ứng dụng học ngoại ngữ Duolingo, trụ sở ở bang Pennsylvania lại là một trong số ít ứng dụng edtech đi ngược xu hướng. Giá cổ phiếu của tăng gần 60% trong năm nay khi sự số lượng người dùng và người đăng ký gói thuê bao trả tiền tăng lên nhờ các tính năng mới. Một số tính năng được hỗ trợ bởi GPT-4 của OpenAI để cung cấp phản hồi được cá nhân hóa.
Đối mặt cạnh tranh từ các công ty AI
Các công ty edtech đối mặt với sự cạnh tranh gia tăng từ các công ty AI đã gia tăng trong năm nay, khi OpenAI và Google tăng cường các dịch vụ giáo dục. Hồi tháng Năm, OpenAI ra mắt ChatGPT Edu, một phiên bản dành riêng cho giáo dục của ChatGPT đang được Trường Kinh doanh London và Đại học bang Arizona đang sử dụng. Trong năm nay, Google đã phát triển nhóm mô hình AI mới, có tên gọi LearnLM, để hỗ trợ học sinh và sinh viên làm bài tập.
Các công ty edtech hiện đang gấp rút tích hợp AI vào sản phẩm, cho rằng công nghệ này có khả năng nâng cao dịch vụ của doanh nghiệp.
Nền tảng Khan Academy và Coursera đã tích hợp các trợ lý AI tạo sinh để tương tác với người dùng. Speak, một nền tảng học ngoại ngữ, sử dụng mẫu giọng nói Whisper của OpenAI để dạy thông qua hội thoại.
“AI sẽ tác động đến cách mọi người học tập nhiều hơn hầu hết các lĩnh vực hoạt động khác của con người, đặc biệt khi bạn coi giáo dục là một lĩnh vực hiếm hoi mà phần mềm chưa thay đổi mọi thứ một cách đáng kể”, Connor Zwick, CEO của Speak nói.
Speak, công ty khởi nghiệp có trụ sở tại thành phố San Francisco gần đây đã huy động được 78 triệu đô la dựa trên mức định giá 1 tỉ đô la.
Zwick cho biết, từng người sẵn sàng trả tiền để có trải nghiệm chuyên biệt hơn nhưng nói thêm là Speak không tự xác định mình là edtech. “Tôi không nghĩ các nhà đầu tư hào hứng với ngành công nghệ giáo dục và bạn không thể đổ lỗi cho họ sau thành tích của chu kỳ trước. Ngày nay, edtech gần như là một từ được sử dụng rộng rãi.”
Một số công ty edtech đang tìm cách tạo doanh thu mới bằng cách giúp giáo viên phát hiện khi nào học sinh sử dụng AI để gian lận trong các bài kiểm tra.
Năm ngoái, Turnitin (Mỹ) đã ra mắt công cụ phát hiện văn bản do AI tạo ra như một phần trong sản phẩm của công ty. Kể từ đó, công cụ này đã kiểm tra hơn 200 triệu bài viết. Theo Annie Chechitelli, Giám đốc sản phẩm của Turnitin, công cụ này có tỷ lệ phát hiện gian lận chính xác đến 86% và tỷ lệ nhầm lẫn nội dung do con người tạo ra với AI dưới 1%.
Nhiều chuyên gia trong ngành giáo dục hoài nghi về việc liệu những thay đổi này có giúp cải thiện triển vọng cho các công ty edtech hay không.
Baxamoosa của OneValley cho biết, việc triển khai các mô hình AI chất lượng vào các sản phẩm edtech rất tốn kém và có những lo ngại về sai lệch, quyền riêng tư và bảo mật. Những trở ngại này cũng như tốc độ thay đổi trong ngành đã làm giảm sự nhiệt tình của nhà đầu tư đối với lĩnh vực edtech.
Chuyên gia giáo dục Jared Cooney Horvath cho rằng, sự cường điệu mà AI tạo ra đã khiến các công ty edtech đưa thuật ngữ này vào mọi khía cạnh của sản phẩm, ngay cả khi không liên quan.
“Nhân sự của các công ty Edtech chủ yếu bao gồm các kỹ sư, doanh nhân và nhà kinh tế, rất hiếm khi bạn thấy một giáo viên hoặc nhà giáo dục thực hành trong các công ty này. Việc những người này không thể tác động một cách có ý nghĩa đến giáo dục là vì họ không hiểu lĩnh vực mà bản thân đang cố gắng phát triển”, Horvath nói.
Theo Financial Times
