(KTSG Online) - Hơn tuần qua, rác thải đại dương, trong đó chủ yếu là lục bình, đã trôi dạt vào bờ biển thành phố Vũng Tàu gây ảnh hưởng không nhỏ tới kinh tế và dân sinh nơi đây. Đây là vấn đề lớn không chỉ của Vũng Tàu mà các đô thị ven biển trong tương lai.
Câu hỏi đặt ra là giải pháp nào để giải bài toán rác thải đại dương ở các đô thị ven biển này? Đi tìm câu trả lời, nhà báo Hồng Văn của Tạp chí Kinh tế Sài Gòn sẽ trò chuyện với GS TSKH Lê Huy Bá, Chủ tịch Hội đồng Khoa học, Khoa Sinh học và Môi trường, Trường Đại học Công Thương TPHCM.
Tôi muốn chia sẻ thêm ạ: 1. Giải pháp Của Giáo Sư Bá về lục bình chưa thực sự dứt điểm ạ. Mới chỉ nêu ra nguyên nhân về lục bình nhiều là do cống ngăn mặn để phục vụ nông nghiệp chứ chưa có hứng xử lý vấn đề nó sẽ tiếp tục nhiều hơn và Lan rộng ra. GS Bá nói cho chảy thì mùa hè đồng bằng sông Cửu long ngập mặn hết ạ. Giải pháp là: Cần giảm ô nhiễm thì lục bình ít phát triển hơn. Cần dùng lục bình làm nguyên liệu cho gia súc, chế biến phân hữu cơ cho nông và lâm nghiệp, … thì mới giảm được đáng kể phần lục bình này ạ
Còn về rác thải nhựa, tui hoàn toàn đồng ý chế tài xử lý mạnh để người nâng cao ý thức người dân chứ bãi biển cái gì cũng có. Ăn nhậu lo bia, chai rượu, túi nylon, bỉm trẻ em… Đội quản lý bờ biển, bãi biển kiểm tra xử lý mạnh.
Cửa ngỏ các con sông đổ ra biển nên giăng lưới ạ.
Để giải quyết vấn đề rác thải đại dương tại Việt Nam, cần triển khai các biện pháp đồng bộ từ chính sách đến hành động cộng đồng. Trước hết, cần nâng cao nhận thức của người dân thông qua giáo dục và truyền thông về tác hại của rác thải nhựa, đặc biệt là nhựa sử dụng một lần. Các chương trình như “Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa – Lan tỏa lối sống xanh” cần được nhân rộng tại các đô thị ven biển như Đà Nẵng, Phú Quốc, và Hạ Long, khuyến khích phân loại rác tại nguồn và sử dụng vật liệu thay thế thân thiện với môi trường.
Thứ hai, hoàn thiện khung pháp lý là yếu tố cốt lõi. Nghị quyết 36-NQ/TW và Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030 cần được thực thi nghiêm túc, với các quy định cụ thể về hạn chế nhựa dùng một lần, xử phạt xả rác, và khuyến khích công nghệ tái chế tiên tiến như nhiệt phân để biến rác nhựa thành năng lượng tái tạo.
Thứ ba, áp dụng công nghệ hiện đại như hệ thống Interceptor tại sông Cần Thơ, thu gom đến 50.000 kg rác/ngày, là giải pháp hiệu quả để ngăn rác thải từ sông ra biển. Đồng thời, cần hợp tác công-tư, như mô hình của Coca-Cola và The Ocean Cleanup, để mở rộng các dự án làm sạch sông ngòi.
Cuối cùng, huy động ngư dân và cộng đồng địa phương tham gia thu gom rác thải trên biển thông qua các mô hình “đổi rác lấy vật dụng” để tạo động lực kinh tế. Các tổ chức như WWF cần tiếp tục hỗ trợ ngư dân trang bị thiết bị thu gom rác trên tàu.