(KTSG Online) - Hai vụ tai nạn thảm khốc trên cao tốc cách nhau 11 năm đều có chung nguyên nhân: xe bồn chở nước chạy chậm sát dải phân cách để tưới cây. Đã đến lúc phải sửa gấp thiết kế vì đường cao tốc cần đặt mục tiêu an toàn lên hàng đầu, không thể dùng dải phân cách có cây xanh như đường đô thị.
- Hoàn thiện an toàn giao thông cao tốc Bắc – Nam trước ngày 19-8
- Chính phủ yêu cầu khắc phục hạ tầng giao thông chưa an toàn trên cao tốc
Hôm 15-9 trên cao tốc Pháp Vân - Ninh Bình (đoạn qua tỉnh Ninh Bình), một xe 16 chỗ đang chạy với tốc độ hơn 90 km/h do thiếu quan sát đã tông thẳng vào đuôi xe bồn chở nước đang chạy chậm để tưới cây xanh trên dải phân cách. Vụ tai nạn này khiến một xe khách 45 chỗ chở người nước ngoài và một xe bán tải khác cùng bị tai nạn theo do không kịp thắng.
Tai nạn khiến ít nhất 8 người bị thương, trong đó một người nguy kịch. Theo camera hành trình trên xe 16 chỗ và xe bán tài được đăng tải trên báo chí, xe bồn tưới cây đi ở làn số 1 sát dải phân cách và chỉ có đèn cảnh báo trên cabin, không có thêm các cảnh báo khác hay xe chuyên dụng có đèn cảnh báo lớn chạy theo phía sau (1).
Cách đây 11 năm, vào ngày 16-4-2014 một vụ tai nạn tương tự đã xảy ra trên cao tốc TPHCM - Trung Lương (đoạn qua tỉnh Tiền Giang cũ) khi một xe khách 30 chỗ tông vào đuôi xe bồn chở nước chạy chậm để tưới cây trồng trên dải phân cách. Vụ tai nạn này có kết quả hết sức thảm khốc với 7 người chết và 7 người bị thương(2).
Tất nhiên trong cả hai vụ tai nạn này, lỗi đầu tiên thuộc về tài xế nhưng nguyên nhân chỉ như vậy thì chưa đủ. Sau vụ tai nạn trên cao tốc TPHCM - Trung Lương, nhiều ý kiến đã chỉ ra điểm bất hợp lý trong thiết kế và vận hành như trồng cây xanh để chống chói đèn xe ở dải phân cách và các xe bồn chở nước tưới cây, xe quét đường - hút bụi chạy rất chậm khiến tai nạn dễ xảy ra. Đáng tiếc là các ý kiến này vẫn chưa được tiếp nhận để biến thành quy định, do đó mới xảy ra vụ tai nạn tương tự trên cao tốc Pháp Vân - Ninh Bình đầu tuần này.
Hiện tại, một số tuyến cao tốc ở Việt Nam vẫn trồng cây xanh ở dải phân cách nhằm mục đích chắn sáng, chống chói từ đèn xe ngược chiều và tạo cảnh quan. Tuy nhiên, việc trồng cây xanh trên dải phân cách trên cao tốc và tưới bằng xe bồn chở nước là một thiết kế mất an toàn vì cách làm này chỉ phù hợp với đường đô thị.
Sau vụ tai nạn trên cao tốc Pháp Vân - Ninh Bình, Cục Cảnh sát Giao thông đã kiến nghị bỏ cây xanh ở dải phân cách cao tốc, chỉ dùng lưới chống chói và nếu trồng cây xanh hai bên đường thì phải trồng cách xa để bảo đảm khoảng cách an toàn cho xe đang chạy trên cao tốc khi mưa bão làm cây ngã (3).
Các tuyến cao tốc mới hoàn thành gần đây được thiết kế an toàn hơn với lưới chống chói. Giải pháp này giúp giảm nguy cơ tai nạn do xe tưới nước, hạn chế rủi ro cây đổ khi mưa bão và tiết kiệm chi phí duy tu so với cây xanh. Vì vậy, đã đến lúc phải sửa ngay các quy định liên quan đến thiết kế để chấm dứt việc trồng cây xanh ở giữa đường cao tốc nhằm tránh các vụ tai nạn tương tự xảy ra.
-----------------------------------------------
(1) https://tuoitre.vn/tong-xe-lien-hoan-lam-8-nguoi-bi-thuong-xem-xet-xe-tuoi-cay-tren-cao-toc-co-dam-bao-an-toan-20250915154311185.htm
(2) https://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/vu-tai-nan-tren-duong-cao-toc-tp-hcm-trung-luong-dieu-tra-tai-xe-xe-bon-20140417224040606.htm
(3) https://vnexpress.net/cuc-csgt-de-xuat-khong-trong-cay-xanh-o-dai-phan-cach-cao-toc-4939396.html