(KTSG Online) - Tesla, hãng xe điện lớn nhất thế giới, đang tăng cường sản xuất pin ở Mỹ, thách thức sự thống trị của các nhà sản xuất pin ở châu Á. Sản phẩm pin mới của Tesla được thiết kế theo cách có thể đảo lộn thứ bậc của ngành công nghiệp pin.
- Ai sẽ nắm quyền kiểm soát chuỗi cung ứng pin xe điện?
- Các hãng pin hướng đến tương lai không sử dụng lithium
Hầu hết pin xe điện trên thế giới hiện nay được sản xuất tại Trung Quốc, nơi chiếm 70% thị phần nguồn cung pin toàn cầu. Sự tập trung đó khiến các nhà sản xuất ô tô trên thế giới đứng trước rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị Mỹ-Trung leo thang.
Panasonic (Nhật Bản) và LG Energy Solution (Hàn Quốc) từ lâu là những nhà cung cấp pin hàng đầu. Trong những năm gần đây, các nhà sản xuất pin Trung Quốc như CATL và BYD dần giành chiếm thị phần từ các đối thủ Hàn Quốc, Nhật Bản và thống trị nguồn cung của thế giới.
Pin xe điện chứng kiến những thay đổi công nghệ nhanh chóng trong những năm vừa qua. Cho đến nay, ưu tiên hàng đầu của ngành công nghiệp pin là cải thiện mật độ năng lượng để giúp xe điện chạy quãng đường xa hơn sau một lần sạc đầy pin. Hình dạng của các viên pin ít được chú trọng hơn.
Hiện nay, hầu hết pin điện đều được thiết kế và đúc theo hình dạng đảm bảo sử dụng không gian hiệu quả nhất. Điều đó có nghĩa là viên pin có hình dạng như túi phẳng hoặc hộp hình chữ nhật có thể xếp chồng lên nhau. Đây là hình dạng tiêu chuẩn hàng đầu cho pin xe điện hiện nay.
Các viên pin hình trụ, phổ biến thứ ba trên thị trường, được xem là sự lựa chọn kém hấp dẫn vì hình dạng tròn của chúng sẽ tạo ra các khoảng trống khi xếp lại với nhau, khiến không gian bị lãng phí. Mỗi bộ pin xe điện gồm hàng ngàn viên pin xếp lại với nhau. Các bộ pin xe điện sử dụng viên pin tròn chỉ chiếm 20% thị trường toàn cầu vào năm ngoái.
Tuy nhiên, Tesla đang đặt cược lớn rằng loại pin sẽ trở thành tiêu chuẩn của ngành công nghiệp pin trong tương lai. Các viên pin 4680 hình trụ của Tesla, được đặt tên theo kích thước của chúng, với đường kính 46 milimét và chiều dài 80 milimét, được phát triển để cung cấp năng lượng cao gấp 5 lần so với loại pin hiện được sử dụng trong hầu hết các mẫu xe điện của Tesla.
Đối với cả người mua xe điện và Tesla, lợi thế về chi phí là rất rõ ràng. Các viên pin hình trụ mới, có chi phí sản xuất rẻ hơn so với các phiên bản pin trước đây của Tesla. Chúng sử dụng vật liệu mới bao gồm nhôm, một kim loại tương đối phong phú và có chi phí thấp hơn. Nhờ các nâng cấp công nghệ, loại pin này sử dụng ít thành phần hơn, vì vậy, trọng lượng nhẹ hơn. Chúng cũng có thể được sản xuất hàng loạt dễ dàng hơn vì không cần phải tùy chỉnh để phù hợp với các hình dạng và thiết kế ô tô khác nhau.
Tesla phát triển pin 4680 rất đúng lúc. Đạo luật Giảm lạm phát (IRA), được Tổng thống Joe Biden ký ban hành năm ngoái, làm tăng rủi ro cho cho các nhà sản xuất xe điện toàn cầu sử dụng các nhà cung cấp pin của Trung Quốc. Luật mới gồm khoản tín dụng thuế lên đến 7.500 đô la dành cho người mua xe điện nếu địa điểm lắp ráp cuối cùng ở Mỹ và xe sử dụng các tỷ lệ nhất định về các thành phần pin được sản xuất ở Mỹ cũng như các nước đã ký hiệp định tự do thương mại với Mỹ.
Một chiếc xe điện sử dụng pin được sản xuất hoàn toàn tại các nhà máy của Tesla ở bang Texas và bang Nevada sẽ giúp hãng đủ điều kiện nhận trợ cấp cũng như tăng doanh số nhờ khoản tín dụng thuế cho người mua ở Mỹ.
Tesla đã tăng cường sản xuất pin ở Mỹ trong những tháng gần đây. Hãng đã đặt hàng trị giá 2,9 tỉ đô la để mua vật liệu pin từ công ty L&F của Hàn Quốc. Tự sản xuất pin sẽ giúp Tesla tiết kiệm chi phí và kiếm lợi nhuận cao hơn trên mỗi chiếc xe bán ra.
Điều đó sẽ gây tổn thất cho các công ty như Panasonic và LG Energy Solution, vốn đặt cược rằng Tesla sẽ tiếp tục dựa vào công nghệ và dây chuyền sản xuất pin của họ. Họ đã đầu tư hàng tỉ đô la để mở rộng công suất để cung cấp các loại pin được thiết kế theo yêu cầu của Tesla.
Khi doanh số xe điện tăng lên trên toàn cầu, nhu cầu pin sẽ vẫn cao giữa lúc công suất thiếu hụt. Và cho đến khi Tesla nâng cao công suất pin lên mức đủ tự cung tự cấp, hãng sẽ còn phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài.
Tuy nhiên, ngày đó có thể đến sớm hơn nhiều so với dự kiến. Vào tháng 12 năm ngoái, sản lượng pin của Tesla đã đủ để lắp ráp cho hơn 1.000 xe mỗi tuần. Tesla hiện trong quá trình mở rộng nhà máy ở Nevada để sản xuất pin 4680 với tổng công suất 100 GWh mỗi năm, đủ để lắp ráp cho 2 triệu xe điện. Hồi tháng 2, nhà máy của Tesla ở Berlin (Đức) cũng bắt đầu sản xuất loại pin này. Trong giai đoạn đầu, công suất pin của nhà máy đủ để lắp ráp cho 1 triệu xe điện mỗi năm. Trong dài hạn, công suất sẽ được nâng lên, đủ để trang bị pin cho 2,5-3 triệu xe điện mỗi năm, theo tỉ phú Elon Musk, Giám đốc điều hành Tesla. Khi sản lượng pin của Tesla tăng và chi phí giảm, các nhà cung cấp pin hiện nay của Telsa, với tỷ suất lợi nhuận hoạt động dưới 5%, sẽ phải vật lộn để cạnh tranh.
Điều quan trọng đối với Tesla là khả năng tự sản xuất pin góp phần nâng cao năng lực chống chịu của chuỗi cung ứng. Tự sản xuất pin cũng cho phép Tesla nâng cấp và sửa đổi các mô hình pin nhanh hơn.
Theo Financial Times