Thị trường pin nhiên liệu cho xe điện sẽ đi về đâu?

Thị trường pin nhiên liệu cho xe điện sẽ đi về đâu?

Hưng Phúc

Một công nhân vận hành thiết bị tại nhà máy A123 Systems ở ngoại ô Detroit - Ảnh: Autonews

(TBKTSG Online) - Sau một thời gian phát triển mạnh mẽ, thị trường pin nhiên liệu cho xe điện (EV) đã bắt đầu đi vào quá trình bão hòa và sàng lọc. Trong tháng 1, Ener1 Inc, công ty sản xuất pin có trụ sở tại New York đã phải đệ đơn xin bảo hộ lên chính phủ Mỹ sau khi hãng sản xuất xe EV mà Ener1 Inc có nằm giữ cổ phần, Think Global của Nauy, tuyên bố phá sản.

Cũng trong thời gian này, hãng sản xuất pin nổi tiếng A123 Systems có trụ sở tại Waltham, Massachusetts đã phải cắt giảm 35% nhân công tại hai nhà máy nằm ở bang Michigan sau năm 2011 với doanh thu đáng thất vọng.

Trong khi đó, Boston-Power, một công ty nằm ở Westborough, bang Massachusetts đã phải chuyển phần lớn các hoạt động của họ sang Trung Quốc, nơi được chính phủ sở tại trợ cấp một khoản tiền rất lớn để thúc đẩy ngành công nghiệp xe điện.

Với doanh số bán hàng rất thấp của Chevrolet Volt và Nissan Leaf như hiện nay, một số người am hiểu về thị trường ô tô dự báo rằng sẽ phải mất ít nhất một thập kỉ thì doanh số bán hàng của xe EV mới có thể đạt mức kì vọng của các nhà sản xuất. Những nhà sản xuất pin nhiên liệu có vẻ như đã đi trước thị trường quá xa, thậm chí có nghiên cứu còn cho rằng nếu cứ tiếp tục tăng trưởng như thế này thì đến năm 2015, lượng cung sẽ gấp đôi lượng cầu của thị trường. Bởi vậy sự thanh lọc của thị trường đang diễn ra là điều không thể tránh khỏi.

Jon Bereisa, CEO của Auto Lectrification, một công ty tư vấn ở ngoại ô Detroit, nhận định rằng, “Sự phát triển quá nhanh của các nhà sản xuất pin nhiên liệu đã gây ra khủng hoảng thừa do ngành sản xuất xe EV đã không phát triển theo kịp”.

Vậy vấn đề được đặt ra bây giờ là, những công ty nào sẽ đủ tiềm lực để cầm cự, chờ đợi sự phát triển của thị trường? Những nhà sản xuất nào có đủ khả năng để phát triển các thế hệ pin mới trong tương lai?

Những ông lớn

Theo bản nghiên cứu thị trường vào cuối tháng 9 năm ngoái của công ty tư vấn chiến lược Roland Berger, hiện nay có tất cả 5 nhà sản xuất pin nhiên liệu thuộc vào hạng lớn trên thị trường thế giới, bao gồm:

- A123 Systems, công ty này được hy vọng là sẽ là nhà cung cấp pin hàng đầu cho các dòng xe Bus EV. Đồng thời hãng này cũng sẽ sản xuất pin cho mẫu xe Chevrolet Spark EV.

- LG Chem Ltd., công ty hóa chất lớn nhất Hàn Quốc, hiện đang sản xuất pin cho Chevrolet Volt.

- NEC Corp., công ty điện tử đa quốc gia đến từ Nhật Bản, hiện đang liên doanh với Nissan Motor Co. để sản xuất pin.

- Panasonic Corp., nhà sản xuất đồ điện tử khổng lồ, sản xuất pin cho Toyota Prius hybrid.

- SB Limotive, một liên doanh giữa công ty điện tử Samsung SDI của Hàn Quốc và Robert Bosch GmbH của Đức, sản xuất pin cho xe EV của BMW.

Ngoại trừ A123 Systems, tất cả các công ty còn lại đều là những gã khổng lồ với rất, rất nhiều tiền và tiềm lực về khoa học kỹ thuật.

Ví dụ như SB Limotive, vào cuối tháng 9 năm ngoái, họ đã công bố sẽ đầu tư 500 triệu đô la Mỹ để đầu tư cho việc nghiên cứu, phát triển các công nghệ, sản phẩm mới trong năm 2013. Trong khí đó, LG Chem cũng thông báo rằng họ sẽ dành 1,8 tỷ đô la Mỹ để đầu tư cho mảng pin nhiên liệu trong năm nay.

Trong bản báo cáo của mình, hãng Berger dự đoán rằng năm công ty hàng đầu này sẽ kiểm soát 80% thị trường thế giới trong năm 2015. Wolfgang Bernhart, tác giả của bài nghiên cứu, dự đoán rằng, với đà tăng trưởng này thì cung của thị trường pin nhiên liệu trên toàn thế giới sẽ gấp đôi cầu trong năm 2015, bởi vậy trong thời gian tới thì thị phần của các công ty sẽ có sự thay đổi đáng kể do cạnh tranh gay gắt.

A123 Systems có thể sẽ sớm bị rơi khỏi danh sách những nhà cung cấp hàng đầu. Bởi vì khách hàng lớn nhất của họ, Fisker Automotive Inc., thông báo vào ngày 6-2 vừa qua rằng họ sẽ tự sản xuất hệ thống pin nhiên liệu cho riêng mình. Mà A123 lại không có nguồn lực tài chính khổng lồ như NEC, LG Chem, Panasonic nên hiện giờ hãng này đang gặp rất nhiều khó khăn khi mất đi một khách hàng lớn như vậy.

Hơn thế nữa, một số nhà cung cấp tầm cỡ cũng đang cố gắng xâm nhập được vào thị trường này, SK Innovation Co. là một ví dụ. Tập đoàn năng lượng đến từ Hàn Quốc này đang liên doanh với nhà sản xuất linh kiện ôtô của Đức, Continental AG, để xây một nhà máy sản xuất pin trị giá lên tới 1 tỷ đô la Mỹ.

Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 10-1, ông Elmar Degenhart, CEO của Continental AG cho rằng sẽ phải mất khoảng một một vài thập kỉ để có thể phát triển được loại pin rẻ tiền và từng đó thời gian cũng là đủ để thúc đẩy doanh số bán hàng của xe EV lên một mức cao hơn. Ông còn nhận định, “Sẽ không thể hy vọng ngành công nghiệp này mang lại lợi nhuận lớn trong vòng 4-5 năm tới. Bởi vậy những công ty nhỏ sẽ không thể cầm cự và biến mất khỏi thị trường”.

Đánh cược vào thị trường Trung Quốc

Vậy làm thế nào để các nhà cung cấp nhỏ lẻ có thể sống sót qua đợt thanh lọc này? Boston-Power, hãng sản xuất pin được thành lập từ năm 2005 với lượng vốn huy động lên tới 360 triệu đô la Mỹ đang đặt cược tất cả tương lai của mình vào thị trường Trung Quốc. Công ty này đang xây dựng một nhà máy sản xuất ở Thượng Hải và một trung tâm nghiên cứu ở Bắc Kinh. Bà Christina Lampe-Onnerud, nhà sáng lập công ty, cho rằng khi nhà máy này được hoàn thành trong năm nay thì họ sẽ đủ sức cạnh tranh với các công ty khác trên thị trường.

Nhưng làm thế nào để Boston-Power có thể huy động đủ vốn để có thể cạnh tranh với các ông lớn trên thị trường?

Theo tạp chí Autonew, một khi công ty đã có chỗ đứng ở thị trường Trung Quốc, họ có thể thu hút một lượng lớn vốn để mở rộng hoạt động. Hoặc họ cũng có thể lựa chọn cách khác là liên kết với một đối tác lớn – có thể là một hãng sản xuất ô tô. Bà Christina Lampe-Onnerud cho rằng, “Tôi tin những hãng xe sẽ không có cách hành xử với ngành công nghiệp pin nhiên liệu như với các linh kiện khác trong dây chuyền của họ. Họ ít nhất sẽ phải tham gia một phần vào ngành công nghiệp này. Bởi vậy chúng tôi sẽ có rất nhiều sự lựa chọn cho sự phát triển trong tương lai”.

Nguồn: Autonews