(KTSG Online) - Cách đây một năm rưỡi, ngay khi phần mềm mô phỏng trên máy tính được đưa vào kỳ thi sát hạch bằng lái xe ô tô, công luận đã lên tiếng phản biện về hàng loạt bất hợp lý. Vừa qua, Sở Giao thông Vận tải TPHCM chính thức đề nghị sửa đổi vì phần mềm mô phỏng có nhiều bất cập, thiếu thực tế và đánh đố người thi.
Tại thời điểm phần mềm mô phỏng được đưa vào quy trình sát hạch bằng lái như một nôi dung bắt buộc từ tháng 6-2022, nhiều ý kiến phản biện sau khi dùng phần mềm này nêu ra trên báo chí và mạng xã hội nhưng đã không được Cục Đường bộ (Bộ Giao thông Vận tải) lắng nghe.
Chỉ riêng tại TPHCM, theo số liệu thống kê của Sở Giao thông Vận tải TPHCM công bố trên báo chí, đến hết tháng 11-2023, tỷ lệ đậu sát hạch ô tô hơn 54%, tỷ lệ rớt là gần 46%. Cũng theo thống kê này, tỷ lệ rớt khi thi phần mềm mô phỏng là 10%.
Báo cáo mới đây của Sở Giao thông vận tải TPHCM gửi Cục Đường bộ nhấn mạnh, cần xem lại việc áp dụng phần mềm mô phỏng vì thiếu thực tế, đánh đố người thi. Rất nhiều trung tâm sát hạch lái xe ở TPHCM đề nghị phần mềm này chỉ nên đưa vào chương trình giảng dạy để nâng cao kỹ năng lái xe cho học viên, không đưa vào phần sát hạch lái xe bắt buộc.
Người viết bài đã vài lần thi thử trên phần mềm mô phỏng này và nhận thấy rất nhiều điểm bất hợp lý trong logic thiết kế. Khi lái xe ô tô trên đường, nguyên tắc cốt lõi là phản xạ càng sớm càng tốt với các tình huống có thể dẫn đến mất an toàn, xảy ra tai nạn.
Thế nhưng phần mềm này lại thiết kế như một trò chơi điện tử (game), đòi hỏi người thi phải phản xạ (bằng cách bấm phím space bar) đúng thời điểm tuyệt đối, chỉ cần xử lý trước 0,01% giây là bị 0 điểm. Điều này vừa vô lý, vừa không giúp người học lái xe nâng cao kỹ năng mà chỉ đánh đố làm khó(*).
Tệ hơn nữa, phần mềm mô phỏng lại khóa cứng chỉ có một kịch bản xử lý tình huống được xem là đúng. Trong khi thực tế lái xe, tình huống giao thông trên đường rất đa dạng, có thể xảy ra theo hàng chục kịch bản khác nhau và người lái xe sẽ chọn phương án khác nhau miễn là bảo đảm an toàn nhất có thể.
Thi bằng lái xe ô tô cần nghiêm ngặt để bảo đảm người được cấp bằng phải điều khiển được chiếc xe rành rẽ, an toàn, được xem là tiêu chuẩn bắt buộc. Thế nhưng trong một thời gian dài, việc quản lý chất lượng thi sát hạch lái xe ô tô bị buông lỏng, hậu quả là không ít người được cấp bằng nhưng không thể lái được xe mà phải học bổ túc tay lái.
Tuy nhiên, việc chuyển từ thái cực này qua thái cực khác trong thi bằng lái ô tô cũng không hợp lý, mà cụ thể là việc bắt buộc thi trên phần mềm mô phỏng như trong thời gian qua.
Phần mềm mô phỏng ở các nước khác cũng rất phổ biến nhưng chỉ được dùng để giúp người học nâng cao khả năng phản xạ, nhận biết sớm tình huống có thể dẫn đến mất an toàn để xử lý kịp thời.
Việc dùng một phần mềm như chơi game để thi sát hạch lái xe ô tô chỉ khiến người học đối phó bằng cách học mẹo chớ không giúp nâng cao kỹ năng lái xe thực tế của họ.
----------------------
(*) https://tuoitre.vn/phan-mem-mo-phong-thi-bang-lai-khong-thuc-te-danh-do-nguoi-thi-20231225113103646.htm
