(KTSG Online) - Nhiều chuyên gia nhận định, giai đoạn khó khăn nhất của thị trường bất động sản đã để lại ở năm 2023 và đáy của thị trường gần như đã được xác định. Doanh nghiệp bắt đầu hồi sức và bước vào cuộc đua mới để hoàn thành những kế hoạch còn dang dở. Một năm mới với những chính sách tích cực được kỳ vọng sẽ khỏa lấp đi những nỗi buồn của năm cũ.
Doanh nghiệp và nỗi niềm cận Tết
Tổng cục Thống kê vừa có số liệu công bố năm 2023, nhóm ngành kinh doanh bất động sản đứng đầu lĩnh vực có doanh nghiệp đóng cửa nhiều nhất với gần 1.300 đơn vị, tăng khoảng 8% so với năm trước. Trung bình mỗi tháng, 107 doanh nghiệp ngành này phá sản. So với năm trước, số lượng doanh nghiệp thành lập mới cũng giảm 45%. Điều này cho thấy doanh nghiệp bất động sản trải qua một năm thực sự khó khăn.
Không chỉ dừng lại ở đó, theo Bộ Xây dựng, nguồn cung bất động sản năm 2023 luôn trong tình trạng khan hiếm ở tất cả phân phúc. Trong khi đó, thanh khoản suy giảm đáng báo động trong vòng 5 năm trở lại đây. Trong 3 quí đầu năm 2023, lượng giao dịch bất động sản của toàn thị trường chỉ bằng khoảng 41% cả năm 2022.
Thị trường bất động sản kém sắc với nhiều dự án, công trình chậm triển khai khiến nhóm doanh nghiệp xây dựng, vật liệu xây dựng tiếp tục một năm làm ăn thua lỗ. Số liệu của Bộ Xây dựng cho thấy, tính chung doanh thu của nhiều doanh nghiệp trực thuộc bộ này (gồm những ông lớn như HUD, Coma, Lilama, Vicem...) giảm 16% so với năm 2022. Lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp trên cũng giảm tới 66%, chỉ đạt 1.380 tỉ đồng.
Cùng với sự khó khăn của doanh nghiệp, lực lượng môi giới nhà đất chuyển nghề hoặc rời bỏ ngành gia tăng. Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) công bố đã có 70% môi giới nhà đất chuyển nghề hoặc rời bỏ ngành trong thời gian gần đây.
Bức tranh thị trường u ám trong suốt năm 2023 cũng dần phản ánh tiêu cực lên tình hình hoạt động của từng doanh nghiệp, nhất là giai đoạn cận Tết Nguyên đán. Tập đoàn Danh Khôi đã cho toàn bộ khối kinh doanh (Sàn Danh Khôi miền Nam) nghỉ Tết từ ngày 29-12 và dự kiến 1-3 dương lịch mới đi làm trở lại (tức nghỉ 2 tháng). Doanh nghiệp chỉ duy trì lịch làm việc đối với các bộ phận hành chính liên quan cho đến gần Tết.
Một doanh nghiệp tại Long An tăng gấp đôi ngày nghỉ so với mọi năm do không có nhiều đầu việc để làm khi doanh nghiệp chưa thể triển khai dự án. Theo kế hoạch làm việc mùa cuối năm của doanh nghiệp, nhân viên khối văn phòng nghỉ từ 24-12 đến 17-1 âm lịch, khối kinh doanh nghỉ từ 5-12 đến 21-1 âm lịch.
Doanh nghiệp không có dự án bán ra, môi giới nhà đất thất nghiệp, lương không đủ trả nhân viên, thưởng Tết đìu hiu eo hẹp… là bức tranh toàn cảnh cho một năm 2023 không mấy dễ dàng. Đây là hệ quả của một giai đoạn khủng hoảng kéo dài từ đại dịch cho đến vấn đề về thị trường trái phiếu.
Đa phần doanh nghiệp bất động sản tại TPHCM đều có chung tâm sự về việc thị trường gặp khó khăn, công ty không có việc làm, dự án không bán ra... Điều này gây ảnh hưởng nguồn thu hoạt động, không đạt chỉ tiêu doanh số, dẫn tới kế hoạch thưởng Tết vẫn còn bỏ ngỏ.
Đề cập tới vấn đề thưởng Tết năm nay, đại diện doanh nghiệp bất động sản tại quận Tân Bình (TPHCM) cho rằng, tình hình rất khó khăn, nếu cố gắng hết sức thì doanh nghiệp cũng chỉ lo được cho nhân viên có lương tháng 13 nhằm duy trì nguồn lực lao động cho năm sau. Chuyện thưởng Tết chắc phải tạm quên bởi cả 2 năm nay thị trường bất động sản không thuận lợi, công ty không đạt chỉ tiêu kinh doanh, nhân sự cũng giảm nhiều...
"Giờ thị trường bắt đầu có dấu hiệu tích cực, hy vọng năm 2024 doanh nghiệp có thể triển khai một vài dự án để nhân viên có các khoản cộng thêm và doanh nghiệp có thêm nguồn thu để bù đắp phúc lợi cho người lao động", vị này cho hay.
2024 và những niềm hy vọng mới
Ngày cuối cùng của năm 2023, anh Xuân An, nhân viên kinh doanh Tập đoàn Pi Group, chia sẻ lên mạng xã hội về lễ giới thiệu dự án mới tại Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Làm việc vào ngày cuối cùng trong năm, khi nhiều đồng nghiệp đã phải nghỉ Tết, thậm chí nghỉ việc không lương. Anh An cho rằng đây có thể là tín hiệu cho thấy thị trường đã trở đầu đi lên và cơ hội cho công việc đã mở ra trong năm mới.
Cuối năm âm lịch vẫn thường là giai đoạn chạy nước rút của ngành bất động sản, cũng có thể là thời điểm cao trào khởi đầu cho một năm mới suôn sẻ. Nhiều doanh nghiệp nhanh tay chớp cơ hội để khởi động những kế hoạch năm cũ còn dang dở.
Vừa qua, Công ty Nam Long ký hợp tác với hệ thống 20 đại lý phân phối chiến lược, tập trung cho kế hoạch đưa ra thị trường 16.000 sản phẩm đa phân khúc trong 3 năm tới. Tập đoàn Danh Khôi tái khởi động dự án Astral City, Thuận An, Bình Dương sau một thời gian tạm ngưng, dự kiến đưa sản phẩm ra thị trường trong năm 2024.
Vào những ngày cuối cùng năm ngoái, Gamuda Land đã động thổ dự án ở thành phố Thủ Đức sau khi mua lại từ Công ty bất động sản Tâm Lực. Công ty Bất động sản An Gia trong năm 2023 đã bàn giao gần hết 2.000 căn hộ tại một dự án huyện Bình Chánh, TPHCM và chuẩn bị cho kế hoạch năm mới với việc mở bán dự án mới ở Bình Dương.
Năm 2024, thị trường địa ốc có thể còn tiềm ẩn nhiều lo ngại về nguồn cung, tính thanh khoản, về tài chính doanh nghiệp hay pháp lý dự án. Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn kỳ vọng đây là năm bản lề cho sự chuyển mình của thị trường, kỳ vọng có thể phục hồi từ quí 2 với các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, lãi suất ngân hàng được điều chỉnh và giá nhà trở về đúng giá trị thật.
Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi đã được thông qua và chờ đợi có hiệu lực từ ngày 1-1-2025. Dự án Luật Đất đai sửa đổi cũng dự kiến được thông qua trong năm 2024, là cơ sở quan trọng cho phát triển kinh tế của Việt Nam, khơi thông nguồn lực đất đai, tạo khuôn khổ pháp lý, đảm bảo quan hệ thị trường bình đẳng trong sử dụng đất đai cho các doanh nghiệp.
Ông Ngô Quang Phúc, Tổng giám đốc Phú Đông Group, cho rằng thị trường bất động sản đã trải qua năm 2023 ảm đạm và thiếu tích cực. Cũng vì thế, người ta mới nhìn thấy được tầm quan trọng của việc thị trường bất động sản bền vững.
Năm 2024 có thể thị trường bất động sản sẽ có gam màu sáng hơn, tính thanh khoản, giao dịch thành công sẽ nhiều hơn. Bởi thị trường đã “dò” được đáy thì doanh nghiệp cũng dễ xây dựng kế hoạch tái cấu trúc của mình theo chiều hướng tích cực.
Tuy nhiên, chìa khóa quan trọng nhất là phải thay đổi được tâm lý mua bất động sản. Bởi nếu người mua cứ giữ tâm lý chờ giảm giá thì sẽ không làm cho thị trường có thanh khoản. Theo ông Phúc, nguồn cung hiện tại trên thị trường là có, tuy nhiên nếu người dân không chịu mua thì cũng "tắc". Điều kiện bây giờ là giá bất động sản phải về ngưỡng đủ hấp dẫn nên nguồn cung phải đưa ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu thật.
Như vậy, để 2024 khỏa lấp được “nỗi buồn” năm cũ thì doanh nghiệp cần quyết liệt hơn nữa trong việc cơ cấu sản phẩm và cần xác định nhà ở vừa túi tiền là phân khúc cần hướng đến. Trong một chia sẻ gần đây, ông Trần Xuân Ngọc - Tổng giám đốc Tập đoàn Nam Long, cho biết nhà ở vừa túi tiền sẽ đóng vai trò chủ đạo trong 10 năm tới, chiếm tỷ trọng khoảng 10-15% doanh số công ty.
"Nhà vừa túi tiền là sản phẩm mang tính bền vững trong trục tăng trưởng của doanh nghiệp trong hàng chục năm qua dù thị trường thăng hoa hay "ngủ đông". Phân khúc này đã là một phần lịch sử khi đưa doanh nghiệp bứt ra khỏi chu kỳ khủng hoảng 10 năm trước. Đến nay nó tiếp tục là niềm hy vọng để doanh nghiệp rút ngắn quá trình phục hồi trong năm tới", ông Ngọc chia sẻ.
Tâm lý chung năm 2024, nhiều doanh nghiệp sẽ không còn muốn nhắc đến chuyện suy giảm, việc tái cấu trúc là câu chuyện bắt buộc để thoát đáy. Trong bối cảnh các chính sách hỗ trợ dần thấm, lãi suất theo chiều hướng giảm, các bộ luật mới được thông qua, các doanh nghiệp hy vọng về sự tích cực hơn của thị trường. Có thể những điều u ám của năm cũ đã được để lại phía sau.
