(KTSG) - Trên mạng xã hội Facebook, bạn có thể tạo nhóm người dùng có cùng một mối quan tâm bất kỳ, sau đó phát triển nhóm thành một cộng đồng. Khi cộng đồng đó đủ lớn nó sẽ trở thành một “mặt bằng online” được săn đón và bạn có thể cho thuê để kiếm tiền. Nhưng nếu không quản lý chặt các mặt bằng ảo này thì dễ trở thành nơi các tổ chức/cá nhân lừa đảo chính người dùng của cộng đồng mình. Có thể nói các mô tuýp lừa đảo online ngày càng tinh vi hơn, thậm chí... chuyên nghiệp hơn.
- Facebook và các nền tảng mạng xã hội triển vọng mới năm 2024
- Tỉ phú Elon Musk giúp ông chủ Facebook lấy lại ánh hào quang
Trang fanpage của tôi cán mốc hơn 40.000 người theo dõi và nhóm Facebook có hơn 12.000 thành viên cũng là lúc tôi bắt đầu nhận được các yêu cầu hỏi “thuê mặt bằng” online trên các địa chỉ này.
Cụ thể, mỗi ngày tôi nhận được hàng chục tin nhắn đến từ nhiều cá nhân khác nhau. Ban đầu là đại diện của những công ty, nhãn hàng liên hệ để thuê không gian trên fanpage của tôi để quảng cáo sản phẩm, đăng thông tin khai trương cơ sở mới… Sau đó là những tài khoản cá nhân liên hệ quảng cáo với vô số nội dung “không rõ ràng”, như tuyển dụng người đi xuất khẩu lao động, tuyển cộng tác viên làm việc tại nhà, đăng bài viết kêu gọi làm từ thiện, tuyển dụng việc làm online lương cao…
Điều đáng đề cập, các tài khoản cá nhân thuê nhóm, thuê đăng bài lên trang đều sẵn sàng chi trả phí cao và thanh toán trước 100% - khác với các nhãn hàng, công ty. Điều này có nghĩa, nếu tôi chấp nhận cho thuê nhóm đăng bài thì tôi dễ dàng nhận được khoản phí khá cao, từ vài trăm ngàn đồng đến hơn 1 triệu đồng mỗi lần đăng mà không cần thao tác gì. Nói cách khác, với “mặt bằng trên mạng” này tôi rất dễ dàng kiếm tiền.
Những lời mời chào hấp dẫn khiến tôi suy nghĩ rất nhiều. Nhưng sau khi dành hẳn một ngày để đi kiểm tra từng tài khoản cá nhân kia thì tôi mới nhận ra một điều: Tất cả tài khoản đó đều ảo và thông tin họ cần quảng cáo trên trang/nhóm có dấu hiệu lừa đảo rõ ràng.
Ví dụ, có tài khoản sẵn sàng trả thù lao 1 triệu đồng để tôi phê duyệt bài đăng về xuất khẩu lao động lên nhóm với thông tin rất mơ hồ: “... Công ty cung cấp dịch vụ xuất khẩu lao động không có địa chỉ, nếu ai muốn đăng ký thì liên hệ qua Zalo cá nhân…”. Hay một tài khoản khác liên hệ để tôi “duyệt tự động”, đăng bài lên nhóm với thù lao là 500.000 đồng nhằm mục đích tuyển cộng tác viên làm việc tại nhà, liên hệ qua Telegram…
Tôi đã từ chối rất nhiều lời đề nghị mang lại tiền bạc như vậy vì nhận thấy chúng có dấu hiệu lừa đảo người dùng ở nhóm cộng đồng của mình. Nhưng rồi khi tìm hiểu ở các nhóm/trang khác, tôi bắt gặp ở đó các bài đăng trước đó đã được đề nghị xuất hiện trên trang nhóm của tôi. Nghĩa là tôi từ chối, người này, người kia có thể từ chối nhưng không phải tất cả đều từ chối cho thuê “mặt bằng online”. Vậy là, bọn lừa đảo đã có được mảnh đất để dụng võ, tấn công vào những người dùng mạng xã hội nhẹ dạ cả tin và không loại trừ người có lòng tham. Có thể thấy vô số câu chuyện tìm người thân, mất tiền do tin vào các thông tin về xuất khẩu lao động lương cao, giả công an hoặc công ty luật để lấy lại tiền bị lừa đảo, cờ bạc online, tuyển cộng tác viên làm việc tại nhà…
Thực tế này khiến tôi vỡ lẽ: Các cá nhân/tổ chức lừa đảo đang ngày càng tinh vi hơn khi họ sẵn sàng bỏ tiền thuê nhóm, thuê trang… để tiếp cận nhiều người dùng thật. Và những chủ trang/nhóm như tôi nếu không đủ “can đảm” từ chối các lời mời đầy cám dỗ thì sẽ tiếp tay cho những tổ chức lừa đảo này.
Đặc biệt, ở thời điểm mà chúng ta có thể kiếm tiền dễ dàng trên các trang mạng xã hội thì càng cần quản lý cộng đồng của mình một cách chặt hơn.
Các phương thức lừa đảo online ngày càng tinh vi hơn, thậm chí… chuyên nghiệp hơn. Vì thế, những tổ chức, cá nhân sáng tạo nội dung số cần bước vào cuộc chơi có trách nhiệm: Từ chối các quảng cáo, lọc/chặn/xóa những bài viết có dấu hiệu lừa đảo người dùng mạng xã hội.
Bởi nếu không quản lý chặt thì trang fanpage, nhóm Facebook của bạn sẽ chẳng mấy chốc trở thành tâm điểm của các tổ chức, cá nhân lừa đảo, trục lợi chính người dùng - những thành viên đã tin tưởng tham gia vào cộng đồng mà bạn đã dày công gây dựng.
Thiết nghĩ, việc lập trang, lập nhóm trên các nền tảng mạng xã hội để kiếm tiền là một điều tốt, phù hợp với xu thế hiện tại. Nhưng một khi xem đây là một “nghề” để mưu sinh thì mỗi người chủ nhóm/trang cần có trách nhiệm. Bởi lẽ, mạng xã hội bây giờ không còn là sân “chơi” đơn thuần, nó là cuộc sống, là những người thật và họ có thể bị lừa đảo tại đây!
Cuối tuần trước, tôi tham gia thử tài phân biệt ảnh thật và ảnh do AI tạo ra. Dù rất tự tin vào khả năng, kinh nghiệm phân tích của mình, tôi đã nhận lấy một thực tế: không thể nhận ra đâu là ảnh do người hay do AI. Điều này khiến tôi nghĩ đến viễn cảnh các tổ chức/cá nhân sử dụng AI vào mục đích tiêu cực, như để lừa đảo online thì sẽ như thế nào? Quả thật là một viễn cảnh đáng sợ!
Có thể nói các phương thức lừa đảo online ngày càng tinh vi hơn, thậm chí… chuyên nghiệp hơn. Vì thế, những tổ chức, cá nhân sáng tạo nội dung số cần bước vào cuộc chơi có trách nhiệm: Từ chối các quảng cáo, lọc/chặn/xóa những bài viết có dấu hiệu lừa đảo người dùng mạng xã hội.
