Amazon khai màn cuộc chiến trong ngành dược phẩm

Amazon khai màn cuộc chiến trong ngành dược phẩm

Lê Linh

(TBKTSG Online) - Quyết định mua lại công ty khởi nghiệp bán thuốc trực tuyến PillPack, gã khổng lồ thương mại điện tử và công nghệ Amazon đã chính thức “nổ súng” khai màn cuộc chiến trong ngành dược phẩm.

PillPack giao thuốc tận nhà cho khách theo liều đã đóng gói sẵn. Ảnh: Liverarte

Cuộc sắp xếp lại trong ngành dược phẩm

Sau nhiều tháng được đồn đoán sẽ "vươn vòi" sang ngành kinh doanh dược phẩm, cuối cùng, hôm 28-6, Amazon thông báo mua lại nhà thuốc trực tuyến PillPack có trụ sở ở thành phố Boston, bang Massachusetts, đang có giấy phép phân loại thuốc và giao thuốc cho khách hàng ở 49/50 bang của nước Mỹ. Thương vụ dự kiến sẽ hoàn tất trong nửa cuối năm nay. Amazon không tiết lộ giá trị của thương vụ nhưng các nguồn tin nắm rõ câu chuyện này cho biết Amazon sẽ chi 1 tỉ đô la Mỹ bằng tiền mặt để đưa PillPack vào đế chế kinh doanh của mình.

PillPack giao thuốc đến tận nhà khách hàng. Không những thế, những khách hàng uống nhiều loại thuốc cùng lúc cũng không cần phải bóc từng loại ra khỏi vỉ nữa vì PillPack đã chia sẵn liều cho họ. Chẳng hạn, một người uống năm viên thuốc khác nhau vào mỗi buổi sáng sẽ nhận được gói hàng, trong đó, năm viên thuốc này đã được để sẵn vào những túi nhỏ.

PillPack chỉ là một đối thủ nhỏ trong ngành kinh doanh dược phẩm kê toa ở Mỹ có trị giá 327 tỉ đô la Mỹ mỗi năm. Năm ngoái, hãng nghiên cứu dữ liệu thị trường dược phẩm QuintilesIMS dự báo chi tiêu của người Mỹ cho dược phẩm kê toa sẽ tăng trung bình 4-7% và sẽ tăng lên đến 580-610 tỉ đô la Mỹ vào năm 2021.

PillPack phục vụ chỉ khoảng 40.000 khách hàng mỗi năm và đạt doanh thu hơn 100 triệu đô la Mỹ vào năm ngoái. Song Amazon có thể tiếp tục thâu tóm tài sản trong ngành dược phẩm để mở rộng quy mô giống như những gì tập đoàn này đã làm trong ngành thực phẩm. Trong khi đó, mạng lưới hoạt động phủ khắp nước Mỹ và kiến thức chuyên môn về dược phẩm của PillPack lại giúp Amazon tiến nhanh vào một lĩnh vực kinh doanh được giám sát nghiêm ngặt và còn xa lạ với Amazon.

“Tôi cho rằng đây là bước đi cơ bản đối với Amazon để bắt đầu tấn công vào ngành dược phẩm. Đây là sự khởi đầu của một cuộc sắp xếp lại trong ngành kinh doanh dược phẩm. Tôi nghĩ giờ đây mọi đối thủ khác  đang gấp rút mổ xẻ xem vụ thâu tóm của Amazon có tác động ra sao đối với mô hình kinh doanh của họ”,  Adam Fein, Chủ tịch công ty tư vấn Pembroke Consulting đồng thời là một chuyên gia về chuỗi cung ứng dược phẩm, nói.

Michael Rea, Giám đốc điều hành công ty Rx Savings Solutions, chuyên cung cấp phần mềm giúp khách hàng tiết kiệm chi phí mua thuốc kê toa, nhận định: “Động thái này sẽ khởi động các nỗ lực và xóa một số rào cản đối với Amazon (trong ngành dược phẩm). PillPack có một mô hình kinh doanh tăng trưởng nhanh và đã có cơ sở hạ tầng thiết lập sẵn... Tất cả những điều này giúp Amazon tăng tốc mở rộng kinh doanh dược phẩm”.

Sở hữu số lượng khách hàng thành viên gói Prime hơn 100 triệu người trên toàn cầu, Amazon hoàn toàn có khả năng giúp PillPack trở thành một đối thủ đáng gờm trong lĩnh vực mua thuốc trực tuyến và giao thuốc tận nhà. Thành viên Prime được vận chuyển miễn phí trong vòng 2 ngày đối với hầu hết tất cả các mặt hàng bán trên Amazon.

PillPack có thể sử dụng mạng lưới trung tâm hoàn thiện đơn hàng của Amazon để giao thuốc nhanh hơn cũng như tận dụng quy mô kinh doanh rộng lớn của Amazon để thương lượng giá mua thuốc tốt hơn từ các nhà cung cấp. Ngoài ra, Amazon có thể cho phép khách hàng đặt mua thuốc của PillPack thông qua trợ lý ảo giọng nói Alexa được tích hợp trong các loa thông minh Amazon Echo.

Một khả năng nữa là là Amazon có thể thiết lập các nhà thuốc PillPack bên trong hệ thống cửa hàng thực phẩm tươi Whole Foods mà Amzon thâu tóm vào năm ngoái. Khách hàng cũng có thể đặt mua thuốc trực tuyến ở PillPack rồi nhận thuốc ở các nhà thuốc bên trong cửa hàng Whole Foods.

Cú sốc lớn cho các chuỗi nhà thuốc

Các chuỗi nhà thuốc truyền thống như CVS Pharmacy của công ty bán lẻ dược phẩm CVS Health đang đối mặt với cuộc chiến lớn do Amazon phát động. Ảnh: Bloomberg

Giá cổ phiếu của những công ty bán lẻ dược phẩm lớn ở Mỹ đồng loạt giảm mạnh sau thông tin đáng lo ngại đến từ Amazon. Chốt phiên giao dịch hôm 28-6, giá cổ phiếu của các công ty bán lẻ dược phẩm đang sở hữu các chuỗi nhà thuốc lớn gồm CVS Health, Rite Aid  và Walgreens Boots Alliance lần lượt giảm 6,1%, 11,1% và 9,9%.

Tổng cộng, vốn hóa thị trường của các công ty này bị thổi bay 11 tỉ đô la Mỹ chỉ trong ngày hôm đó. Ngược lại, giá cổ phiếu Amazontăng gần 2,5%, giúp vốn hóa thị trường tăng thêm 19,8 tỉ đô la Mỹ. Giới đầu tư lo ngại thị phần của các công ty này sẽ bị thu hẹp một khi Amazon mở rộng sự hiện diện trong ngành dược phẩm.

“Dù bấy lâu nay, mối quan tâm của Amazon ở ngành dược phẩm đã phủ bầu không khí lo lắng cho các đối thủ nhưng thị trường tài chính Wall Street vẫn xem vụ thâu tóm PillPack là một đòn tấn công trực diện tổng lực của Amazon”, Eric Coldwell, nhà phân tích ở công ty quản lý tài sản và tư vấn đầu tư Baird, viết trong thư gửi cho khách hàng.

Cùng lúc, nhà phân tích George Hill ở công ty dịch vụ tài chính RBC Capital Markets, nhận định: “Chúng tôi tin rằng động thái chính thức bước vào lĩnh vực dược phẩm của Amazon sẽ kìm tỏa các chuỗi nhà thuốc lớn, bất kể Amazon có thể mở rộng quy mô kinh doanh của PillPack hay không”.

Nhà phân tích Michael Cherny của ngân hàng Bank of America Merrill Lynch thì khuyên khách hàng tránh mua cổ phiếu của Walgreens Boots Alliance. “Mối đe dọa mới xuất hiện của Amazon, dù chưa gây ra tác động tài chính ngay lập tức cho Walgreens Boots Alliance, sẽ gây ra những nghi ngờ về năng lực cạnh tranh dài hạn của chuỗi nhà thuốc này”, ông nói.

Trong khi đó, Neil Saunders, giám đốc công ty tư vấn bán lẻ GlobalData Retail cho rằng với việc thâu tóm PillPack, Amazon đã “nổ phát súng cảnh báo” về một cuộc chiến lớn trong ngành dược phẩm.

Tuy nhiên, Stefano Pessina, Giám đốc điều hành của chuỗi nhà thuốc Walgreens Boots Alliance cho biết ông không quá lo lắng về thương vụ trên vì kinh doanh trong dược phẩm phức tạp nhiều hơn việc chỉ giao thuốc hay giao các gọi hàng đến tận nhà.

Người phát ngôn CVS Health nói công ty này chưa thấy sự chuyển dịch lớn của khách hàng, từ việc đến nhà thuốc để mua sang phương thức đặt mua trực tuyến để được giao thuốc đến tận nhà.

Song CVS Health, công ty sở hữu chuỗi nhà thuốc lớn nhất nước Mỹ, đã chuẩn bị nghênh chiến Amazon từ trước đó. Công ty này đã triển khai dịch vụ giao thuốc sau ngày đặt mua trực tuyến trên toàn quốc và giao thuốc trong ngày ở một số thành phố lớn như New York, Boston, Miami, Philadelphia và San Francisco.

(Theo Bloomberg, The Street, Washington Post)