(KTSG Online) – Nhiều hãng xe điện non trẻ của Mỹ đối mặt với một năm khó khăn khác khi lượng tiền mặt dự trữ giảm dần. Nếu như năm ngoái, những hãng xe này lo không sản xuất đủ số lượng phương tiện chạy pin thì năm nay, thách thức lại là làm sao tăng doanh số bán hàng giữa lúc nhu cầu suy yếu.
- Hãng xe bán tải điện Rivian được định giá cao hơn Ford
- Cuộc đua rót vốn hàng tỉ đô la vào xe điện liệu có tạo nên xu hướng thị trường?
Lỗ phình to nhưng sản lượng xe không đạt mục tiêu
Các hạn chế về chuỗi cung ứng và các vấn đề trong sản xuất đã cản trở nỗ lực khởi động nhanh chóng của nhiều công ty khởi nghiệp xe điện ở Mỹ trong năm ngoái. Giờ đây, các hãng xe điện non trẻ của Mỹ như Rivian Automotive và Lucid Group đứng trước một thách thức cấp bách hơn là cần cải thiện hoạt động của nhà máy trước khi cạn kiệt nguồn dự trữ tiền mặt.
Kết quả doanh lỗ nặng hồi năm ngoái (mới được công bố trong những tuần qua) cho thấy mức độ cấp bách của nhiệm vụ này. Trong năm 2022, Rivian chịu khoản lỗ đến 6,8 tỉ đô la Mỹ còn mức lỗ của Lucid là 2,6 tỉ đô la. Dù những tập đoàn này đã sản xuất và giao xe cho khách hàng nhưng mức thua lỗ tiếp tục tăng do phải vật lộn để tăng tốc dây chuyền lắp ráp và tăng doanh số bán hàng theo kế hoạch. Điều này làm suy kiệt nguồn tài chính và có thể khiến doanh nghiệp phải huy động thêm tiền.
Rivian từng rủng rỉnh vốn sau khi huy động được gần 12 tỉ đô la trong đợt phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) ra công chúng vào năm 2021 đã “đốt” đến 6,6 tỉ đô la tiền mặt vào năm ngoái. Giới phân tích dự đoán, Rivian có thể sẽ tiêu tốn thêm khoảng 6 tỉ đô la cho năm nay.
Rivian đã triển khai các biện pháp cắt giảm chi phí và nỗ lực tăng sản lượng tại nhà máy duy nhất của hãng ở Normal, bang Illinois. Tuy nhiên, hồi tháng 2, hãng dự báo chỉ sản xuất khoảng 50.000 xe bán tải, xe thể thao đa dụng và xe van chạy điện trong năm nay, thấp hơn nhiều so với ước tính của Phố Wall.
Thông tin này khiến giá cổ phiếu của Rivian lao dốc 18% vào ngày sau đó. Cổ phiếu của Rivian giảm khoảng 80% so với giá IPO sau khi hãng này cắt giảm mục tiêu sản xuất trong nửa cuối năm ngoái.
Lucid, nhà sản xuất xe điện cao cấp cũng thất bại trên một số khía cạnh. Hãng báo cáo lượng đặt cọc mua xe giảm trong nửa cuối năm ngoái. Vào tháng sáu, lượng đặt cọc mua xe đạt 37.000 nhưng đến cuối tháng 12 chỉ còn 28.000. Hãng cũng đặt mục tiêu sản xuất quá thấp cho năm nay.
“Năm ngoái, trọng tâm của chúng tôi là giải quyết các tắc nghẽn trong sản xuất, còn bây giờ là bán hàng”, Peter Rawlinson, Giám đốc điều hành Lucid nói.
Trong khi đó, Fisker, một công ty khởi nghiệp về xe điện có trụ sở tại California niêm yết cổ phiếu lần đầu vào năm 2020, báo cáo thu nhập khả quan hơn. Công ty có kế hoạch cung cấp mẫu xe đầu tiên, chiếc Ocean SUV chạy điện trong những tháng tới.
Cổ phiếu của Fisker đã tăng 30% sau thông báo kết quả kinh doanh hồi tháng 2. Công ty báo cáo còn 736 triệu đô la tiền mặt vào cuối năm 2022 nhưng dự kiến chi tiêu tới 610 triệu đô la trong năm nay.
Áp lực huy động thêm vốn để duy trì hoạt động
Bối cảnh thị trường đã thay đổi đáng kể so với khi những công ty khởi nghiệp xe điện ra mắt công chúng vào năm 2020 và 2021.
Vào thời điểm đó, kỳ vọng lạc quan của giới đầu tư đối với các công ty hứa hẹn định hình lại ngành kinh doanh ô tô đã thúc đẩy dòng tiền đổ vào không gian xe điện với hy vọng tìm thấy “Tesla tiếp theo”. Những hãng xe điện mới khởi nghiệp ở Mỹ đã thu hút hàng tỉ đô la đầu tư dù chưa bán được một chiếc xe nào.
Theo Dealogic, trong ba năm qua, các nhà đầu tư đã rót hơn 123 tỉ đô la vào các công ty khởi nghiệp xe điện này thông qua những đợt chào bán cổ phiếu công khai, thỏa thuận sáp nhập ngược và các cơ chế tài trợ khác
Tuy nhiên, năm vừa qua, sự kiên nhẫn của Phố Wall đối với những khó khăn trong sản xuất của các hãng xe non trẻ này bắt đầu nhường chỗ cho sự thất vọng.
Một số công ty khởi nghiệp xe điện như Lordstown Motors Corp., Faraday Future Intelligent Electric Inc. và Nikola Corp. gặp khó khăn về tiền mặt, buộc phải trì hoãn sản xuất và thu hẹp tham vọng. Giữa lúc đó, giá ô tô bắt đầu suy yếu sau khi tăng mạnh trong vài năm qua. Một số nhà sản xuất xe điện đã giảm giá bán.
Giới phân tích cho rằng, áp lực huy động thêm vốn sẽ tăng lên khi các công ty khởi nghiệp này gặp khó khăn về chi phí mở rộng quy mô kinh doanh và khi thị trường đang thắt chặt.
Năm nay, Rivian lên kế hoạch ngừng hoạt động nhiều hơn tại nhà máy để tổ chức lại dây chuyền nhằm sản xuất nhiều xe hơn. Để bảo toàn tiền mặt, hãng đã tiến hành hai đợt sa thải nhân sự và trì hoãn các dự án quan trọng như dự án phát triển mẫu xe điện tiếp theo.
Gần đây, Lucid đã huy động được 1,5 tỉ đô la trong một đợt bán cổ phần, giúp hãng có tổng số 1,74 tỉ đô la tiền mặt và các khoản tương đương tiền vào cuối tháng 12. Con số này đủ giúp hãng tồn tại cho đến quí đầu tiên của năm 2024 nhưng Lucid bày tỏ lo ngại về nhu cầu của người tiêu dùng trong năm nay.
Fisker cho biết, có đủ tiền mặt để đưa ra thị trường mẫu xe điện đầu tiên Ocean SUV nhưng đang xem xét huy động thêm vốn từ những bên cho vay.
Cạnh tranh khốc liệt hơn
Từ lâu, ngành công nghiệp ô tô nổi tiếng là ngành kinh doanh thâm dụng vốn mà những tay mới khó thâm nhập. Trước khi vươn lên ngôi vị hãng xe điện lớn nhất toàn cầu, Tesla đã thua lỗ trong nhiều năm và phải vật lộn để xây dựng quy mô sản xuất đồng thời phải bơm tiền mặt thường xuyên để duy trì hoạt động.
“Phần khó là sản xuất ô tô vì điều này đòi hỏi phải bảo đảm toàn chuỗi cung ứng đi kèm. Đây là một thách thức hậu cần cực kỳ lớn”, Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk nói.
Trên nhiều phương diện, nhóm công ty xe điện mới khởi nghiệp đối mặt với một con đường khó khăn hơn. Doug Betts, Chủ tịch bộ phận ô tô của Công ty phân tích dữ liệu J.D. Power, cho biết Tesla có rất ít đối thủ khi tung ra mẫu xe điện Model S hơn một thập niên trước.
Thế nhưng, các hãng xe điện non trẻ hiện đang phải đối đầu với sự cạnh tranh của nhiều dòng xe điện của các hãng ô tô truyền thống, vốn đã thiết lập chuỗi cung ứng và hoạt động sản xuất quy mô lớn. Giới phân tích cho biết, sự cạnh tranh cũng đang trở nên khốc liệt trên thị trường xe điện hạng sang, nơi các công ty non trẻ này đang cố gắng nhắm đến khách hàng.
“Họ phải đánh bại BMW và Mercedes, những hãng hiện đã ra mắt các phiên bản chạy điện”, Betts nói.
Theo WSJ
