(KTSG Online) - Nhiều đoạn cao tốc đã thông ba năm nhưng người dân vẫn 'bí' vì đến giờ vẫn chưa có trạm dừng. Công trình giao thông trọng điểm thi công chậm vài năm gây kẹt xe nặng nề. Nếu việc chịu trách nhiệm chỉ chung chung và dừng lại ở mức độ phê bình thì khó mà chấm dứt tình trạng khó chấp nhận này.
- Cao tốc không được thu phí khi chưa có trạm dừng nghỉ
- Vướng hạng mục trạm bơm, hầm chui HC1 lùi ngày thông xe đến tháng Sáu
Dù chỉ còn 5 tháng nữa là đến hạn hoàn thành, các hạng mục dịch vụ công miễn phí tại các trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông (CT.01), bao gồm bãi đậu xe, khu vệ sinh, khu vực nghỉ ngơi cho hành khách, lái xe… vẫn chậm tiến độ so với kế hoạch. Theo số liệu mới nhất của Cục Đường bộ, chỉ có 7/21 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam đang được triển khai thi công, gồm các trạm trên các đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây (1).
Một số đoạn đã hoạt động vài năm như Trung Lương - Mỹ Thuận - Cần Thơ dài hàng trăm cây số đến giờ vẫn không có trạm dừng nào. Trong khi đó, theo quy hoạch trạm dừng nghỉ được phê duyệt, trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông đầu tư mới 24 trạm, trong đó đã ký hợp đồng 19 trạm, 1 trạm đang đánh giá hồ sơ dự thầu của nhà đầu tư; 1 trạm đang gia hạn thời gian đóng thầu do không có nhà đầu tư tham dự; 3 trạm đang hoàn thiện thủ tục đầu tư.
Như vậy, mùa lễ tết cuối năm nay, người dân đi cao tốc tiếp tục chịu đựng cảnh "đái đường" đã kéo dài ba năm từ khi các đoạn cao tốc đi vào hoạt động. Do thiếu trạm dừng nên đã xảy ra trường hợp đậu xe trên cao tốc để đi vệ sinh và có người đã bị xử phạt. Dù việc xử phạt là đúng nhưng rõ ràng, việc thiếu trạm dừng tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm cho người đi xe, lái xe khi rơi vào tình trạng bất khả kháng do kẹt xe hay có vấn đề với hệ bài tiết. Nguy cơ tai nạn còn cao hơn nữa khi người lái xe buồn ngủ mà không có chỗ để dừng lại nghỉ ngơi mà vẫn phải chạy tiếp hàng trăm cây số.
Việc chậm trễ kéo dài tính bằng đơn vị năm chứ không phải tuần hay tháng, đáng buồn thay lại khá phổ biến. Tại TPHCM có thể kể đến hai "cục máu đông" trong huyết mạch giao thông do thi công chậm trễ kéo dài ở nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ và nút giao An Phú.
Hầm chui thuộc nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ khởi công tháng 4-2020, dự kiến hoàn thành quí 4-2023 nhưng đến đầu tháng 10-2024 mới thông xe một nhánh và cuối tháng 1-2025 mới hoàn thành nhánh còn lại. Như vậy, thời gian trễ hạn của dự án này tính đến lúc thông xe toàn bộ là hơn một năm.
Tương tự, theo báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM, dự án nút giao An Phú đến nay mới thi công đạt 70%, thậm chí có gói thầu cả năm chỉ đạt 7% khối lượng thi công, dự kiến chậm tiến độ đến 12 tháng so với kế hoạch ban đầu.Thời điểm hoàn thành được lùi đến cuối năm 2026, thay vì năm 2025 như kế hoạch (2).
Hai hầm chui thuộc dự án nút giao An Phú, hạng mục ưu tiên để kéo giảm kẹt xe trên đường vào cao tốc TPHCM - Long Thành đều khởi công từ cuối quí 1-2023 với thời gian hoàn thành dự kiến là quí 3-2024. Thế nhưng cả hai đều bị trễ hạn, trong đó hầm HC1-01 đến cuối tháng 6-2025 vừa qua mới thông xe, trễ 9 tháng còn hầm HC1-02 dự kiến hoàn thành cuối tháng 4-2026, chậm tới 19 tháng.
Việc rào chắn để thi công hầm chui Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ gây kẹt xe trầm trọng kéo dài thường xuyên ở cửa ngõ phía Nam kết nối với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Tương tự, nút giao An Phú thi công ì ạch là nguyên nhân gây tắc nghẽn cửa ngõ phía Đông TPHCM, gây ảnh hưởng nặng đến việc kết nối vào cao tốc TPHCM - Long Thành. Hậu quả sẽ nặng nề hơn nếu sau khi sân bay Long Thành hoạt động và đoạn cao tốc TPHCM - Long Thành được mở rộng xong mà nút giao An Phú vẫn chưa hoàn thành đồng bộ.
Tình trạng chậm trễ các công trình giao thông trọng điểm gây hậu quả rất lớn, thiệt hại nặng nề cho cả xã hội và kéo theo nhiều hệ lụy khác nhưng việc xử lý thì vẫn rất chung chung. Nếu tiếp tục giải trình chậm trễ là "do nguyên nhân khách quan, tại, bị, bởi vì..." rồi kiểm điểm chung chung mà không có ai chịu trách nhiệm cá nhân thì "căn bệnh" này khó mà thuyên giảm.
------------------------------------------
(1) https://thanhnien.vn/lo-vo-tien-do-tram-dung-nghi-tren-cao-toc-18525073022123165.htm
(2) https://nhandan.vn/anh-du-an-nut-giao-thong-an-phu-ket-noi-cao-toc-thanh-pho-ho-chi-minh-long-thanh-dau-giay-cham-tien-do-post902315.html
Trách nhiệm, luôn gắn với tổ chức và cá nhân cụ thể. Một khi không rõ trách nhiệm thì cũng có nghĩa là mô hình “lãnh đạo tập thể/ cá nhân phụ trách” đã bị lạc hậu với tình hình chung. Nên chuyển sang phương thức điều hành “rõ việc, rõ người” thì mới đẩy nhanh được tiến độ và chất lượng.