(KTSG) - Cần có biện pháp rõ ràng khi chính sách thuế tối thiểu toàn cầu được thực hiện, phát triển năng lượng tái tạo cho sản xuất xanh, và sớm cải thiện tình hình cải cách thủ tục hành chính đang có chiều hướng chậm lại là ba vấn đề lớn mà cộng đồng doanh nghiệp FDI kiến nghị Thủ tướng trong buổi gặp gỡ vào cuối tuần trước.
- Còn nhiều việc phải làm để có thể thu hút dòng vốn FDI chất lượng
- Doanh nghiệp FDI quan tâm đến nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo
“Nóng” thuế tối thiểu toàn cầu
Bosch, một nhà đầu tư lớn đến từ Đức, đã đầu tư vào các lĩnh vực được ưu đãi thuế cao tại Việt Nam. Tại hội nghị, Tổng giám đốc Bosch Việt Nam, ông Dominik Meichle, kiến nghị Chính phủ cần đánh giá các gói hỗ trợ dành cho các doanh nghiệp và đưa ra các biện pháp thay thế, giúp các doanh nghiệp duy trì sự hiện diện sau khi áp dụng chính sách thuế tối thiểu toàn cầu.
Tập đoàn Amkor Technology (Hàn Quốc) đang xây dựng nhà máy sản xuất bán dẫn có vốn 1,6 tỉ đô la Mỹ tại Bắc Ninh, dự kiến sẽ khai thác vào cuối năm nay. Ông Kim Sung Hun, Tổng giám đốc Công ty Amkor Technology Việt Nam, kiến nghị Chính phủ cần sớm đưa ra quyết định cũng như các biện pháp để đối phó với tình trạng xấu đi của môi trường đầu tư khi áp dụng chính sách thuế tối thiểu toàn cầu.
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Gabor Fluit khuyến nghị Việt Nam cần xây dựng các chính sách ưu đãi phù hợp, cạnh tranh để thu hút đầu tư, đặc biệt là trước quy định thuế tối thiểu toàn cầu sắp được áp dụng. Tương tự, đồng Chủ tịch Liên minh Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF), ông Nitin Kapoor, đề xuất Chính phủ cần nghiên cứu tác động của thuế tối thiểu toàn cầu đến lợi ích của nhà đầu tư và môi trường kinh doanh tại Việt Nam, từ đó đưa ra các giải pháp thiết thực, hiệu quả và kịp thời để bảo đảm đầu tư, bù đắp lợi ích cho doanh nghiệp trong trường hợp ưu đãi thuế hiện nay được giảm hoặc hủy bỏ do tác động của thuế tối thiểu toàn cầu.
Liên quan vấn đề này, tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ sẽ sớm đưa ra giải pháp thu hút đầu tư, hỗ trợ khác ngoài thuế trên cơ sở không trái các quy định, cam kết quốc tế, hài hòa lợi ích và bình đẳng giữa các doanh nghiệp.
Đáp ứng năng lượng tái tạo để sản xuất xanh
Việt Nam cũng đang thu hút được ngày càng nhiều nhà đầu tư chất lượng cao và nhiều trong số họ đã cam kết thực hiện lộ trình trung hòa carbon, nên cần được tiếp cận hạ tầng sản xuất xanh, trong đó đáng chú ý là năng lượng tái tạo.
Ông Gabor Fluit, đại diện EuroCham, cho rằng trong chiến lược chuyển đổi năng lượng xanh, việc thực hiện của Việt Nam chưa đáp ứng được kỳ vọng khiến một số dự án đầu tư phải tạm ngưng mở rộng. “Để đáp ứng nhu cầu năng lượng trong tương lai, cần đẩy nhanh việc hoàn thiện và triển khai Quy hoạch phát triển điện 8”, ông Fluit nói. Ông Gabor Fluit cũng kiến nghị Việt Nam nên có các hợp đồng mua bán điện trực tiếp để khuyến khích các nhà sản xuất năng lượng tái tạo, đặc biệt là các nhà máy trong khu công nghiệp nên được phép tham gia hợp đồng mua bán điện trực tiếp.
Tương tự, ông Michael Michalak, Phó chủ tịch cấp cao, Giám đốc điều hành khu vực ASEAN, Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN (USABC), đề nghị Chính phủ sớm phê duyệt kế hoạch thí điểm thực hiện cơ chế bán điện trực tiếp từ nhà sản xuất điện đến các đơn vị tiêu thụ công nghiệp. “Chúng tôi mong muốn Việt Nam đơn giản hóa và rút ngắn thời gian xem xét và phê duyệt các dự án điện. Cần ưu tiên phê duyệt sớm những dự án đã hoàn thành các thủ tục cần thiết”, ông Michalak đề xuất.
Ông Preben Elnef, Phó chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc LEGO Manufacturing Việt Nam, cho rằng Tập đoàn LEGO đang trong quá trình chuyển đổi từ năng lượng truyền thống sang năng lượng tái tạo xanh hơn và sạch hơn. “Sự chuyển đổi này sẽ bắt đầu từ nhà máy tại Việt Nam và tiến tới tất cả các nhà máy của Tập đoàn LEGO, nơi cũng sẽ trở thành nhà máy trung hòa carbon trong tương lai”. Ông kiến nghị Chính phủ hỗ trợ các công ty đầu tư vào năng lượng xanh để tự sử dụng.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Quy hoạch điện 8 đã mở hướng để có thể khai thác, phát huy tiềm năng, thế mạnh của Việt Nam, góp phần chuyển dịch năng lượng cho khu vực và thế giới. Cụ thể là có thể phát triển năng lượng mặt trời, năng lượng gió, nhất là gió ngoài khơi để có thể xuất khẩu trực tiếp cho các quốc gia khác hoặc xuất khẩu gián tiếp thông qua điều chế hydrogen, pin năng lượng sạch... Bộ đang cùng với tư vấn gấp rút hoàn thiện và dự kiến trình Thủ tướng phê chuẩn Quy hoạch điện 8 chậm nhất giữa tháng 5 tới.
Cải thiện thủ tục hành chính
Ông Takeo Nakajima, Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến và Thương mại Nhật Bản (Jetro) ở Hà Nội, phản ánh 66% doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cho biết việc cải cách thủ tục hành chính có xu hướng chậm lại. Việt Nam cần phải loại bỏ các loại phí không chính thức. Các doanh nghiệp cần được xử lý thủ tục hành chính thông suốt và minh bạch.
Ông Hong Sun, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KoCham), cho hay nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc mới đầu tư tại Việt Nam đang gặp khó khăn liên quan đến cơ chế cấp giấy phép lao động cho lao động nước ngoài và phê duyệt hạ tầng phòng cháy, chữa cháy...
Để cải thiện môi trường đầu tư tại Việt Nam, ông Kim Sung Hun đề xuất các bộ ngành, địa phương giảm thủ tục hành chính về xây dựng, phòng cháy, chữa cháy thông qua tăng thêm các cơ quan có quyền thẩm duyệt và lập hệ thống hỏi đáp trực tuyến.
Ông Kim Huat Ooi, Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam, cho rằng khi mới đầu tư vào TPHCM, thành phố đã trao quyền cho Ban quản lý Khu công nghệ cao TPHCM là cơ quan một cửa cho tất cả các nhà đầu tư trong khu này. Ông nói: “Chúng tôi hy vọng cơ chế một cửa có thể sớm được khôi phục để cải thiện sự dễ dàng trong kinh doanh, giảm thời gian thực hiện cho tất cả các loại giấy phép như phòng cháy, chữa cháy, xây dựng, môi trường,...”.
Chủ tịch EuroCham cho rằng Việt Nam giờ đây cần phải có những bước đi táo bạo và quyết đoán hướng tới những cải cách mang tính đột phá để duy trì đà tăng trưởng.
Với các kiến nghị của nhà đầu tư, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư cùng thắng, bởi “thành công của nhà đầu tư cũng là thành công của Việt Nam”. Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương có giải pháp cụ thể, chủ động giải quyết những kiến nghị nhà đầu tư nêu ra “với trách nhiệm cao nhất, kịp thời, hiệu quả nhất”. Chính phủ sẽ có cơ chế, kế hoạch kiểm tra việc thực hiện này.