(KTSG Online) – Tài xế xe tải, nhân viên khách sạn, nhà hàng, thợ điện, công nhân xây dựng, thợ ống nước... đều đang thiếu hụt với số lượng lớn khi nền kinh tế Mỹ tái mở cửa.
Nhiều doanh nghiệp Mỹ đang đau đầu vì họ không thể tuyển dụng đủ lao động để đáp ứng nhu cầu phục hồi và mở mang kinh doanh. Tình trạng khan hiếm lao động do nhiều yếu tố bao gồm đóng cửa biên giới, nghỉ việc, nghỉ hưu sớm, chưa muốn đi làm vì vẫn ở nhà vẫn có thu nhập tương đương hoặc cao hơn nhờ trợ cấp thất nghiệp....
Giới phân tích cho rằng tình trạng thiếu lao động có thể là rủi ro khó khắc phục nhất trong số các rủi ro về chi phí gia tăng mà giới doanh nghiệp Mỹ phải đối mặt trong quí gần nhất và có những dấu hiệu cho thấy vấn đề thiếu lao động sẽ còn kéo dài.
Đối mặt sức ép chi phí khi thị trường lao động thắt chặt
Tìm kiếm và trả lương cho người lao động là một thách thức lớn đối với các doanh nghiệp Mỹ, điều mà giới đầu tư đang rất chú ý bên cạnh vấn đề tắc nghẽn chuỗi cung ứng và giá năng lượng và hàng hóa tăng cao.
Nhiều doanh nghiệp khắp các lĩnh vực cảnh báo chi phí lao động leo thang có thể tác động xấu đến triển vọng kinh doanh. Hồi tháng 9, hãng giao nhận FedEx nói rằng lợi nhuận của hãng trong quí kết thúc vào cuối tháng 8 giảm 11% khi thị trường lao động thắt chặt, khiến hãng phải tăng chi phí thêm 450 triệu đô la, bao gồm tăng lương để thu hút lao động và phải trả thêm cho thời gian làm việc ngoài giờ.
Giám đốc hoạt động FedEx, Raj Subramaniam nói: “Tác động của tình trạng căng cứng trên thị trường lao động vẫn là vấn đề lớn nhất mà chúng tôi đang đối mặt”.
Hãng giao nhận U.S. Xpress đã phải tăng chi phí tuyển dụng 3,5 triệu đô trong nỗ lực tìm kiếm các tài xế xe tải.
Các nhà kinh tế cho rằng nhiều người Mỹ vẫn chưa đi làm trở lại vì họ đang kén chọn công việc hơn giưa lúc có nhiều cơ hội việc làm tốt hơn trước. Khoản tiền dành dụm được trong thời kỳ dịch bệnh nhờ trợ cấp tiền mặt trực tiếp, trợ cấp thực phẩm, các biện pháp hoãn trả nợ thế chấp bất động sản và nợ sinh viên... cho phép những người lao động nghèo ở nhà lâu hơn trong khi tìm kiếm các công việc có mức đãi ngộ tốt hơn.
Hồi tháng 8, Eric Fuller, Giám đốc điều hành U.S. Xpress, cho biết đã tăng lương cho tài xế xe tải thêm 30-35% trong 12 tháng qua nhưng có thể phải cần tăng thêm nữa để tuyển dụng đủ tài xế. Ông nói: “Tình hình thiếu tài xế hiện nay đang ở mức tồi tệ nhất mà tôi từng chứng kiến trong sự nghiệp của mình”.
Bob Costello, nhà kinh tế trưởng của Hiệp hội vận tải đường bộ Mỹ (ATA), ước tính Mỹ đang thiếu khoảng 80.000 tài xế xe tải.
Hồi tháng 10, chuỗi nhà hàng pizza Domino’s Pizza cho biết doanh số bán hàng của mỗi nhà hàng ở Mỹ giảm 1,9% trong quí 3 và đây là lần suy giảm đầu tiên trong 10 năm. Doanh số giảm có thể không phản ánh nhu cầu giảm mà là do Domino’s Pizza không có đủ nhân viên giao hàng để đáp ứng nhu cầu. Giám đốc điều hàng Domino’s Pizza, Richard Allison ghi nhận thiếu lao động, đặc biệt là tài xế giao hàng, là một vấn đề lớn đối với chuỗi nhà hàng này.
Cuộc khảo sát gần đây của Deloitte và Viện Sản xuất Mỹ cho thấy 77% nhà sản xuất ở nền kinh tế lớn nhất thế giới ghi nhận họ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng và giữ chân lao động có kỹ năng trong năm nay.
Jim Rock, Giám đốc Công ty Seegrid, nhà cung cấp thiết bị robot, cho rằng cú sốc tiếp theo của chuỗi cung ứng có thể là thiếu lao động kỹ năng.
Ngân hàng Goldman Sachs nhận định có những dấu hiệu cải thiện từ dữ liệu chuỗi cung ứng và giá cả hàng hóa nhưng tình trạng thắt chặt trên thị trường lao động ở Mỹ có thể là một thách thức đối với giới doanh nghiệp trong nhiều năm.
Báo cáo của Goldman Sachs cho hay: “Tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ vào cuối năm 2022 sẽ giảm giảm về mức 3,5% và điều này có nghĩa là giới doanh nghiệp sẽ đối mặt với nhiều thách thức trên thị trường lao động giống như hiện nay”.
Các dữ liệu kinh tế khác của Mỹ cho thấy rõ xu hướng thắt chặt trên thị trường lao động, chẳng hạn số lao động nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc vào ngày 16-10 giảm về mức thấp nhất trong 19 tháng.
Làn sóng nghỉ việc ở ngành nhà hàng, khách sạn
Paul Nolte, nhà quản lý danh mục đầu tư tại Công ty Kingsview Investment Management, cho biết vấn đề thiếu lao động dường như nghiêm trọng hơn ở một số ngành dịch vụ đòi hỏi tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. Dữ liệu của Bộ Lao động Mỹ cho thấy trong tháng 8, giới doanh nghiệp Mỹ rao tuyển dụng 10,4 triệu việc làm nhưng cũng có đến 4,3 triệu lao động nghỉ việc, cao nhất kể từ khi dữ liệu được thống kê vào cuối năm 2000.
Nhân viên làm ở các ngành tiếp xúc trực tiếp với khách hàng như khách sạn, nhà hàng và bán lẻ nghỉ việc với tỷ lệ cao hơn so với tỷ lệ nghỉ việc trung bình ở tất cả các ngành.
Cụ thể, gần 7% lao động trong ngành nhà hàng và dịch vụ lưu trú, khoảng 892.000 người, nghỉ việc trong tháng 8.
Khảo sát gần đây của trang tuyển dụng Joblist cho thấy các lý do khiến người lao động trong ngành nhà hàng nghỉ việc gồm lương thấp, số giờ làm việc cao, thiếu các khoản phúc lợi và nguy cơ lây nhiễm Covid-19 do tiếp xúc trực tiếp với khách hàng.
Để thu hút lao động, các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lưu trú và ăn uống đã tăng lương thưởng, nhờ vậy thu nhập trung bình của người lao động đã tăng lên mức 18,95 đô la/giờ nhưng đây vẫn là mức thấp nhất trong tất cả các ngành không liên quan đến nông nghiệp. Ngành dịch vụ tiện ích (cung cấp điện, nước, gas) đang dẫn đầu với mức thu nhập 45,07 đô la/giờ, trong khi đó, ngành xây dựng cũng có mức thu nhập khá cao, 33,25 đô la/giờ.
Trong những tuần tới, kết quả kinh doanh của các công ty lớn trong cổ phiếu nằm chỉ số chứng khoán S&P 500 của Mỹ sẽ cung cấp cho giới đầu tư thêm các manh mối để dự báo sức ép trên thị trường lao động có thể kéo dài bao lâu.
Mace McCain, Giám đốc đầu tư Công ty Frost Investment Advisors, nói: “Chúng ta sẽ chứng kiến tác động rõ hơn của vấn đề thiếu lao động trong 2 quí tới khi nền kinh tế tái mở cửa hơn nữa. Tiến trình tái mở cửa đang bị trì hoãn do tác động của biến thể Delta, vì vậy, chúng ta chưa thấy đầy đủ tác động của vấn đề thiếu lao động”.
Theo Reuters, The Hill
