Đừng làm hư trẻ bằng tiền lì xì!
Nguyên Kan
(TBKTSG Online) - Năm nào cũng vậy, cứ đến gần dịp Tết là mẹ tôi lại phải ra ngân hàng, nhờ vả người quen để đổi được những tập tiền mới, nhiều mệnh giá để làm tiền mừng tuổi. Giữa bao bộn bề chuẩn bị đón Tết, việc chuẩn bị tiền mừng tuổi cũng là một việc khiến mẹ tôi đau đầu.
Đây có lẽ không phải là nỗi niềm của mình mẹ tôi mà là của nhiều người.
Ép giá hoa ngày 30 Tết: "Thà bỏ đi để giữ nghề"
 |
| Mừng tuổi là một nét đẹp văn hóa cần gìn giữ. |
Trước hết phải nói rõ ràng rằng, bản thân văn hóa mừng tuổi (lì xì) trẻ em ngày Tết là một nét văn hóa truyền thống đẹp có từ lâu đời.
Truyền thuyết kể rằng, tiền mừng tuổi ngày Tết là hóa thân của những vị tiên nhằm bảo vệ các em nhỏ khỏi lũ ma quỷ đang tự do hành hoành trong lúc tất cả thần tiên về trời để bàn giao công việc. Vì thế, những đồng tiền lì xì đầu năm có ý nghĩa mong muốn các em nhỏ được bình an, khoẻ mạnh, gặp nhiều may mắn trong năm mới.
Tuy nhiên, xã hội càng phát triển, kinh tế đi lên thì dường như hình thức mừng tuổi trẻ em bị lạm dụng, đôi khi có thể trở thành gánh nặng tài chính cho nhiều gia đình.
Vài năm gần đây, việc mừng tuổi ngày xuân cho các em nhỏ đã bị biến tướng đôi khi giống như một cuộc đua trao qua đổi lại giữa người lớn với nhau.
Tệ hơn, phong tục mừng tuổi còn bị lợi dụng như một cơ hội để lấy lòng cấp trên, thông qua sự hài lòng của con trẻ. Và hành động này dễ khiến không ít các em dễ dàng rơi vào "bẫy"... kiếm tiền dịp Tết, thậm chí còn có thể làm muối mặt bố mẹ vì hành động vòi vĩnh tiền mừng tuổi hoặc chê tiền mừng quá ít.
Chính vì vậy, để tránh những tình huống khó xử như trên, những năm gần đây, phong trào mừng tuổi trẻ bằng sách đang được khá nhiều gia đình ủng hộ. Tôi cho rằng, đây là một giải pháp sáng tạo và đầy ý nghĩa văn hoá, đặc biệt trong bối cảnh xã hội Việt Nam hiện đang muốn nâng cao văn hoá đọc trong cộng đồng. Tuy nhiên, khi trao đổi về vấn đề này với mọi người, tôi mới nhận ra, mừng tuổi bằng sách cũng có nhiều vấn đề.
Các cháu có thể nhận cuốn sách mình đã có, hoặc có nhiều người mừng cùng một cuốn sách, hoặc được tặng cuốn sách mà mình không thích. Ví dụ, năm nay là năm con chuột, khả năng các cháu bé nhận được những cuốn sách tranh có nhân vật chuột rất cao. Đây cũng là một trường hợp lãng phí không đáng có.
Vì vậy nhiều người đưa ra giải pháp là cần chuẩn bị nhiều loại sách khác nhau cho trẻ có cơ hội lựa chọn quà mừng tuổi hơn. Nhưng có lẽ, việc này cũng sẽ khiến người chuẩn bị "đau đầu" chả kém việc rút tiền mừng tuổi, trong khi dịp Tết "nhà bao việc".
Ngoài ra, việc mang vác sách theo cả hành trình đi chúc Tết rõ ràng nặng nề và mệt mỏi (về mặt thể chất) hơn nhiều so với việc mang theo phong bì. Nhà nào có ô tô còn đỡ, nếu đi bộ chúc Tết hoặc đi xe máy, thì chắc được nửa chặng đường đã hết hơi vì đau lưng mỏi vai.
Những người bạn của tôi ở nước ngoài đã tìm ra một phương án khá "thông minh", đó là tặng trẻ thẻ quà tặng, để trẻ có thể tự do lựa chọn cuốn sách mình thích ở hiệu sách. Như vậy người lớn cũng không tốn thời gian tìm sách, cũng không phải mang theo khi đi chúc Tết nữa. Hy vọng rằng ở Việt Nam, hình thức bán hàng này sẽ phổ biến.
Cá nhân tôi thấy rằng, mừng tuổi đầu năm, dù bằng sách hay bằng tiền mặt, thì cũng là một phong tục văn hóa đẹp và đáng được gìn giữ của người Việt Nam từ xưa tới nay. Điều quan trọng nhất là cha mẹ cần giáo dục trẻ một cách đúng đắn về văn hoá nhận quà, kể cả khi đó là món quà mình không thích, nhưng cũng cần biết thể hiện sự trân quý đối với tấm lòng của người tặng.
Người lớn cũng nên tránh làm hư trẻ con bằng việc mừng tuổi những mệnh giá lớn, hãy nên xem việc mừng phong bao ngày Tết là hành động tượng trưng cho lời chúc đầu năm, chứ không phải là một cuộc chạy đua thể diện giữa người lớn với nhau.
Phong tục mừng tuổi không có lỗi, vì thế không có lý do gì nên bỏ. Có chăng, chính là người lớn chúng ta nên bỏ thói quen mừng tuổi chưa hay, chưa đẹp mà thôi!
 |
