(KTSG Online) - Các điều khoản thẩm định khắt khe trong Quy định chống phá rừng của EU bị 11 nước thành viên phản đối. Nhóm này yêu cầu Ủy ban châu Âu đơn giản hóa quy định và kêu gọi hoãn ngày áp dụng, dự kiến vào cuối năm nay.
- EU xếp Việt Nam vào nhóm có rủi ro phá rừng thấp
- Doanh nghiệp và áp lực chạy đua với quy định chống phá rừng từ châu Âu

Không chỉ các nước bên ngoài Liên minh châu Âu (EU) mà ngay nội bộ EU cũng bất đồng với các điều khoản thẩm định nghiêm ngặt của Quy định chống phá rừng của EU (EUDR). Theo quy định của EUDR, bảy mặt hàng nông nghiệp đưa vào hoặc xuất khẩu từ EU gồm dầu cọ, đầu nành, gỗ, ca cao, cà phê, gia súc (bò) và cao su không được sản xuất từ đất rừng bị phá sau năm 2020. Các doanh nghiệp nghiệp có thể phải đối mặt với số tiền phạt lên tới 4% doanh thu của họ ở EU nếu không tuân thủ EUDR.
Ban đầu, EUDR dự kiến có hiệu lực vào cuối năm 2024. Tuy nhiên, do vấp phải sự phản đối của nhiều doanh nghiệp, các nước thành viên EU và đối tác thương mại của EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã trì hoãn ngày áp dụng EUDR đến cuối năm 2025 đối với doanh nghiệp lớn và đến tháng 6-2026 đối với doanh nghiệp nhỏ.
Các yêu cầu thẩm định cũng sẽ áp dụng cho hàng xuất khẩu liên quan đến EUDR từ EU, khiến nhiều nước trong khu vực lo ngại tác động tiêu cực.
Trước thềm một hội nghị Bộ trưởng Nông nghiệp của EU tại Brussels, Bỉ hôm 26-5, một nhóm 11 nước thành viên do Áo và Luxembourg dẫn đầu ký vào một văn bản kêu gọi đơn giản hóa hơn nữa các quy định của EUDR. Ngoài hai nước khởi xướng còn có Bulgaria, Croatia, CH Czech, Phần Lan, Ý, Latvia, Bồ Đào Nha, Romania và Slovenia cùng ký vào văn bản này.
Theo tuyên bố của 11 nước thành viên EU nói trên, các yêu cầu của EUDR áp dụng cho nông dân và người làm nghề lâm nghiệp ở EU vẫn còn cao, nếu không muốn nói là không thể thực hiện.
Nhóm nước cũng đề xuất thiết lập mức xếp hạng “không có rủi ro phá rừng” để miễn trừ các quốc gia có mức xếp hạng này khỏi hầu hết các nghĩa vụ trong EUDR.
Tuần trước, EC phân loại tất các thành viên EU đều thuộc diện rủi ro phá rừng thấp. Điều này có nghĩa tỷ lệ kiểm tra hàng năm đối với số doanh nghiệp xuất khẩu các mặt hàng liên quan đến EUDR từ EU chỉ là 1%.
“Phá rừng không phải là vấn đề mà CH Czech hay hầu hết các nước EU gặp phải, và do đó, CH Czech cần đảm bảo rằng vấn đề này không ảnh hưởng đến nông dân, người làm nghề lâm nghiệp hoặc thương nhân của chúng tôi:”, Bộ trưởng Nông nghiệp CH Zech Marek Vyborny nói tại cuộc họp ở Brussels.
Ông Marek Vyborny cùng một số người đồng cấp yêu cầu EC hoãn triển khai EUDR vào cuối năm nay nếu chưa tiến hành một số thay đổi quan trọng để giảm gánh nặng chi phí và thủ tục hành chính cho các bên liên quan.
Cao ủy Nông nghiệp EU Christophe Hansen nêu quan điểm rằng, EUDR không nên áp đặt thêm gánh nặng thủ tục hành chính đối với các quốc gia đã có luật chống phá rừng hiệu quả.
Trong khi đó, Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF) chỉ trích đề xuất đơn giản hóa EUDR.
“Vào thời điểm mà tình trạng mất rừng nhiệt đới tăng vọt 80% trong giai đoạn 2023-2024 và cháy rừng đang gia tăng trên toàn cầu, đây không phải là lúc để bàn lùi bằng cách nói suông về cuộc chiến chống phá rừng, đồng thời làm suy yếu mục đích của EUDR”, chi nhánh châu Âu của WWF nhấn mạnh trong một tuyên bố.
Một số Bộ trưởng Nông nghiệp của EU phớt lờ thực tế là rừng trong khu vực đang bị suy thoái nên đề xuất xếp hạng không có rủi ro phá rừng là điều không hợp lý, theo Anke Schulmeister-Oldenhove, chuyên viên phụ trách chính sách lâm nghiệp cấp cao tại Văn phòng chính sách châu Âu của WWF nói.
Theo Reuters, Euractiv, Brno Dail