(KTSG Online) – Trước cơn hoảng loạn của thị trường chứng khoán do lo ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, nhiều đầu tư đặt cược Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ quyết định giảm lãi suất khẩn cấp, trước khi cuộc họp chính sách tiếp theo diễn ra vào tháng tới.
- Dow Jones mất hơn 1.000 điểm, chứng khoán châu Á phục hồi
- Lo ngại kinh tế Mỹ suy thoái khi thất nghiệp bất ngờ tăng
Dù vậy, việc Fed giảm lãi suất ngoài các cuộc họp đã lên kế hoạch rất ít khi diễn ra. Động thái này chỉ được sử dụng trong những trường hợp nguy cấp chẳng hạn như thị trường tín dụng bị gián đoạn hay hệ thống tài chính tê liệt.
Khi tình trạng hỗn loạn bao trùm thị trường tài chính toàn cầu hôm 5-8 do lo ngại nền kinh tế Mỹ suy thoái, nhà đầu tư bắt đầu suy đoán Fed có thể can thiệp vào để giảm nhẹ hậu quả bằng hành động giảm lãi suất khẩn cấp.
Tuy nhiên, làn sóng bán tháo trên thị trường chứng khoán khó có thể thúc đẩy Fed hạ lãi suất trước cuộc họp chính sách diễn ra vào ngày 18-9. Các dữ liệu kinh tế hiện nay vẫn chưa cho thấy chắc chắn rằng Mỹ đang rơi vào suy thoái.
Báo cáo việc làm của Bộ Lao động Mỹ cho thấy, tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 7 tăng lên 4,3%, cao hơn mức dự kiến là 4,1%. Số việc làm mới tạo ra trong tháng trước chỉ đạt 114.000, thấp thứ hai trong con số việc làm hàng tháng kể từ tháng 12-2020. Điều này cung cấp cho các quan chức Fed bằng chứng đáng lo ngại rằng, thị trường lao động đang suy yếu rõ rệt.
Nhưng đó chỉ là dữ liệu của một tháng, trong khi chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ vẫn đang tăng lên. Fed cũng đặt ra những tiêu chí rất cao để giảm lãi suất ngoài các cuộc họp đã được lên lịch.
Do đó, các nhà quan sát cho rằng, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao hơn dự báo và làn sóng bán tháo cổ phiếu chưa đủ để thúc đẩy Fed tiến hành họp khẩn cấp để xem xét hạ lãi suất
“Chúng ta phải theo dõi khía cạnh thực sự của nền kinh tế: Nhiệm vụ của Fed không phải là đảm bảo sự yên tâm cho thị trường chứng khoán. Thị trường đang phản ứng thái qua trước một điểm dữ liệu xấu về thị trường việc làm, dữ liệu việc làm có thể có sai số và có thể được điều chỉnh”, Austan Goolsbee, chủ tịch Ngân hàng Dự trữ liên bang khu vực Chicago nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn hôm 5-8.
Fed chỉ triệu tập các cuộc họp đột xuất để điều chỉnh lãi suất, lập trường chính sách trong những tình huống cực đoan. Trường hợp gần đây nhất xảy ra vào ngày 15-3-2020, khi các quan chức Fed hạ chi phí đi vay xuống gần bằng zero trong bối cảnh cơn bùng phát của đại dịch Covid-19 khiến thị trường toàn cầu hoảng loạn và gây ra sự sụp đổ trên diện rộng về cách thức hoạt động của thị trường.
Đợt bán tháo cổ phiếu hôm 5-8 ít quyết liệt hơn nhiều so với thời điểm đó. Các nhà đầu tư bán cổ phiếu vì lo lắng rằng nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái sau khi một số dữ liệu kinh tế yếu kém được công bố ở Mỹ. Nhưng ngay cả khi giảm sâu, Phố Wall vẫn giao dịch một cách có trật tự.
Tuy nhiên, hành động bán tháo là triệu chứng của một vấn đề mà các quan chức Fed có thể lo lắng. Dữ liệu việc làm mới nhất thực sự là tin xấu đối với nền kinh tế Mỹ. Tỷ lệ thất nghiệp hiếm khi tăng mạnh ở Mỹ ngoài thời kỳ suy thoái kinh tế.
Dữ liệu xấu của thị trường việc làm dấy lên lo ngại rằng Fed chậm trễ trong việc điều chỉnh lập trường chính sách. Fed đã duy trì lãi suất cao ở biên độ 5,25-5,5% trong suốt một năm qua, khiến việc vay tiền để mua nhà hoặc mở rộng kinh doanh trở nên đắt đỏ.
Rủi ro ở đây là các nhà hoạch định chính sách của Fed có thể đã bóp nghẹt nhu cầu trong thời gian quá dài, khiến thị trường lao động chậm lại và bắt đầu gây ra tổn thất kinh tế rộng lớn hơn.
Kế hoạch giảm lãi suất tại cuộc họp tháng 9 của Fed đã được dự đoán rộng rãi ngay cả trước khi báo cáo việc làm công bố tuần trước. Nhưng nhà đầu tư hiện đặt cược Fed có thể hạ lãi suất từ 50 điểm cơ bản (0,5 điểm phần trăm) trở lên, thay vì 25 điểm cơ bản như thông thường.
Nguy cơ xảy ra suy thoái kinh tế dẫn đến một số lời kêu gọi Fed giảm lãi suất nhanh chóng và quyết liệt, bắt đầu ngay lập tức. Brian Bethune, giáo sư kinh tế tại Đại học Boston (Mỹ) cho biết, nếu dữ liệu việc làm công bố sớm hơn, các quan chức Fed có lẽ đã quyết định cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong cuộc họp cuối tháng 8.
Nhưng Joseph A. LaVorgna, nhà kinh tế trưởng của SMBC Nikko Securities, lưu ý, việc giảm lãi suất sớm ngoài cuộc họp đã lên kế hoạch “sẽ giống như một động thái hoảng loạn”.
Một số nhà quan sát Fed lâu năm nhận định, cơ quan quản lý tiền tệ này chỉ thực hiện các động thái giảm lãi suất giữ các cuộc họp chính thức khi có rủi ro thị trường sẽ không thể hoạt động bình thường, chứ không chỉ vì giá cổ phiếu đang giảm mạnh.
Michael Feroli, nhà kinh tế trưởng của ngân hành J.P. Morgan cho biết, Fed chỉ giảm lãi suất khẩn cấp trong thời kỳ thị trường tín dụng bị gián đoạn và hệ thống tài chính đóng băng. “Hiện tại, thị trường trải qua những ngày không tốt lành, nhưng tôi nghĩ điều đó đang diễn ra có trật tự”, ông nói.
Và với nguy cơ kinh tế thoái lùi đang tăng lên, Feroli suy đoán, Fed có thể giảm lãi suất từ mức cao hiện tại một cách tương đối nhanh chóng. Ông dự kiến Fed sẽ giảm lãi suất 50 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 9.
Theo New York Times
