Minh bạch thông tin ở đâu?
Thời báo Kinh tế Sài Gòn
(TBKTSG) - Sau khi nổ ra vụ Vinashin, đã có nhiều chỉ đạo từ nhiều cấp khác nhau về phương hướng xử lý và dù ngắn hay dài, ở phần cuối các chỉ đạo đều có nói đến minh bạch thông tin như một trong những giải pháp để vực dậy doanh nghiệp này. Ví dụ, kết luận của Bộ Chính trị về Vinashin vào cuối tháng 7-2010 nhấn mạnh không chỉ “Khẩn trương đánh giá lại chính xác, khách quan, trung thực tình hình hoạt động” của Vinashin mà còn nhân đó “Đồng thời, tiến hành tổ chức các hoạt động giám sát, kiểm tra, đánh giá đúng thực trạng tình hình hiện nay và công khai, minh bạch tình hình tài chính cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước khác”.
Gần đây nhất khi Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đến dự tổng kết năm của Vinashin (nay đổi tên thành Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy - SBIC) cũng đã nhấn mạnh “công khai minh bạch mới tạo sự đồng thuận”.
Thế nhưng sau khi báo chí đưa tin, trích lời ông Nguyễn Ngọc Sự, Chủ tịch SBIC, rằng Vinashin lãi 7.900 tỉ đồng nhưng không phải từ sản xuất kinh doanh (sau này đã nói lại trên TBKTSG là giảm lỗ, chứ không phải lãi), nhiều người tò mò thắc mắc vào trang web của tổng công ty này tìm thông tin thì đều thất vọng. Mục “Báo cáo tài chính” hoàn toàn trống vắng, không một dòng thông tin; Mục “Báo cáo thường niên” cũng thế. Không thể tưởng tượng một tổng công ty mà trang web cung cấp thông tin còn nghèo nàn hơn cả một doanh nghiệp tư nhân cỡ nhỏ. Các mục “Thông cáo báo chí”, “Cơ hội đầu tư”, “Cơ hội kinh doanh” đều bỏ trống. Mục “Nghiên cứu và thí nghiệm” và mục “Thiết kế tàu thủy” mỗi mục chỉ có vỏn vẹn một tin ngắn, với thông tin từ năm 2009.
Đáng buồn nhất là toàn bộ mục “Kế hoạch sản xuất kinh doanh” đều đăng văn bản luật pháp... không liên quan gì đến SBIC cả như Thông tư 90 của Bộ Tài chính hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2014; hay một công văn của Bộ Giao thông Vận tải về xây dựng kế hoạch năm 2014 cho cả ngành và một công văn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về khung hướng dẫn xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014. Vào xem mục “Những điều cần biết” tự nhiên thấy một thông tư liên tịch giữa Bộ Công an, Bộ Quốc phòng không liên quan gì đến SBIC. Đây là một sự cẩu thả, coi thường mọi người, coi thường chỉ đạo của cấp trên, cần chấn chỉnh gấp.
Ngoại trừ những thương vụ đang đàm phán, thiết nghĩ các cơ quan chức năng, đặc biệt là Bộ Giao thông Vận tải phải buộc SBIC công khai thông tin tài chính, công khai hoạt động để toàn dân giám sát, có như thế mới làm đúng chỉ đạo của Bộ Chính trị. Trước mắt là chấn chỉnh cách cung cấp thông tin qua trang web chính thức của tổng công ty này.
Minh bạch thông tin là yêu cầu đầu tiên trong quá trình chấn chỉnh các doanh nghiệp từng trải qua nhiều tai tiếng như Vinashin. Nhưng chỉ yêu cầu không chưa đủ; phải bắt thực thi và giám sát nghiêm túc mới mong xoay chuyển được tình hình ở doanh nghiệp này.
