Nhớ ngày tết phương Nam
Văn Nam
(TBKTSG Online) - Mỗi người con Nam Bộ xa quê lòng thường đau đáu nhớ mái ấm gia đình mỗi độ xuân về, nhớ những nhành mai nở rộ tỏa hương thơm ngát chiều 30 và có lẽ nhớ nhất vẫn là những món ăn ngày tết. Những món ăn dân dã, mộc mạc đã ăn sâu vào tâm thức của mỗi người, tạo nên nét văn hóa riêng cho vùng đất phương Nam.
 |
| Tà áo dài e ấp bên nhành mai, bức tranh quê mộc mạc hay con đò gỗ chơ vơ bên đường Phạm Ngọc Thạch, quận 1, TPHCM sẽ làm ấm lòng những người con xa xứ mỗi độ xuân về - Ảnh: Văn Nam |
Có về vùng nông thôn Nam Bộ những ngày cận tết mới cảm nhận được không khí rộn ràng, tất bật chuẩn bị các món ăn ngày tết. Đầu tiên phải kể đến món bánh tét (có người nói bánh tét được đọc trại của bánh tết mà ra).
Gói bánh tét đối với nhiều người con xa xứ là khoảng khắc khó quên bởi không khí ấm áp, tụ hội của mọi thành viên trong gia đình cùng tham gia gói bánh, những đêm xuân bên bếp lửa hồng ngồi canh chừng nồi bánh tét mà lòng thấy rạo rực. Bà con, họ hàng chòm xóm vẫn thường biếu nhau cặp bánh tét với ý nghĩa cầu chúc hạnh phúc, thịnh vượng đủ đôi.
Bánh tét thường được gói bằng lá chuối, hình ống tròn nặng chừng 1 kg bọc nếp bên trong, nhân bánh thường được làm bằng đậu xanh, thịt mỡ, chuối, trứng …Bánh tét, bánh tráng, thịt kho măng (hay kho tàu), dưa muối, cải chua và cả khổ qua dồn thịt đều là những món tiêu biểu trong văn hóa ẩm thực của vùng đất phương Nam.
Người Nam bộ từ lâu thường chăm chút bàn thờ tổ tiên ngày tết sao cho thật hài hòa, sung túc và ấm áp.
Bất luận giàu hay nghèo, những ngày cận tết không ai bảo ai, nhà nhà đều tranh thủ đánh bóng bộ đèn lư đồng cho thật mới, thật sáng bóng. Những bà mẹ quê thường mua đủ loại trái cây gồm xoài, mãng cầu, đu đủ, vú sữa, dưa hấu, quýt …để chưng lên bàn thờ tổ tiên.
Chiều 30, tất cả công việc đã chuẩn bị xong và cũng là lúc gia đình làm mâm cỗ cúng rước ông bà về chung vui với con cháu trong 3 ngày tết. Riêng tại Sài Gòn, các món trên mâm cỗ gồm bánh tét, củ kiệu, thịt heo luộc, thịt kho nước dừa, gỏi cuốn, nem, gỏi tôm thịt, măng tươi kho, khổ qua nhồi thịt, ba chén cơm.
Đặc biệt là đĩa thịt kho nước dừa khi múc ra phải có mùi thơm, nước vàng óng tự nhiên và hơi sánh, thịt còn nguyên miếng và mềm. Bánh tráng gạo nhúng mềm, cuộn với củ kiệu, dưa muối và chấm với nước thịt kho nước dừa khi đưa lên đầu lưỡi có vị ngọt, sau vài giây có vị mặn nhạt đậm đà, kết hợp với bánh tét tạo nên hương vị khó lẫn với vùng miền khác, nhớ mãi.
Đêm 30, các thành viên trong gia đình ngồi quây quần bên ấm trà thơm cùng rôm rả chuyện năm cũ đã qua, rạo rực chờ đón phút giao thừa thiêng liêng rồi tự nhủ: xuân về, ta thêm một tuổi mới!
Không khí tết tại Sài Gòn thật lạ! Nếu ngày thường xe cộ tấp nập, đông đúc thì đến chiều 30 và sáng sớm mùng 1 tết, không khí thật vắng vẻ.
Lang thang trên các con đường Sài Gòn, các ngõ phố ta có thể ngửi thấy mùi hương bài mà ai đó mang về từ miền Bắc. Người Sài Gòn thường đi dạo chơi xuân trong nội thành như đường hoa Nguyễn Huệ, Khu vui chơi Đầm Sen, Thảo Cầm Viên, hội hoa xuân Công viên văn hóa Tao Đàn và một số khu du lịch ngoại thành.
Trong suốt những ngày tết, ngày cũng như đêm trên con đường hoa Nguyễn Huệ tại khu trung tâm Sài Gòn, từng dòng người đi bộ đông đúc chen chân để cùng ngắm hoa, thưởng ngoạn cảnh đồng lúa, con đò, bến nước đầu làng … Những người xa quê vào Sài Gòn lập nghiệp như tôi khi lang thang trên đường hoa Nguyễn Huệ có lẽ sẽ lắng lòng, nhớ thuở ấu thơ đã xa nơi làng quê yên bình.
Những năm gần đây, đi trên các con đường phố Sài Gòn ngày tết người ta còn bắt gặp những nhành đào nở hoa hồng rực khoe sắc mang về từ miền Bắc xa xôi. Có lẽ cũng bởi những người con đất Bắc vào Nam lập nghiệp muốn gợi nhớ một chút hương hoa đào ngày tết chăng.
Các em nhỏ có lẽ thích nhất là được ba mẹ đưa đi chơi tại Khu du lịch Đầm Sen, Khu Du lịch Suối Tiên hay Thảo Cầm Viên Sài Gòn . Đây là các khu vui chơi thu hút khá đông các em thiếu nhi bởi ngày tết thường có rất nhiều trò chơi dân gian, xiếc thú, ca nhạc thiếu nhi rất hấp dẫn.
