(KTSG Online) – Định giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đang ở mức cao, chủ yếu nhờ làn sóng tăng giá do các tập đoàn công nghệ dẫn dắt trong cơn sốt đầu tư trí tuệ nhân tạo (AI). Trong tuần qua, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng trung ương Anh (BoE) cũng như các chuyên gia tài chính cảnh báo, nếu AI không tác ra tác động và lợi nhuận đầu tư như kỳ vọng, Phố Wall sớm muộn gì cũng sụp đổ, gây tác động lan tỏa khắp toàn cầu.
Kể từ đầu năm đến nay, giá trị của chỉ số S&P 500, theo dõi cổ phiếu của 500 công ty vốn hóa lớn tiêu biểu trên thị trường chứng khoán Mỹ tăng thêm đến 16.000 tỉ đô la Mỹ. Chỉ số này đã 34 lần thiết lập đỉnh cao mới trong năm nay.
Mối lo lắng về việc chỉ số S&P 500 liên tục tăng lên các đỉnh mới trong những tháng gần đây không phải là điều mới mẻ.
Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, nghi ngại về “bong bóng AI” trở nên nghiêm trọng hơn sau khi Nvidia, nhà cung cấp chip AI hàng đầu và đối thủ Advanced Micro Devices (AND) công bố các thỏa thuận trị giá hàng trăm tỉ đô la Mỹ với OpenAI, bị chỉ trích là các giao dịch vòng tròn (circular deals), ám chỉ đến đến các hợp đồng kinh doanh có tính chất luân chuyển vốn qua về hai công ty, thiếu minh bạch hoặc không tạo ra giá trị kinh tế thực sự.
Nvidia đã cam kết đầu tư đến 100 tỉ đô la vào OpenAI, nhà phát hành ChatGPT để hỗ trợ xây dựng các trung tâm dữ liệu AI. Đổi lại, OpenAI sẽ dùng số tiền này để mua hàng triệu chip AI của Nvidia.
“Mỗi ngày lại có một tin tức mới về cuộc chạy đua vũ trang AI của các công ty công nghệ lớn.Tổng chi phí đầu tư cho AI có thể dễ dàng lên tới hàng nghìn tỉ đô la trước khi cơn sốt hạ nhiệt. Liệu điều này có đáng không?”, Irene Tunkel, giám đốc chiến lược cổ phiếu Mỹ của BCA Research nói.
Trao đổi với hãng tin CNBC hôm 6-10, tỉ phú Paul Tudor Jones, nhà sáng lập kiêm giám đốc đầu tư của Tudor Investment cho biết, thị trường chứng khoán Mỹ hiện nay gợi nhớ đến bối cảnh dẫn đến cú bùng vỡ của bong bóng dot-com vào cuối năm 1999, với những đợt tăng giá mạnh mẽ của cổ phiếu internet và hành vi đầu cơ gia tăng. Vị tỉ phú này lưu ý, các giao dịch vòng tròn trong lĩnh vực AI hiện nay cũng khiến ông lo lắng.
Chỉ số Nasdaq Composite ở Phố Wall, vốn tập trung vào công nghệ, đã tăng 55% từ mức đáy hồi tháng Tư lên các mức cao kỷ lục liên tiếp. Đà tăng của chỉ số này được dẫn dắt bởi các tập công nghệ vốn hóa lớn, đã đầu tư hàng tỉ đô la vào AI và đang được định giá cao nhờ tiềm năng của của công nghệ mới nổi này.
Một mục trong báo cáo thu nhập trong mùa báo cáo tài chính sắp tới của doanh nghiệp Mỹ chắc chắn sẽ được nhà đầu tư xem xét kỹ lưỡng hơn là chi tiêu vốn, đặc biệt là liên quan đến AI.
Chi tiêu cho AI đã thúc đẩy cổ phiếu công nghệ tăng cao trên toàn cầu và dự kiến sẽ còn tăng cao hơn nữa. Theo ước tính của Bloomberg Intelligence, chi tiêu từ các công ty vốn hóa lớn của Mỹ dự kiến sẽ đạt 1,1 nghìn tỉ đô la trong giai đoạn 2026 -năm 2029 và tổng chi tiêu cho AI của tất cả doanh nghiệp đại chúng ở Mỹ sẽ vượt quá 1,6 nghìn tỷ đô la trong giai đoạn này.
Scott Wren, nhà chiến lược thị trường toàn cầu cấp cao ở Viện Đầu tư Wells Fargo cho biết, trong vài năm tới, các tập đoàn công nghệ Mỹ sẽ cần chứng minh khoản đầu tư khổng lồ cho AI mang lại lợi nhuận tương xứng. “Đối với nhiều doanh nghiệp, hiện tại AI là một khoản chi phí chứ không chưa tạo ra nguồn thu đáng kể”, ông nói.
Trong cuộcv khảo sát của Bloomberg với 149 nhà quản lý quỹ, nhà đầu tư và nhà phân tích được thực hiện từ ngày 29-9 đến 8-10 cho thấy, 2/3 cho biết xu hướng AI cải thiệu hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp sẽ tiếp tục. Tuy nhiên, những người này cũng cho rằng lợi nhuận mà AI mang lại chưa tương xứng với số tiền mà doanh nghiệp đã chi cho AI.
Jamie Dimon, CEO JP Morgan, ngân hàng lớn nhất Mỹ cũng cảnh báo rằng bong bóng thị trường chứng khoán do AI dẫn dắt có thể sắp vỡ.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn với BBC hôm 9-10, ông bày tỏ lo ngại nguy cơ chứng khoán Mỹ điều chỉnh mạnh trong vòng 6 tháng đế 2 năm tới.
Phần lớn sự tăng vọt của giá trị cổ phiếu công nghệ ở Mỹ và trên toàn cầu được thúc đẩy bởi kỳ vọng rằng AI sẽ cách mạng hóa nền kinh tế và xã hội.
Nhưng Dimon lưu ý, có khả năng một số nhà đầu tư sẽ mất tiền.
“Theo quan điểm của tôi, AI là có thật và AI nói chung sẽ mang lại lợi nhuận. Cũng giống như các sản phẩm đột phá ở các thời kỳ trước như ô tô và TV nói chung đã mang lại lợi nhuận, nhưng hầu hết những doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này đều không thành công”, ông nói.
Thông điệp ảm đạm của Dimon được đưa ra sau khi IMF lẫn BoE đều bày tỏ lo ngại về việc định giá chứng khoán Mỹ đang ở mức quá cao.
Trong báo cáo hôm 8-10, Ủy ban chính sách tài chính của BoE so sánh thị trường chứng khoán Mỹ hiện tại với cơn sốt cổ phiếu dotcom 25 năm trước.
Báo cáo cho biết mức định giá cổ phiếu ở Phố Wall có vẻ bị thổi phồng, đặc biệt là đối với các công ty công nghệ tập trung vào AI. Xu hướng này khiến Phố Wall đặc biệt dễ bị tổn thương nếu kỳ vọng về tác động của AI trở nên kém lạc quan hơn.
BoE lo lo ngại thị trường chứng khoán trên toàn cầu cũng có thể bị cuốn vào bất kỳ cú sốc tài chính nào ở Mỹ.
Cùng ngày, Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva cho biết, định giá chứng khoán Mỹ đang hướng tới mức cao trong thời kỳ lạc quan về internet cách đây 25 năm.
Bà ghi nhận, sự lạc quan về AI đã “đốt nóng” các thị trường tài chính, hỗ trợ nền kinh tế toàn cầu.
“Nếu một sự điều chỉnh mạnh xảy ra ở Phố Wall, điều kiện tài chính thắt chặt hơn có thể kéo giảm tăng trưởng của thế giới, phơi bày những điểm yếu và gây khó khăn đặc biệt khó khăn ở các nước đang phát triển”, bà nói.
Theo Bloomberg, BBC, CNBC
