(KTSG Online) – Trong tháng này xảy ra hai vụ ô nhiễm bị người dân phàn nàn là bụi đỏ từ công trường xây dựng sân bay Long Thành (Đồng Nai) và hàng trăm tấn rác không được vớt tích tụ trên kênh Nhiêu Lộc (TPHCM). Điều đáng nói là cả hai vụ ô nhiễm này đã được thấy trước nhưng phải đến khi xảy ra thì các bên liên quan mới đề ra các biện pháp xử lý.
- ‘Bão bụi đỏ’ có trong đánh giá tác động môi trường không?
- 35 xe bồn tưới nước dập bụi ở sân bay Long Thành
Mùa khô năm nay, “bão bụi đỏ” từ công trường sân bay Long Thành tràn ngập trở lại giống như hồi năm ngoái. Vấn đề bụi dày đặc đã được dự báo từ khi chưa xây dựng, không phải phát sinh ngoài dự kiến. Theo thông tin trên báo chí, chủ đầu tư dự án là Tổng công ty Hàng không Việt Nam (ACV) cũng nêu những lý do bụi bùng phát mạnh vào thời điểm này. Chẳng hạn như, do miền Nam đang vào cao điểm mùa khô, gió mạnh; do mặt bằng dự án rất rộng lớn nên thường xuyên hình thành các cơn lốc xoáy, đưa bụi phát tán ra xa khỏi công trường...
Thật ra, những lý do như trên lẽ ra đã phải thấy trước, đặc biệt là đã từng xảy ra hồi năm ngoái đủ để rút kinh nghiệm và chủ động đối phó, chứ không thể để đến khi có chuyện rồi mới giải thích như là những yếu tố khách quan.
Có thể thấy, việc giám sát thực hiện các biện pháp chống bụi theo ĐTM đã không thực hiện triệt để ngay từ đầu. Phải đến hôm 20-3 vừa qua chủ đầu tư ACV mới có văn bản yêu cầu đơn vị tư vấn giám sát, nhà thầu có biện pháp làm hạn chế bụi như tăng cường xe tưới nước... Các động thái này diễn ra sau khi bụi đã phát tán mạnh và UBND tỉnh Đồng Nai cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu có giải pháp hạn chế(1).
Giá như các biện pháp ngăn bụi đỏ phát tán được chủ động thực hiện với sự giám sát chặt chẽ ngay từ đầu thì không xảy ra những hệ lụy khiến mọi người lo ngại. Bụi đỏ làm giảm tầm nhìn, gây nguy hiểm cho xe cộ chạy trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây cạnh công trường, tràn vào nhà cửa khiến người dân hết sức khốn khổ.
Trực tiếp hơn là về mặt an toàn lao động, sức khỏe của hàng ngàn người đang làm việc trên công trường xây dựng sân bay Long Thành đang bị đe dọa. Làm việc lâu ngày trong môi trường dày đặc loại bụi này có thể gây ra bệnh phổi, bệnh đường hô hấp nghiêm trọng cho người lao động.
Tương tự vụ ô nhiễm bụi đỏ ở Long Thành, vụ ô nhiễm rác tràn ngập trên kênh Nhiêu Lộc ở TPHCM cũng là việc được dự báo nhưng xử lý khá chậm.
Hồi tháng 2, đơn vị phụ trách vớt rác trên kênh Nhiêu Lộc đã ngưng vớt rác vì hợp đồng đã ký với Trung tâm Quản lý đường thủy (thuộc Sở Giao thông Vận tải TPHCM) hết hạn từ ngày 31-12-2023. Đơn vị vẫn thu gom miễn phí rác thêm hơn một tháng đầu năm 2024, nhưng đến khoảng giữa tháng 2 vẫn chưa được tái ký hợp đồng nên phải tạm ngưng vớt rác.
Hậu quả của việc hơn một tháng không thu gom rác là đến giữa tháng 3 này lượng rác tích tụ lại ước tính hơn 100 tấn, phủ kín đoạn cuối kênh Nhiêu Lộc ở quận Tân Bình và bốc mùi hôi thối.
Sau khi người dân than phiền, báo chí lên tiếng thì đến cuối tuần này Sở Giao thông Vận tải TPHCM cho biết dự kiến sẽ đấu thầu vớt rác trên kênh rạch từ đầu tháng 4 tới. Nguyên nhân chậm trễ được sở này đưa ra là do UBND TPHCM chưa ban hành đơn giá chính thức cho các định mức vớt rác(2).
Dù vì lý do gì thì các vụ ô nhiễm bụi đỏ ở Long Thành hay rác trên kênh rạch ở TPHCM đều là những việc đã được thấy trước từ lâu. Việc chậm trễ trong xử lý để xảy ra hậu quả ảnh hưởng đến đời sống người dân có phần thuộc trách nhiệm của các cơ quan quản lý, chủ đầu tư dự án.
----------------------
(1) https://vnexpress.net/acv-day-nhanh-tien-do-truoc-mua-mua-gay-bui-o-san-bay-long-thanh-4724680.html
