(KTSG Online) - Thị trường ô tô Việt Nam khép lại năm 2025 với mức tăng trưởng hai chữ số, nhưng phía sau các con số là một sự dịch chuyển mang tính cấu trúc. Xe điện và hybrid vươn lên thành động lực tăng trưởng chính, xe nhập khẩu lấn át xe lắp ráp trong nước, cán cân cạnh tranh giữa các thương hiệu đổi chiều nhanh hơn nhiều so với các chu kỳ trước.
Những chuyển động này không chỉ khắc họa năm 2025 mà còn định hình rõ cục diện thị trường năm 2026 và những năm tới.
- Cú hích thuế khóa và cuộc tái định vị thị trường ô tô Việt Nam
- 'Sao đổi ngôi' trên thị trường ô tô Việt Nam
- Điện hóa xe máy: đừng để nóng vội ‘đốt cháy’ lộ trình
Phục hồi toàn thị trường nhưng tăng trưởng phân hóa
Sau nửa đầu năm trầm lắng bởi thu nhập suy giảm và tâm lý thận trọng của người tiêu dùng, thị trường ô tô Việt Nam bắt đầu lấy lại nhịp tăng trưởng từ quí 3. Theo số liệu tổng hợp từ VAMA (Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam), VinFast và TC Motor, cộng dồn 11 tháng năm 2025, tổng lượng ô tô tiêu thụ toàn thị trường đạt khoảng 522.600 xe, tăng hơn 20% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng đáng chú ý trong bối cảnh kinh tế trong nước và thế giới vẫn đối mặt nhiều bất định.
Tuy nhiên, tăng trưởng này không mang tính đồng đều. Trong khối VAMA, lượng bán hàng đạt gần 328.670 xe, tăng 6,5%. Đáng chú ý, xe du lịch giảm nhẹ 1%, trong khi xe thương mại tăng 29% và xe chuyên dụng tăng tới 70%. Cấu trúc này cho thấy sự phục hồi của nền kinh tế đang dựa nhiều hơn vào đầu tư, sản xuất và vận tải, thay vì tiêu dùng cá nhân thuần túy.
Một điểm nhấn khác là sự đảo chiều giữa xe lắp ráp trong nước (CKD) và xe nhập khẩu nguyên chiếc (CBU). Sau 11 tháng, báo cáo của VAMA, tổ chức chi phối phần lớn thị trường ô tô Việt Nam, xe lắp ráp đạt hơn 155.400 chiếc, giảm 3%, trong khi xe nhập khẩu đạt hơn 173.250 chiếc, tăng 17%.
Xu hướng này phản ánh lựa chọn chiến lược của các hãng xe trong bối cảnh cầu còn biến động, khi nhập khẩu giúp rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường và giảm rủi ro đầu tư dài hạn. Đồng thời, lợi thế thuế quan trong ASEAN tiếp tục củng cố vị thế của xe CBU.
Đây cũng là năm hiếm hoi, lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tiêu thụ vượt mặt xe lắp ráp trong nước. Nếu theo dõi thị trường trong những năm qua, có thể thấy lượng xe lắp ráp trong nước luôn chiếm tỷ lệ vượt trội.
Nhưng từ kết quả bán hàng những tháng cuối năm 2024 và cả năm 2025 cho thấy, các thành viên của VAMA ngày càng đẩy kinh doanh ô tô nhập khẩu, giảm lượng xe lắp ráp trong nước, nhất là đối với doanh nghiệp nước ngoài.
Nhìn từ phía thị trường, tăng trưởng năm 2025 được nâng đỡ đáng kể bởi các chương trình khuyến mại quyết liệt từ các hãng và đại lý. Khi các ưu đãi lệ phí trước bạ của Nhà nước khép lại, nhiều doanh nghiệp buộc phải đánh đổi biên lợi nhuận để duy trì doanh số.
Hệ quả là mức tăng trưởng mang nặng tính kỹ thuật, phản ánh cuộc đua giảm giá và áp lực cạnh tranh hơn là sự mở rộng thực chất của thị trường. Đà hồi phục này giúp thị trường đứng vững trong ngắn hạn, nhưng đồng thời bộc lộ rõ câu hỏi về sức bền khi bước sang năm 2026.
Xe điện và hybrid trở thành trụ cột tăng trưởng mới
Điểm ngoặt lớn nhất của thị trường ô tô Việt Nam năm 2025 là sự bứt phá của xe sử dụng năng lượng mới. Trong tổng số hơn 415.600 xe du lịch bán ra sau 11 tháng, xe điện và hybrid đạt gần 160.000 xe, chiếm khoảng 38,5% thị phần.
Đây là tỷ lệ cao, phản ánh xu hướng điện hóa và xanh hóa ô tô ngày càng rõ nét trên phương diện thương mại, trong đó nhu cầu từ khối dịch vụ, taxi và vận tải xe công nghệ đóng vai trò dẫn dắt, cùng với sự tham gia của một bộ phận người tiêu dùng cá nhân chú trọng môi trường.
Xe điện là động lực tăng trưởng rõ rệt nhất. Sau 11 tháng, lượng xe điện đạt hơn 147.000 xe, tăng trên 120% so với cùng kỳ năm trước. Phần lớn mức tăng này đến từ VinFast, thương hiệu gần như đóng vai trò quyết định trong bức tranh thị trường xe điện. Tính đến hết tháng 11-2025, VinFast đã bàn giao khoảng 147.450 xe, vượt xa các thương hiệu động cơ đốt trong.
Ba mẫu xe bán chạy nhất trên thị trường đều là xe điện VinFast. VF 3 dẫn đầu với hơn 40.600 xe nhờ mức giá dễ tiếp cận và chi phí sử dụng thấp. VF 5 theo sát với khoảng 38.400 xe, trong khi VF 6 đạt gần 19.800 xe. Sự áp đảo này cho thấy lợi thế của xe điện không chỉ nằm ở xu hướng, mà ở bài toán kinh tế trong quá trình sử dụng.
Song song đó, xe hybrid (ô tô lai xăng - điện) đang nổi lên như một lựa chọn chuyển tiếp. Lượng xe hybrid sau 11 tháng đạt hơn 12.500 xe, tăng gần 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Toyota tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt với khoảng 57% thị phần, nhờ Corolla Cross HEV và Innova Cross HEV.
Xe hybrid trở thành lựa chọn trung gian cho nhóm khách hàng chưa sẵn sàng chuyển hẳn sang xe thuần điện, nhưng muốn tiết kiệm nhiên liệu và hạn chế rủi ro công nghệ. Trên thị trường, bên cạnh Toyota và Honda, thị trường cũng đang chứng kiến ngày càng nhiều hãng ô tô, từ phổ thông đến cao cấp, gia nhập cuộc chơi xe lai.
Ở chiều ngược lại, nhóm xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống gần như "đứng bánh", mức tăng chỉ quanh 1%. Không ít thương hiệu từng nắm thị phần lớn ghi nhận doanh số đi ngang, thậm chí sụt giảm, phản ánh rõ thực tế thị trường cũ đang tiến dần tới giới hạn tăng trưởng và dư địa mở rộng ngày càng thu hẹp.
Cạnh tranh thương hiệu và phép thử của năm 2026
Với khoảng cách doanh số ngày càng nới rộng sau 11 tháng, VinFast đang tiến rất gần vị trí thương hiệu ô tô bán chạy nhất Việt Nam năm 2025. Xếp sau lần lượt là Toyota với hơn 63.600 xe, Hyundai khoảng 46.500 xe, Ford hơn 44.300 xe và Mitsubishi hơn 35.100 xe...
Ở nhóm xe động cơ đốt trong, cuộc cạnh tranh ngôi đầu dòng tập trung vào sản phẩm MPV Mitsubishi Xpander và dòng bán tải Ford Ranger. Sau 11 tháng, Xpander bán hơn 17.300 xe, nhỉnh hơn Ranger khoảng 16.500 xe. Khoảng cách không lớn, song đà tăng trưởng ổn định giúp Xpander có lợi thế nhất định ở chặng cuối. Điều này khác với những năm trước với các mẫu xe của Toyota, Hyundai, Mazda... luôn dẫn đầu lượng bán ra.
Bước sang năm 2026, thị trường ô tô Việt Nam nhiều khả năng tiếp tục tăng trưởng, nhưng động lực sẽ tập trung rõ rệt hơn vào xe năng lượng mới. Với xe điện, bài toán hạ tầng sạc và niềm tin người tiêu dùng vẫn là thách thức, song lợi thế chi phí vận hành và ưu đãi chính sách tiếp tục tạo sức hút.
Với xe hybrid, việc luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi có hiệu lực từ đầu năm 2026, áp mức thuế chỉ bằng 70% so với xe xăng dầu cùng loại, sẽ mở ra dư địa giảm giá và mở rộng thị phần.
Ở chiều ngược lại, cạnh tranh về giá sẽ ngày càng khốc liệt khi dư địa khuyến mại thu hẹp. Biên lợi nhuận, dịch vụ hậu mãi và trải nghiệm người dùng sẽ trở thành yếu tố sống còn. Thị trường năm 2026 vì thế không còn là cuộc chơi của số lượng hay độ phủ đại lý, mà là cuộc đua về khả năng thích ứng với quá trình điện hóa và sự thay đổi nhanh của hành vi tiêu dùng.
Nhìn từ năm 2025, thị trường ô tô Việt Nam đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất và bước vào một chu kỳ mới. Tăng trưởng vẫn hiện hữu, nhưng không dành cho tất cả. Chỉ những doanh nghiệp nắm bắt đúng hướng chuyển dịch công nghệ, kiểm soát được chi phí và xây dựng được niềm tin dài hạn với người tiêu dùng mới có thể trụ vững trong cuộc sàng lọc đang tăng tốc.
