(KTSG Online) – Chính quyền thành phố Đà Nẵng sẽ nghiên cứu cơ chế thí điểm (Sandbox), cho phép sản phẩm tài sản mã hoá và công nghệ blockchain được thử nghiệm an toàn trong môi trường thực tế của thành phố, đặc biệt là tại Trung tâm Tài chính quốc tế tại Đà Nẵng.
- Quản lý thuế ra sao với tài sản mã hoá tại Việt Nam?
- Bộ Tài chính: Chưa có doanh nghiệp đăng ký cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa
Bước “kiến tạo” thị trường tài sản mã hóa
Nghị quyết số 05/2025 của Chính phủ về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa, có hiệu lực từ ngày 9-9-2025, được giới chuyên môn đánh giá là bước ngoặt lớn, khẳng định quyết tâm chuyển từ quản lý rủi ro sang kiến tạo thị trường, góp phần thúc đẩy kinh tế số tại Việt Nam, qua đó hiện thực hoá mục tiêu tăng trưởng hai chữ số giai đoạn 2026-2030.
Nhưng thực tế là kỷ nguyên tài sản mã hoá tại Việt Nam đã bắt đầu sớm hơn, khi UBND thành phố Đà Nẵng cấp phép cho Basal Pay - dự án ứng dụng công nghệ blockchain trong chuyển khoản nội địa dành cho du khách quốc tế, do Công ty AlphaTrue Solutions phát triển - được tham gia sandbox Fintech (thử nghiệm có kiểm soát với mô hình tài chính số mới) ngày 26-8.
Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam có một giải pháp chuyển đổi tài sản mã hóa sang tiền pháp định, tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là Travel Rule của Lực lượng Đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF).
Trao đổi với báo chí, ông Trần Huyền Dinh, Giám đốc dự án Basal Pay, đánh giá Đà Nẵng là một trong những điểm đến hàng đầu của du khách quốc tế. Ngoài ra, những chính sách như Nghị quyết 136/2024 của Quốc hội, Nghị quyết 55/2024 của Hội đồng nhân dân thành phố và Nghị quyết 222/2025 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam đã nhấn mạnh vai trò của Đà Nẵng là một trung tâm tài chính - công nghệ trong tương lai và xây dựng các cơ chế đặc thù phù hợp.
Những yếu tố này đã giúp chính quyền thành phố có định hướng rõ ràng về phát triển tài chính và đổi mới sáng tạo, nên có tư duy cởi mở hơn với hoạt động này và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thử nghiệm.
“Tất cả phù hợp với nhóm khách hàng mục tiêu đầu tiên của Basal Pay”, ông Dinh đánh giá.
Từ góc nhìn chuyên gia, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội blockchain và tài sản số Việt Nam, đánh giá xu hướng toàn cầu cho thấy việc quản lý tài sản mã hóa phải đi kèm với yêu cầu tuân thủ.
Với riêng thị trường Việt Nam, sản phẩm tài sản mã hoá được cấp phép còn phải gắn với biện pháp bảo đảm đã đăng ký. Còn dữ liệu và hồ sơ KYC (tập hợp các thông tin, tài liệu nhằm xác minh danh tính và thông tin của khách hàng) phải được lưu trữ trong nước tối thiểu 24 tháng, nhằm giúp cơ quan quản lý dễ dàng truy vết và bảo vệ nhà đầu tư, giúp thị trường này trở nên minh bạch và có trách nhiệm hơn.
Dựa trên những yêu cầu này, Đà Nẵng hoàn toàn có cơ hội tiên phong triển khai mô hình tài sản mã hoá nội địa, lợi thế về hạ tầng công nghệ thông tin và nguồn nhân lực.
Còn tại diễn đàn đối thoại chính sách về tài sản mã hoá có chủ đề “Từ quản lý rủi ro đến kiến tạo thị trường” diễn ra chiều 8-10 tại Đà Nẵng, ông Hồ Quang Bửu, Phó chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, cho biết với nền tảng là hàng loạt dự án tài chính, thương mại đang và sẽ được thực hiện thời gian tới, cùng việc là nơi đầu tiên cả nước thí điểm dự án chuyển đổi tài sản mã hoá, chính quyền thành phố đặt mục tiêu trở thành "phòng thí nghiệm" cho các mô hình tài chính mới.
“Các mô hình này sẽ gồm tài sản số, tiền số, thanh toán số đến những giải pháp ứng dụng blockchain và trí tuệ nhân tạo, đi kèm với sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động quản lý quỹ để hỗ trợ các startup công nghệ tài chính”, ông Bửu nói và cam kết đồng hành cùng các đơn vị trong việc kiến tạo thị trường tài sản mã hoá phát triển bền vững.
Tương tự, một lãnh đạo của UBND thành phố nhấn mạnh khát vọng đưa Đà Nẵng trở thành thành phố thông minh và là trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của khu vực. Theo đó, chính quyền thành phố sẽ nghiên cứu các ý tưởng, đề xuất của các đơn vị, chuyên gia về cơ chế thí điểm (Sandbox) phù hợp, nhằm cho phép các giải pháp tài sản mã hóa và công nghệ blockchain được thử nghiệm an toàn trong môi trường thực tế của Đà Nẵng, đặc biệt là tại Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại Đà Nẵng.
Giải pháp phát triển thị trường an toàn, bền vững
Trong khi nhiều quốc gia đã hoàn thiện khung pháp lý cho tài sản số thì Việt Nam mới có những động thái đầu tiên, nhưng đây cũng là cơ hội để nước ta tiến những bước dài bằng cách áp dụng chuẩn mực quốc tế ngay từ đầu.
Nói về khung chính sách cho thị trường, ông Tô Trần Hòa, Phó trưởng ban Phát triển thị trường (UBCKNN), cho biết Nghị quyết 05/2025 đã thiết lập các nguyên tắc rõ ràng, đặc biệt là về dòng tiền và trách nhiệm pháp lý trong bối cảnh Việt Nam được xếp trong nhóm sáu điểm nóng toàn cầu về dòng tiền gian lận.
“Trong khuôn khổ thí điểm, giao dịch và niêm yết tài sản mã hoá phải thực hiện theo cơ chế ‘VND-only’ (chỉ đồng Việt Nam) để đảm bảo kiểm soát dòng vốn hiệu quả và tuân thủ các quy định hiện hành về ngoại hối”, ông Hòa nói và cho biết cơ quan soạn thảo sẽ tiếp làm rõ trách nhiệm của các tổ chức phát hành, cung cấp dịch vụ và cơ chế giải quyết các tranh chấp theo pháp luật Việt Nam.
Bổ sung, bà Nguyễn Thị Minh Thơ, Phó cục trưởng, Cục phòng chống rửa tiền (NHNN), cho biết với nhiệm vụ quản lý và giám sát các tổ chức cung cấp dịch vụ, NHNN sẽ lựa chọn tối đa năm tổ chức để thí điểm và thực hiện báo cáo Chính phủ với tần suất 6 tháng/lần. Ngoài ra, các giao dịch từ 1.000 đô la Mỹ trở lên đều phải định danh khách hàng, theo dõi và lưu trữ dữ liệu trong 10 năm. Quy định này nhằm phòng ngừa rủi ro rửa tiền từ sớm và tạo dựng niềm tin cho nhà đầu tư.
Chia sẻ trải nghiệm sau quá trình phát triển dự án Basal Pay, ông Trần Huyền Dinh cho biết các yếu tố như: công nghệ tuân thủ (regtech); mô hình giám sát rủi ro tự động, có thể theo kịp với tốc độ giao dịch 24/7 và phạm vi hoạt động toàn cầu… là điều nhiều doanh nghiệp Việt Nam và quốc tế còn thiếu.
Do đó, ở giai đoạn đầu, mục tiêu là ưu tiên xử lý giao dịch an toàn, đáp ứng giám sát của cơ quan quản lý, tối ưu trải nghiệm khách hàng và tích lũy dữ liệu thực nghiệm, phục vụ việc xây dựng khung pháp lý hoàn chỉnh cho thị trường tài sản số.
“Ngay từ đầu khi bắt đầu nghiên cứu, yêu cầu tiên quyết là tuân thủ các quy định pháp lý toàn cầu, đặc biệt là các quy định chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố (AML/CFT)”, ông Dinh nói.
Từ những yếu tố trên, ông Phan Đức Trung nhấn mạnh việc áp dụng công nghệ tuân thủ (regtech) là hướng đi cần thiết để dung hòa giữa sáng tạo và kiểm soát khi thử nghiệm sản phẩm tài sản mã hoá.
“Việc ứng dụng các giải pháp regtech như e-KYC, AI chống giả mạo, phân tích dữ liệu lớn hay các nền tảng truy vết on-chain đã chứng minh khả năng nhận diện sớm giao dịch bất thường, hỗ trợ điều tra và bảo vệ nhà đầu tư. Cách tiếp cận này cho thấy tuân thủ và phát triển thị trường hoàn toàn có thể song hành, bổ trợ lẫn nhau thay vì đối nghịch”, ông Trung nói.
