(KTSG) - Vàng dự trữ quốc gia hay vàng được người dân cất giữ đều là “của cải của đất nước”, sẽ là tấm lưới bảo hộ phòng ngừa các trường hợp chi tiêu khẩn cấp. Nhìn từ góc độ này, mọi nỗ lực can thiệp vào số vàng người dân đang sở hữu không những không cần thiết mà còn có tác động làm giảm lượng dự trữ này.
- Nguồn lực đích thực trong dân không phải là tiền hay vàng
- Chương trình huy động vàng trong dân của Ấn Độ gặp bế tắc
Ngân hàng trung ương các nước vẫn đang tiếp tục mua vàng để đưa vào dự trữ quốc gia mặc dù giá vàng đang tăng cao. Theo số liệu của Hội đồng Vàng thế giới, trong quí 3-2025 ngân hàng trung ương các nước mua thêm 220 tấn vàng, tăng 28% so với quí trước. Việc mua vàng là nhằm đa dạng hóa cơ cấu dự trữ, phòng ngừa rủi ro khi các ngoại tệ mạnh biến động thất thường, lạm phát lại thường trực hiện diện. Tuy không có số liệu nhưng chúng ta tin rằng Ngân hàng Nhà nước cũng tìm cách đa dạng hóa như thế, kể cả mua vàng dự trữ.
Nhìn ở góc độ đó, vàng trong dân, dù 500 tấn hay 2.000 tấn như một số ước tính khác nhau, chính là một hình thức dự trữ rất đáng quý, rất đáng bảo vệ để khi cần chúng sẽ phát huy tác dụng. Vàng trong kho dự trữ quốc gia hay vàng được người dân cất giữ đều là “của cải của đất nước”, sẽ là tấm lưới bảo hộ phòng ngừa các trường hợp cần một loại tài sản tương đương ngoại tệ để chi tiêu khẩn cấp.
Cũng nhìn từ góc độ này, mọi nỗ lực can thiệp vào số vàng người dân đang sở hữu không những không cần thiết mà còn có tác động làm giảm lượng dự trữ này. Lấy ví dụ chuyện tìm cách huy động vàng trong dân - huy động như thế tức chuyển dịch dự trữ từ người dân sang Nhà nước, mục tiêu cuối cùng cũng như nhau nhưng phải trả bằng một cái giá rất đắt là lạm phát. Bởi khi huy động vàng từ túi người dân, Nhà nước phải trả bằng tiền đồng cho họ, làm lượng tiền lưu thông tăng lên, gây áp lực lên lạm phát.
Hiện nay giá vàng thế giới vẫn đang biến động và sự biến động này nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Vì thế không thể có chuyện bình ổn giá vàng như có ý kiến đề xuất - không lẽ chúng ta đem vàng dự trữ ra bán với mức giá “bình ổn”, sự thiệt hại này ai sẽ gánh chịu? Ở đây chỉ có một chuyện cần làm là xóa bớt khoảng cách giữa giá vàng thế giới và giá vàng trong nước. Các quyết định gần đây như xóa bỏ độc quyền vàng miếng nằm trong nỗ lực đó.
Các nước ráo riết mua vàng và không có nước nào chủ trương huy động vàng trong người dân nước họ cả. Có chăng là các hoạt động của thị trường như giao dịch chứng chỉ vàng trên thị trường chứng khoán thông qua các quỹ hoán đổi danh mục vàng. Tuy người đầu tư không mua vàng vật chất nhưng để phát hành chứng chỉ vàng, các quỹ cũng phải mua vàng lưu trữ hay có hợp đồng tương lai vàng để bảo đảm giá trị của quỹ. Đó là chuyện của thị trường.
Thiết nghĩ chính sách đối với vàng trong thời gian vừa qua đã có tác dụng tốt. Chúng ta đã xóa bớt hai chức năng trước đây của vàng là dùng vàng làm phương tiện thanh toán y như một đơn vị tiền tệ. Trước đây mọi món hàng giá trị cao đều được quy đổi ra vàng như một căn nhà trị giá 50 “cây” vàng; một chiếc xe gắn máy cũ định giá 3 “chỉ” vàng... Chính vì thế sự biến động của giá vàng có tác động lên mặt bằng giá cả chung. Nay vàng chỉ còn là một phương tiện cất giữ tài sản, ngân hàng thương mại không còn huy động vàng trả lãi, mua bán dù là nhà đất cũng không ai định giá và thanh toán bằng vàng nữa.
Vàng đã được trả về chức năng lưu giữ giá trị y như ở các nước khác. Vì thế chúng ta cũng cần làm như các nước - là để yên vàng trong dân như một hình thức dự trữ xưa nay.
