(KTSG) - “Tầm nhìn đến 100 năm thành lập nước (năm 2045), TPHCM nằm trong nhóm 100 thành phố tốt nhất thế giới, xứng tầm siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á, là trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch, dịch vụ, giáo dục, y tế của châu Á, điểm đến hấp dẫn toàn cầu, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển đặc sắc, bền vững, chất lượng sống cao, hội nhập quốc tế sâu rộng” đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội lần thứ nhất Đảng bộ TPHCM.
- Doanh nghiệp TPHCM đề xuất chỉ thu 20% tiền sử dụng đất tái định cư
- Doanh nghiệp TPHCM cần tuyển hàng ngàn lao động
Để đạt được mục tiêu này, lực lượng doanh nghiệp có vai trò then chốt. Do vậy, phân tích vị thế của các doanh nghiệp thành phố có thể giúp chính quyền thành phố, các doanh nghiệp và người dân hình dung những vấn đề khả thi và những việc cần làm.
Với nguồn thông tin có sẵn, các doanh nghiệp được xếp hạng trong Fortune 500 năm 2025 là một đại diện tốt cho việc xác định vị trí của lực lượng doanh nghiệp các địa phương. Cụ thể ở đây là các vùng đô thị trong khu vực Đông Nam Á, gồm: Bangkok, Hà Nội, Jakarta, Kuala Lumpur, Manila và Singapore. Bài viết phân tích dựa trên số liệu này.
Các kết quả phân tích cho thấy, xét về quy mô tuyệt đối, quy mô trên một doanh nghiệp bình quân, và quy mô tương đối so với nền kinh tế và dân số, lực lượng doanh nghiệp của TPHCM có vị trí thấp nhất trong nhóm so sánh hay cạnh tranh. Điều này có nghĩa là thành phố (gồm chính quyền, các doanh nghiệp, và cả xã hội) có rất nhiều việc phải làm để có thể nâng cao vị thế, vai trò của lực lượng doanh nghiệp nhằm hiện thực hóa tầm nhìn đã được đặt ra.
Phương pháp so sánh và các thước đo
Để xác định vị trí của các doanh nghiệp trong Fortune 500 của TPHCM, chúng tôi sử dụng các nhóm chỉ tiêu sau:
Thứ nhất, quy mô tổng thể của lực lượng doanh nghiệp, gồm: số lượng doanh nghiệp trong danh sách, tổng lợi nhuận, tổng doanh thu, và tổng số lao động.
Thứ hai, quy mô bình quân trên một doanh nghiệp, gồm lợi nhuận, doanh thu và lao động.
Thứ ba, quy mô tương đối so với nền kinh tế của các thành phố gồm: lợi nhuận và doanh thu so với GRDP, và lao động so với dân số.
Thứ tư, đo lường năng suất lao động bằng lợi nhuận và doanh thu trên một lao động.
Các nhóm chỉ tiêu trên sẽ được xếp hạng trong 7 thành phố với 1 là tốt/cao nhất và 7 là thấp nhất.
Thêm vào đó, chúng tôi so sánh quy mô tương đối cho từng chỉ tiêu của TPHCM với sáu đô thị còn lại. Ví dụ, TPHCM có 28 doanh nghiệp trong danh sách Fortune 500, bằng 80% Hà Nội, 78% Manila, 36% Kuala Lumpur, 35% Singapore, 31% Bangkok, và 30% Jakarta.
Quy mô tổng thể của các doanh nghiệp
Về số lượng doanh nghiệp, TPHCM có số lượng ít nhất trong nhóm so sánh, và chỉ bằng khoảng 80% so với hai thành phố liền kề là Hà Nội và Manila, và bằng trên dưới một phần ba so với các đô thị khác.
Về lợi nhuận, 28 doanh nghiệp của TPHCM tạo ra 3,7 tỉ đô la Mỹ lợi nhuận, chỉ bằng 32% Hà Nội và 27% Manila, 21% Bangkok và Kuala Lumpur, 13% Jakarta và 9% Singapore.
Với 41 tỉ đô la doanh thu, các doanh nghiệp TPHCM xếp thứ 7 và chỉ bằng 37% Hà Nội, 30% Manila, 22% Kuala Lumpur, 14% Jakarta, 12% Bangkok và 6% Singapore.
Với 277.000 việc làm, các doanh nghiệp TPHCM xếp thứ 7 và chỉ bằng 53% Hà Nội, 47% Kuala Lumpur, 43% Manila, 41% Singapore, 37% Jakarta, 24% Bangkok.
Như vậy TPHCM xếp hạng thấp nhất về tất cả các chỉ tiêu đo lường quy mô của các doanh nghiệp. Hơn thế, khoảng cách của TPHCM so với các vùng đô thị khác là rất lớn.
Quy mô trên một doanh nghiệp
Lợi nhuận bình quân trên một doanh nghiệp của TPHCM là 132 triệu đô la, xếp thứ 7 trong nhóm so sánh, bằng 69% Bangkok, 57% Kuala Lumpur, 42% Jakarta, 35% Manila, và 27% Singapore.
Doanh thu bình quân trên một doanh nghiệp của TPHCM là 1,5 tỉ đô la, xếp thứ 7 trong nhóm so sánh, bằng 61% Kuala Lumpur, 46% Hà Nội và Jakarta, 38% Bangkok và Manila và 18% Singapore.
Bình quân mỗi doanh nghiệp TPHCM có 9.900 người lao động, xếp thứ 4 trong nhóm so sánh, bằng 130% Kuala Lumpur, 123% Jakarta, 118% Singapore, nhưng chỉ bằng 79% Bangkok, 67% Hà Nội và 56% Manila. Đây là chỉ tiêu duy nhất mà TPHCM có vị trí cao hơn số 7 trong nhóm so sánh.
Vị trí tương đối của lực lượng doanh nghiệp so với nền kinh tế
Giá trị lợi nhuận các doanh nghiệp TPHCM tạo ra chỉ bằng 3,3% GRDP, xếp hạng 7 và bằng 80% Bangkok, 70% Jakarta, 63% Manila, 46% Singapore và 16% Hà Nội.
Doanh thu của các doanh nghiệp TPHCM bằng 37% GRDP, xếp hạng 7 và bằng 76% Jakarta, 69% Manila, 49% Kuala Lumpur, 44% Bangkok, 31% Singapore và 19% Hà Nội.
Số lao động của các doanh nghiệp TPHCM bằng 2% dân số, xếp hạng 7, bằng 85% Manila, 77% Jakarta, 37% Bangkok, 36% Hà Nội, 32% Kuala Lumpur và 18% Singapore.
Năng suất của lao động trong doanh nghiệp
Mỗi người lao động trong các doanh nghiệp của TPHCM tạo ra 13.000 đô la lợi nhuận trong năm 2024, bằng 88% Bangkok, 63% Manila, 60% Hà Nội, 44% Kuala Lumpur, 34% Jakarta và 23% Singapore.
Tương tự đối với doanh thu, một người lao động trong các doanh nghiệp của TPHCM, tạo ra 148.000 đô la doanh thu, bằng 69% Hà Nội và Manila, 49% Bangkok, 47% Kuala Lumpur, 38% Jakarta và 16% Singapore.
Tóm lại, những kết quả phân tích của chúng tôi chỉ ra rằng, so sánh với sáu vùng đô thị khác trong khu vực Đông Nam Á, lực lượng doanh nghiệp TPHCM được xếp vào danh sách Fortune 500 có vị trí hết sức khiêm tốn và đang ở phía sau khá xa. Điều này cho thấy những thách thức trong việc hiện thực hóa tầm nhìn. Thành phố cần phải có những bước đi cần thiết và khả thi để đông đảo doanh nghiệp của TPHCM trở nên mạnh hơn, cạnh tranh hơn, đảm đương vai trò đưa TPHCM trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch, dịch vụ, giáo dục, y tế của châu Á.
, TPHCM nằm trong nhóm 100 thành phố tốt nhất thế giới, xứng tầm siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á, là trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch, dịch vụ, giáo dục, y tế của châu Á, điểm đến hấp dẫn toàn cầu, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển đặc sắc, bền vững, chất lượng sống cao, hội nhập quốc tế sâu rộng” đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội lần thứ nhất Đảng bộ TPHCM.){kind=link}