(KTSG Online) - Do đóng một làn đường để sửa chữa trên đường ra quốc lộ 1 và cầu Long Thành trên cao tốc cùng thời điểm và cùng hướng, xe cộ bị kẹt cứng trên một khu vực rộng ở TPHCM và Đồng Nai. Việc bảo dưỡng là cần thiết nhưng nếu gây tê liệt giao thông như vậy thì phải có giải pháp khác, không thể để kéo dài.
- Kẹt xe khắp nơi, ‘nồi cơm’ tài xế xe công nghệ teo tóp
- Liên tục xả trạm thu phí cầu Rạch Miễu (Bến Tre) do kẹt xe kéo dài
Hôm qua (16-7-2025) đi vào lịch sử giao thông với tình trạng tê liệt từ TPHCM (mới) đến Đồng Nai. Trên các diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội, có người cho biết phải mất 10 tiếng để đi từ Vũng Tàu về TPHCM. Bạn nguời viết bài này làm việc tại khu công nghiệp Nhơn Trạch, đêm qua xe đưa đón phải mất 5 tiếng rưỡi để đưa nhân viên từ Nhơn Trạch về ga metro Suối Tiên.
Trong vụ kẹt xe ngày hôm qua, có hàng chục ngàn người đã phải khổ sở chịu đựng, đặc biệt là người bệnh phải đi cấp cứu, người già, trẻ em và người đi máy bay bị trễ chuyến; hàng chục ngàn tấn hàng hóa bị trễ hạn giao; hàng ngàn đơn hàng xuất khẩu bị trễ chuyến tàu... Cộng thêm lượng xăng dầu tốn thêm và thời hạn thuê xe kéo dài hơn thì hậu quả thiệt hại của nền kinh tế là rất lớn.
Hiếm khi mà bản đồ giao thông Google Maps lại "đỏ rực" trên cả vùng rộng lớn và kéo dài cả ngày như vậy. Kẹt xe lan rộng từ Trảng Bom, Biên Hòa, Nhơn Trạch của tỉnh Đồng Nai đến TPHCM (mới) từ cửa ngõ vào cao tốc, phà Cát Lái, quốc lộ 1 đi Dĩ An, quốc lộ 51 đi Vũng Tàu từ trưa ngày 16-7 đến ngày 17-7 vẫn chưa thông.
Cùng thời điểm đóng một làn đường trên cầu Long Thành để sửa khe co giãn, cơ quan chức năng cũng đóng một làn đường ĐT 743 giao với quốc lộ 1 để làm nút giao Tân Vạn (thuộc dự án vành đai 3 TPHCM). Trước đây, khi cao tốc kẹt xe thì quốc lộ 1 là lối thoát nhưng vụ kẹt xe ngày 16-7 thì lại khác. Do cùng một thời điểm lại có đến hai nút thắt cổ chai trên cao tốc lẫn quốc lộ 1 theo cùng một hướng về TPHCM khiến nạn kẹt xe trở nên vô phương cứu vãn, đến mức tê liệt (1).
Có hai câu hỏi đặt ra từ vụ kẹt xe kéo dài này và quan trọng hơn, điều gì cần rút ra để không lặp lại vết xe đổ trong tương lai.
Đầu tiên là thời điểm đóng đường để sửa chữa thi công. Lẽ nào không có phương án nào khác mà lại chọn cùng một thời điểm để đóng làn xe trên cả cao tốc và đường thoát ra quốc lộ 1 cùng một hướng về TPHCM? Chỉ có hai đường huyết mạch mà đều bị thắt cổ chai cùng lúc, cùng hướng thì xe cộ còn chỗ nào để chạy? Lẽ ra tình huống này phải được tính trước với tầm nhìn tổng thể chớ không thể mạnh ai nấy làm và xem như không liên quan gì đến nhau!
Một vấn đề nữa là lẽ ra việc sửa chữa này phải được lên kế hoạch và thông báo sớm để doanh nghiệp, người dân có kế hoạch chuẩn bị lộ trình thay thế, không thể vừa công bố là đóng đường luôn sau vài ngày. Trước đây, khi sửa chữa khe co giãn trên cầu Phú Mỹ (TPHCM), cơ quan chức năng đã thông báo từ trước hàng tháng để người dân chuẩn bị.
Câu hỏi thứ hai: Tại sao mới tháng 9 năm ngoái cầu Long Thành đã đóng một làn để sửa chữa khe co giãn trong một tháng (2), rồi chưa đầy một năm sau lại phải đóng một làn đường trong một tháng cũng để sửa khe co giãn? Nếu tính thêm lần sửa chữa khe co giãn năm 2016 thì cầu Long Thành đã có ít nhất ba lần sửa chữa cùng hạng mục này.
Người dân có quyền đặt câu hỏi: Liệu việc sửa chữa này có đạt yêu cầu kỹ thuật không? Sở dĩ phải đặt ra câu hỏi này vì cầu Long Thành mới đi vào hoạt động năm 2014 nhưng cho đến nay phải liên tiếp sửa chữa lớn khe co giãn ít nhất ba lần mà hai lần gần nhất chỉ cách nhau chưa đầy một năm.
Thử so sánh việc sửa chữa cầu Long Thành với hai cây cầu huyết mạch trên quốc lộ 1 có chiều dài lớn hơn, lưu lượng xe cộ dày đặc hơn ở khu vực phía Nam là cầu Mỹ Thuận và cầu Cần Thơ. Cầu Mỹ Thuận đi vào hoạt động năm 2000, đến tận năm 2022 chỉ mới có một lần sửa chữa khe co giãn năm 2022 và sửa chữa mặt cầu năm 2025. Trong khi đó, cầu Cần Thơ sau khi đưa vào sử dụng từ năm 2010 đến nay chưa phải sửa chữa lớn, bao gồm sửa khe co giãn lần nào.
Một vấn đề nữa khi sửa chữa là cũng nên "nhìn về cầu Mỹ Thuận": thời gian đóng đường để sửa cầu. Trong lần sửa chữa lớn mới nhất hồi tháng 6-2025 này, đơn vị sửa chữa chỉ được phép đóng nữa làn đường mỗi bên từ 5g đến 13g30 hàng ngày (3), không phải đóng làn đường suốt tháng như cách làm của cầu Long Thành. Cũng cần nói thêm, thời điểm này ngoài cầu Mỹ Thuận còn còn có cầu Mỹ Thuận 2 song song trên cao tốc vẫn lưu thông bình thường nhưng không vì vậy mà cơ quan chức năng lạm dụng việc đóng đường 24/24 để sửa cầu.
Tất nhiên, không thể so sánh một cách cứng nhắc việc sửa chữa các cây cầu khác nhau vì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố kỹ thuật. Tuy nhiên, về mặt quy mô kết cấu và tính huyết mạch thì các cây cầu này tương đường nhau. Vì vậy, bài học cần rút ra trong lần sửa chữa cầu Long Thành lần này là phương án sửa chữa cần phải điều chỉnh thời gian và xem xét lại về mặt kỹ thuật để hạn chế tối đa có thể được tình trạng tê liệt giao thông gây thiệt hại và phiền toái cho người dân.
Cuối cùng, phải nhắc thêm một chuyện là dù người dân có bị kẹt cứng trên cao tốc thì vẫn phải trả đủ tiền phí sử dụng cao tốc trong khi không hề được dùng dịch vụ đúng chất lượng. Lẽ ra, cần có phương án miễn giảm phí khi xảy ra tình trạng ùn ứ nghiêm trọng như vậy chớ không thể thản nhiên thu tiền đầy đủ rồi "xin thông cảm" cho xong chuyện!
--------------------------------------------
(1) https://tuoitre.vn/un-u-lien-hoan-do-chan-cao-toc-tp-hcm-long-thanh-dau-giay-dong-duong-dt-743-20250716223513447.htm
(2) https://plo.vn/da-sua-xong-khe-co-gian-cau-long-thanh-tren-cao-toc-tphcm-long-thanh-dau-giay-post810836.html
(3) https://vnexpress.net/han-che-xe-qua-cau-my-thuan-mot-thang-de-sua-chua-4893376.html
