(KTSG Online) – Xe điện dự kiến sẽ bán chạy hơn xe động cơ đốt trong tại thị trường Trung Quốc lần đầu tiên vào năm tới. Điều đó sẽ đánh dấu một bước ngoặt lịch sử, đưa thị trường ô tô lớn nhất thế giới này vượt xa các đối thủ phương Tây nhiều năm trong cuộc chuyển đổi sang xe điện.
- Sự phát triển công nghiệp xe điện ở Trung Quốc: Vài bài học kinh nghiệm
- Các hãng xe điện Trung Quốc trong cuộc chiến khốc liệt về giá cả
Trung Quốc có thể phá vỡ các dự báo quốc tế trước đây và mục tiêu chính thức của Bắc Kinh về doanh số bán xe điện trong nước, bao gồm xe thuần điện lẫn xe lai điện (hybrid) trong năm 2025.
Doanh số xe năng lượng sạch của nước này dự kiến khoảng 20% lên 12 triệu xe trong năm 2025, theo ước tính mới nhất của bốn ngân hàng đầu tư toàn cầu và các tổ chức nghiên cứu thị trường. Con số này sẽ cao hơn gấp đôi so với 5,9 triệu xe điện tiêu thụ ở Trung Quốc vào năm 2022.
Đồng thời, doanh số xe động cơ truyền thống dự kiến giảm hơn 10% vào năm tới xuống còn dưới 11 triệu xe, đánh dấu mức giảm gần 30% so với mức doanh số 14,8 triệu xe vào năm 2022.
Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng doanh số xe điện đang chậm lại ở châu Âu và Mỹ. Điều này phản ánh sự chậm chạp trong việc tiếp nhận công nghệ mới của ngành công nghiệp ô tô truyền thống của phương Tây, sự không chắc chắn về trợ cấp của chính phủ và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc.
Theo Robert Liew, giám đốc nghiên cứu năng lượng tái tạo phụ trách khu vực châu Á - Thái Bình Dương của hãng nghiên cứu thị trường Wood Mackenzie, cột mốc lịch sử về doanh số xe điện của Trung Quốc trong năm tới báo hiệu nỗ lực thành công trong việc triển công nghệ bản địa và sự thống trị của nước này đối với chuỗi cung ứng toàn cầu về các nguồn lực quan trọng cần thiết cho xe điện và pin xe điện.
Quy mô ngày càng lớn của ngành công nghiệp xe điện ở đất nước đông dân thứ hai thế giới sẽ giúp giảm mạnh chi phí sản xuất và giá thấp hơn cho người tiêu dùng.
“Trung Quốc muốn điện hóa mọi thứ. Không có quốc gia nào khác có thể sánh được với Trung Quốc về khía cạnh này”, Robert Liew bình luận.
Tốc độ tăng trưởng doanh số xe điện của Trung Quốc đã chậm lại sau cơn sốt hậu đại dịch. Nhưng các dự báo mới cho thấy, mục tiêu chính thức của Bắc Kinh, được đặt ra vào năm 2020, là xe điện chiếm 50% tổng doanh số xe vào năm 2035, sẽ đạt được sớm hơn 10 năm so với kế hoạch.
Các ngân hàng đầu tư gồm UBS và HSBC, cũng như hai hãng nghiên cứu thị trường Morningstar và Wood Mackenzie cung cấp cho Financial Times các dự báo trên.
Các tổ chức này cho rằng, trong 10 năm tới, các nhà máy sản xuất xe động cơ truyền thống ở Trung Quốc sẽ hầu như không còn nhu cầu để phục vụ. Họ cũng nhấn mạnh rằng, sự trỗi dậy nhanh chóng của ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc đang đe dọa các hãng xe hàng đầu ở Đức, Nhật Bản và Mỹ.
Khi thị trường xe điện của Trung Quốc hướng tới mức tăng trưởng doanh số hàng năm gần 40% trong năm 2024, thị phần của những chiếc xe mang thương hiệu nước ngoài dự kiến giảm xuống mức thấp kỷ lục là 37%, giảm mạnh so với mức 64% vào năm 2020, theo dữ liệu từ Automobility, một công ty tư vấn có trụ sở tại Thượng Hải.
Trong tháng này, hãng General Motors (Mỹ) đã bút toán giảm giá trị sổ sách hơn 5 tỉ đô la Mỹ đối với bộ phận kinh doanh tại thị trường Trung Quốc.
Trong khi đó, hãng Porsche cảnh báo về việc giảm giá trị sổ sách hàng tỉ euro đối với số cổ phần nắm giữ ở hãng xe Volkswagen (Đức). Điều này một phần là do nhà sản xuất xe của Đức gặp phải thách thức chi phí cao và sự cạnh tranh gay gắt ở thị trường Trung Quốc.
Gần đây, Nissan và Honda của Nhật Bản thông báo kế hoạch sáp nhập để ứng phó với “môi trường kinh doanh thay đổi mạnh mẽ".
Ngay cả các hãng xe Trung Quốc cũng đối mặt với sự cạnh tranh nội bộ. Yuqian Ding, nhà phân tích của HSBC cho biết. sự cạnh tranh gay gắt ở Trung Quốc có thể khiến nhiều hãng xe điện nội địa rời thị trường khi ngành này tăng cường hợp nhất.
“Ngành xe điện của Trung Quốc rõ ràng đang phát triển mạnh mẽ, nhưng cũng đối mặt với tình trạng tăng trưởng chậm lại, do tình trạng cung vượt cầu, cạnh tranh gay gắt và cuộc chiến giá cả. Trong dài hạn, đà tăng trưởng của của các hãng xe điện khổng lồ ở Trung Quốc là không thể ngăn cản”, Ding nói.
Theo Tu Le, người sáng lập hãng tư vấn Sino Auto Insights, ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc chỉ mới ở điểm đầu của “một giai đoạn biến động chưa từng có”.
Vincent Sun, một nhà phân tích, chuyên theo dõi lĩnh vực ô tô của Trung Quốc cho hãng nghiên cứu đầu tư Morningstar ưu ý, một số nhà sản xuất ô tô đa quốc gia gồm Volkswagen sẽ chưa tung ra các mẫu xe điện lớn mới tại Trung Quốc cho đến cuối năm 2025 hoặc 2026.
Ngân hàng HSBC ước tính, các hãng xe ở Trung Quốc giới thiệu khoảng 90 mẫu xe mới vào quí 4-2024, trung bình khoảng một mẫu mỗi ngày, và gần 90% là xe điện.
Tuy nhiên, Paul Gong, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu ô tô Trung Quốc của ngân hàng UBS cảnh báo, có một số bất ổn về chính sách kinh tế rộng lớn hơn của Trung Quốc kéo dài sang 2025. Do vậy, ông dự báo, thị trường xe điện của nước này sẽ có sự khởi yếu kém trong năm tới.
Nhưng ông kỳ vọng nhu cầu xe điện ở Trung Quốc sẽ tăng mạnh mẽ vào cuối năm 2025, thời điểm chấm dứt chính sách trợ cấp và miễn thuế mua hàng dành cho xe điện. Bước sang năm 2026, Trung Quốc sẽ áp dụng thuế mua hàng 5% đối với xe điện.
Financial Times