(KTSG Online) - Các startup agritech (công nghệ nông nghiệp) của Ấn Độ gặp nhiều khó khăn trong gọi vốn, tiếp cận nông dân và thuyết phục họ sử dụng các sản phẩm công nghệ mới trong canh tác.
- Startup AI Việt Nam gặp cảnh 'voi nhiều, cỏ quá ít'
- Startup ASEAN gọi vốn kém nhất trong sáu năm qua

Với giá thành sản phẩm công nghệ vượt quá tầm với của nhiều nông dân, các startup agritech khó có thể bán các sản phẩm công nghệ và chỉ có thể sống nhờ vào các chương trình tài trợ của nhà nước.
Ngày càng khó gọi vốn
Các startup agritech từng là lựa chọn, ưu ái hàng đầu của các nhà đầu tư, vì nông nghiệp đóng góp khoảng 16% GDP của Ấn Độ, sử dụng 55% lực lượng lao động. Nhưng báo cáo của Quỹ DCM Shriram - một nhánh của tập đoàn hóa chất cùng tên - công bố vào cuối tháng 2 đã chỉ ra cuộc khủng hoảng đang gia tăng trong ngành này, với 20-25% các startup agritech phải đối mặt nguy cơ đóng cửa.
Ấn Độ có khoảng 2.800 startup agritech tính đến cuối năm 2023, theo dữ liệu của Startup India. Sau các đợt bùng nổ ban đầu, nguồn tài trợ cho các startup đã cạn kiệt trong vài năm qua.
Dữ liệu mới nhất cho thấy nguồn tài trợ cho các startup agritech đã giảm hàng năm xuống còn 706 triệu đô la trong năm tài chính kết tháng 3-2023, giảm hơn 41% từ mức 1,2 tỉ đô la của năm trước đó. Các thống kê khác cho thấy mức giảm hơn 60%. Và với con số của năm tài chính 2023, mỗi startup agritech Ấn Độ chỉ nhận được trung bình hơn 250.000 đô la trong năm.
Trong vô số các công ty công nghệ nông nghiệp, có thể kể đến BigHaat là nền tảng thương mại điện tử giúp nông dân mua vật tư nông nghiệp, hay DeHaat cung cấp dịch vụ đầu vào và hỗ trợ đầu ra, hoặc NinjaCart kết nổi nông dân với thương lái và nhà bán lẻ. Còn có Agbotics cung cấp các giải pháp công nghệ số để quản lý trang trại, Triton Foodworks tiên phong trong lĩnh vực thủy canh…
Trang tin công nghệ ET CFO nói hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ nông nghiệp Ấn Độ đang “nuôi dưỡng” 19 startup có mức định giá dưới 100 triệu đô la và 40 startup đang trên đường sớm đạt giá trị 1 tỉ đô la.
Báo cáo của quỹ DCM chỉ ra nước là nguồn tài nguyên cốt lõi với nông nghiệp Ấn Độ và các startup agritech của nước này. Ngành nông nghiệp cần 5-6 tỉ rupee (58,4-73 triệu đô la) để phát triển các giải pháp nguồn nước. DCM dự báo Ấn Độ có thể phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt 50% nguồn nước ngọt vào năm 2030.
Sống nhờ ngân sách vì khó bán sản phẩm cho nông dân
Bajirao Gagare là một nông dân 50 tuổi ở Maharashtra – bang đông dân nhất Ấn Độ. Ông nói đã đầu tư làm trạm thời tiết và cảm biến mặt đất để chăm sóc vườn cà chua, cà tím, súp lơ và cánh đồng mía trong năm ngoái.
Trạm thời tiết có thể cung cấp trước 15 ngày các thông tin như số giờ nắng trong ngày, lượng nước mưa tự nhiên… Còn cảm biến đất sẽ cảnh báo lượng nước tưới, chất dinh dưỡng cho cây đủ hay chưa. Các thiết bị này đã giúp thu nhập năm ngoái của người nông dân này tăng đến 35%.
"Trước đây, tôi sử dụng quá nhiều thuốc trừ sâu và nước, gây hại cho cây trồng. Bây giờ, với dữ liệu chính xác, tôi biết khi nào cần phun thuốc, cần tưới bao nhiêu và cách ngăn ngừa thiệt hại", Gagare nói.
Tuy nhiên, ông cho biết chi phí vận hành và sự hiểu biết về công nghệ cao khiến ông là nông dân duy nhất trong bán kính 30 cây số sử dụng các thiết bị này. Với mức thu nhập khoảng 770 đô la mỗi tháng, chi phí các món "đồ chơi" công nghệ dường như đang vượt tầm tay của Gagare.
Không thể bán sản phẩm cho nông dân, các startup agritech Ấn Độ khó có được dòng tiền cần thiết để tái đầu tư và phát triển. Nhiều công ty chỉ trông chờ vào các hợp đồng từ ngân sách nhà nước.
"Ngay cả khi năng suất hay sản lượng tăng từ 10-15%, lợi nhuận của nông dân vẫn quá thấp để có thể tái đầu tư cho các thiết bị công nghệ”, theo lời Yugank Bharadwaj, người đứng đầu các sáng kiến công nghệ nông nghiệp tại Đông Nam Á và là cố vấn Ngân hàng Thế giới (WB). "Nhiều startup còn tồn tại là nhờ vào các hợp đồng của chính phủ. Nhà nước trở thành khách hàng chính của họ, không phải nông dân”.
Ông cho biết các nhà đầu tư hiện không muốn đổ thêm tiền vào lĩnh vực agritech vì startup đang phải vật lộn để mở rộng quy mô là do các vấn đề về cấu trúc của nền nông nghiệp Ấn Độ.
Gần 90% nông dân Ấn Độ chỉ có những thửa đất nhỏ và có những hạn chế riêng theo từng khu vực. Các chuyên gia nói rất khó để thuyết phục những người nông dân chăm sóc những thửa đất nhỏ hơn 90.000 bộ vuông (hơn 8.300m2) và chuyện đầu tư cho công nghệ mới là hợp lý về mặt tài chính.
"Nông nghiệp và quản lý nước do nhà nước kiểm soát, dẫn đến các chính sách không nhất quán và làm giảm động lực đầu tư vào công nghệ của nông dân, khi các cơ sở hạ tầng cơ bản do chính phủ cung cấp".
Jasveer Singh, người sáng lập công ty cảm biến đất SICCA, đồng ý với nhận định của vị cố vấn WB. "Các khoản tài trợ của chính phủ khá hữu ích, nhưng nguồn tài trợ giai đoạn đầu vẫn còn thiếu. Các công ty lâu năm cũng không hài lòng và không hề muốn hỗ trợ các công ty mới khởi nghiệp. Vì thế, startup mới khó có thể phát triển”.
Phải hiểu khách hàng nông dân
Nông dân thiếu kiến thức về canh tác hiện đại cũng là một rào cản lớn. Singh cho biết việc ứng dụng công nghệ nông nghiệp diễn ra chậm "vì nông dân tin vào kinh nghiệm truyền miệng hơn là các nghiên cứu khoa học".
Startup Agriplast Protected Cultivation đặt mục tiêu giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp các giải pháp toàn diện. Đầu tiên là giáo dục nông dân về loại cây nào thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng nào, và cung cấp các công nghệ tốt nhất để canh tác các loại hoa màu này.
CEO Ashish Anand của Agriplast cho rằng cần có một phương pháp tiếp cận thích hợp.
"Cách tiếp cận phù hợp với mọi người trên diện rộng sẽ không hiệu quả ở Ấn Độ do điều kiện khí hậu đa dạng của nước này. Nông dân vẫn còn sử dụng một loại hạt giống và cùng loại công nghệ canh tác cho mọi vùng đất khác nhau”, ông nói.
Kanishka Chatterjee, Giám đốc The Nudge Institute (TNI) ở Bangalore, tin rằng các giải pháp phải đáp ứng được nhu cầu cụ thể của nông dân, và các startup đã thất bại trong thập niên qua là do đã không thể làm được như vậy. TNI là tổ chức nghiên cứu và tư vấn được chính phủ hậu thuẫn, hàng năm viện này đều trao giải thưởng cho các công ty đưa ra các giải pháp canh tác sáng tạo nhất.
"Để thuyết phục nông dân, startup phải nói được ngôn ngữ của người làm nông. Tức là phải hiểu được địa lý, khí hậu, cách sử dụng nước, lựa chọn phân bón và quyết định trồng cây nào, nuôi con gì của người nông dân".
Nhưng cuối cùng, giám đốc TNI tin rằng định giá sản phẩm dưới 20% mức chi trung bình của nông dân là cách giúp sản phẩm của startup agritech dễ tiếp cận với người dùng hơn.
"Khả năng chi trả của nông dân là chìa khóa chính. Ví dụ, nếu người nông dân chi 345 đô la để canh tác một cánh đồng lúa, bất kỳ công nghệ mới nào cũng phải nằm trong ngân sách 70 đô la mới khả thi. Bất kể giải pháp nào dù tiên tiến đến đâu, việc ứng dụng công nghệ này đều phải phù hợp với thực tế tài chính của người nông dân hay không”.
Theo Nikkei Asia, Startup India, ET CFO, AgFunder