(KTSG Online) – Trải qua bao phen thăng trầm trong sự nghiệp, ở độ tuổi 84, ông Autry Stephens, Chủ tịch Công ty dầu khí Endeavour Energy Resources (gọi tắt là Endeavour), có trụ ở ở Midland, bang Texas (Mỹ), đang nắm trong tay khối tài sản 10 tỉ đô la. Thành công của ông là nhờ sớm mở rộng công suất khai thác và tận dụng được lợi thế khi giá dầu đang tăng vọt.
Với giá dầu hiện nay dao động quanh mức 100 đô la Mỹ/thùng, Endeavour, và một số công ty dầu khí tư nhân nhỏ khác của Mỹ (công ty chưa niêm yết cổ phiếu), đang kiếm được bộn tiền.
Thắng lớn nhờ mạo hiểm mở rộng công suất
Chiến sự ở Ukraine và các lệnh trừng phạt chống Moscow của phương Tây đã chặn đứng nguồn cung dầu đáng kể từ Nga, khiến giá dầu tăng mạnh trong tháng vừa qua. Và những nhà khai thác nhỏ như Endeavour nằm trong số ít công ty dầu khí ở Mỹ đang chạy đua sản xuất nhiều dầu thô hơn để tận dụng các điều kiện thuận lợi của thị trường.
Stephens, người bước sang tuổi 84 vào tuần trước, có thể là người chiến thắng lớn nhất. Từng chịu áp lực tài chính vào đầu năm 2020 nhưng giờ đây ông trở thành một trong những người giàu nhất trong ngành năng lượng Mỹ, với tài sản ròng trị giá hơn 10 tỉ đô la.
Vào mùa xuân năm 2020, giá dầu lao dốc, Endeavour rơi vào tình cảnh khó khăn. Khi giá dầu ổn định vài tháng sau đó, công ty này đặt một ván cược đầy mạo hiểm: mở rộng hoạt động khoan dầu. Nhờ vậy, Endeavour giờ đây đang gặt hái thành quả.
Stephens cho biết trước đây ông chưa bao giờ thấy một thị trường với giá cả tăng vọt nhưng lại có rất ít sự cạnh tranh như hiện nay. “Thị trường quá thuận lợi đến mức khó tin”, ông nói.
Sự xuất hiện của Endeavour và các công ty tư nhân khác với tư cách là những công ty khai thác dầu mỏ quan trọng được thúc đẩy bởi những thay đổi lớn trong ngành năng lượng Mỹ.
Chính quyền Tổng thống Joe Biden đã kêu gọi ngành công nghiệp khai thác dầu khí tăng sản lượng sau khi giá xăng ở Mỹ tăng vọt, đe dọa đà phục hồi của nền kinh tế.
Nhưng nhiều tập đoàn năng lượng lớn, đang niêm yết cổ phiếu ở Phố Wall, cũng như những công ty năng lượng lớn khác do tư nhân kiểm soát không dám mạo hiểm tăng công suất vì không chắc chắn về việc giá dầu cao sẽ duy trì trong bao lâu. Ngoài ra, họ còn chịu áp lực từ các cổ đông và tổ chức bảo vệ môi trường đang kêu gọi họ giảm lượng khí thải carbon.
Stephens và một số công ty khoan dầu do gia đình kiểm soát khác như Mewbourne Oil ở Texas chịu rất ít áp lực như vậy. Trong những năm qua, các công ty này đã vay tiền từ các ngân hàng và những bên khác cũng như dựa vào tiền mặt của chính họ để đẩy mạnh hoạt động khoan dầu, giúp họ tự do hơn trong việc tìm kiếm các giếng dầu mới so với những công ty phải giải trình trách nhiệm trước các cổ đông.
Hiện nay, Endeavor và Mewbourne Oil vận hành tổng cộng 33 giàn khoan dầu khí ở Mỹ, tăng mạnh từ con số chỉ 5 giàn khoan vào năm 2020.
Để so sánh, hai “ông lớn” dầu khí của Mỹ Exxon Mobil và Chevron Corp., chỉ đang vận hành tổng cộng 27 giàn khoan tại Mỹ, giảm so với 33 giàn khoan mà họ vận hành vào năm 2020.
Vào cuối năm nay, Endeavour và Mewbourne sản xuất khoảng 433.000 thùng dầu/ngày, tương đương 4% tổng sản lượng dầu dự kiến của Mỹ. Hai công ty sẽ tăng sản lượng thêm 116.000 thùng.ngày trong năm nay, tương đương 18% mức tăng trưởng công suất tổng thể của ngành công nghiệp dầu khí Mỹ trong năm nay.
Một lần vỡ nợ, hai lần suýt phá sản
Ông Stephens và công ty ông ít được biết đến bên ngoài khu vực dầu mỏ Texas. Sau khi tốt nghiệp đại học với bằng kỹ sư, Stephens làm việc cho Humble Oil, công ty sau này trở thành một phần của Exxon Mobil. Năm 1979, ở tuổi 41, ông đã sử dụng số tiền dành dụm cả đời để khoan giếng dầu đầu tiên của mình. Sau đó, ông dành nhiều thập kỷ sau đó để tích lũy quyền khai thác các mỏ dầu đá phiến. Công ty của ông hiện nắm quyền khai thác ở các khu vực mỏ dầu đá phiến có tổng diện tích hơn 200.000 hecta.
Ông thành lập Endeavour vào năm 2000 và đặt hết tài sản cá nhân vào công ty mới. Stephens tập trung các hoạt động khoan dầu đá phiến ở Midland thuộc vùng bồn chảo Permian nằm giữa nằm giữa bang Texas và bang New Mexico. Đây là một trong khu vực mỏ dầu lâu đời nhất của Texas nhưng lại đang trên đà suy thoái. Stephens đã mua lại quyền khai thác từ các công ty dầu khí Mỹ và nước ngoài rút khỏi khu vực này.
Rất khó để kiếm được nhiều lợi nhuận từ các mỏ dầu ở đây nên Stephens bắt đầu đi khoan dầu cho các công ty khác đồng thời làm một số công việc tay trái để kiểm soát chi phí khoan dầu của chính công ty ông.
Trải qua nhiều thập kỷ, Stephens đã vay rất nhiều tiền để tích lũy càng nhiều diện tích khai thác càng tốt, chủ yếu là ở Texas. Chiến lược kinh doanh của ông hiệu quả khi giá dầu tăng nhưng nhiều lần đặt công ty ông vào tình thế nguy ngập khi thị trường dầu suy sụp. Năm 1999, Stephens đã vỡ nợ và công ty ông tiếp tục suýt phá sản vào các năm 2008 và 2014 khi giá dầu thô lao dốc.
Mỗi lần như vậy, Stephens đóng cửa các giàn khoan, bán tài sản và tìm cách tìm người cho vay mới để tồn tại. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Stephens đã trả bớt nợ và tuyển dụng một đội ngũ quản lý để điều hành các hoạt động hàng ngày của mình.
Cơ hội mở ra sau cuộc khủng hoảng đại dịch
Khi giá dầu tăng sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, công ty của Stephens trở nên có giá trị hơn. Đến năm 2019, ông Stephens định bán Endeavour với giá hàng tỉ đô la. Rồi đại dịch Covid-19 xuất hiện, nền kinh tế toàn sụp đổ.
Tháng 4-2020, đại dịch đã gây ra sự sụt giảm mạnh về nhu cầu dầu trong bối cảnh cuộc chiến giá dầu giữa Nga và Saudi Arabia khiến giá dầu đã giảm xuống dưới zero trong thời gian ngắn. Các lời đề nghị chào mua công ty ông cũng biến mất và Endeavour lại rơi vào tình thế nguy ngập một lần nữa.
Tuy nhiên, vào mùa hè năm đó, với mức giá dầu phục hồi về mức hơn 40 đô la/thùng, Endeavour trở thành một trong những công ty đầu tiên từ từ gia tăng sản lượng khai thác để đón đầu cơ hội.
Trong suốt năm 2020, Endeavor đã thực hiện chiến lược phòng ngừa rủi ro bằng cách bán trước 70% sản lượng với mức giá chốt sẵn. Điều đó giúp công ty tiếp tục mở rộng công suất trong khi hạn chế rủi ro. Năm ngoái, Stephens chỉ bán trước 25% sản lượng vì đặt cược rằng giá dầu sẽ tăng và ông đã thắng lớn.
Hoạt khoan dầu của Endeavour và các công ty tư nhân khác không đủ bù đắp cho sự mất mát của các thùng dầu Nga trên thị trường toàn cầu. Nhưng các thùng tăng thêm của họ trở nên rất quan trọng trong bối cảnh nguồn cung năng lượng có thể không theo kịp với nhu cầu ngày càng tăng trên toàn cầu.
Dan Pickering, người sáng lập Công ty Pickering Energy Partners, nhận định: “Những người chiến thắng thực sự hiện nay là các công ty dầu khí tư nhân Mỹ. Giá dầu đang ở mức cao và những “gã nhỏ bé” này đang nhanh chóng tăng sản lượng để tận dụng thuận lợi”.
Song Stephens vẫn hoài nghi về khả năng duy trì đà tăng giá của dầu thô. Dựa vào kinh nghiệm trong sự nghiệp của mình, ông cho rằng giá dầu rốt cục sẽ giảm.
Ông nói: “Có đủ dầu và khí đốt phân bố trên khắp thế giới và nhu cầu sẽ giảm nhanh chóng. Chu kỳ tăng giá này sẽ không quá dài”.
Theo Wall Street Journal
