(KTSG Online) – Việc triển khai Nghị quyết 98 được đánh giá là có kết quả cụ thể nhưng vẫn trễ tiến độ vì vướng mắc từ các Bộ, ngành, đồng thời “quá tải” về mặt nhân sự.
Có kết quả tốt nhưng vẫn chậm
Sáng ngày 3-2-2024, tại Hội nghị lần thứ hai Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM (Ban chỉ đạo 850). Tại hội nghị, các bộ, ngành và TPHCM đã có báo cáo về tình hình triển khai liên quan đến Nghị quyết 98 kể từ khi thực hiện đến nay.
Theo đánh giá của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban chỉ đạo 850, việc triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội có Ban chỉ đạo Chính phủ tham gia nên có cải thiện tốc độ so với Nghị quyết 54 dù nhiều việc hơn, chất lượng cao hơn.
Tuy nhiên, so với yêu cầu thực tế và mong muốn của Chính phủ và TPHCM thì vẫn còn khoảng cách xa. “Tóm lại là vẫn còn chậm. Thời gian tới cần phải khắc phục và trả lại thời gian đã chậm chạp để việc triển khai Nghị quyết 98 và Thông báo số 56 tốt hơn”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông nói, TPHCM đã triển khai thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách đã được giao tại Nghị quyết số 98. Tuy nhiên vẫn chưa đảm bảo tiến độ đề ra do nhiều nội dung cần thời gian từ các bộ ngành, cơ quan liên quan khác.
Phía chính quyền TPHCM, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND thành phố cho rằng, việc cụ thể hóa Nghị quyết 98 được triển khai tập trung và chủ động, đạt được kết quả cụ thể. Dù mới chỉ 6 tháng thực hiện nhưng khối lượng và kết quả công việc bằng cả nhiệm kỳ triển khai Nghị quyết 54.
Theo đó, kết quả thực hiện Nghị quyết 98 có những kết quả bước đầu, chẳng hạn như dùng ngân sách dùng cho hoạt động giảm nghèo, có những con số thụ hưởng cụ thể. Bên cạnh đó là thu hút đầu tư qua các hình thức đầu tư PPP, BOT, BT cho nhiều lĩnh vực và có danh mục cụ thể.
Tuy nhiên, Chủ tịch UBND TPHCM cũng đánh giá về cơ bản việc ban hành khung pháp lý hướng dẫn một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 98 chưa kịp tiến độ đề ra.
Vướng mắc khi thực hiện Nghị quyết 98 là các vấn đề là hoàn toàn mới, chưa có quy định. TPHCM vẫn phải đi qua quá trình chuẩn bị, trao đổi giữa bộ ngành, đụng tới quy trình hồ sơ thủ tục.
Bí thư thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo 850, nói cần phải đẩy nhanh hơn nữa tốc độ thực hiện Nghị quyết 98 vì “có một số việc chúng ta làm chậm”.
Một lý do mà nêu lên là câu chuyện về nhân sự. Bí thư thành ủy TPHCM đánh giá việc triển khai Nghị quyết 98 lớn về khối lượng và mới về phương pháp và cách thức triển khai. “Hiện tại những công việc trước mắt đã quá tải, có thể nhiều bộ đã nằm ở trong tình trạng này. Nhiều vấn đề vượt khỏi lằn ranh hệ thống và nhiều vấn đề cần thí điểm nên rất cần sự nắm bắt, theo sát và tham mưu theo đúng tinh thần Nghị quyết 98”, Bí thư Nên nói.
Do đó, Bí thư Nên đề nghị nhân sự chuyên trách cho công việc mới, cần người chuyên sâu, chính danh và theo sát. Trước đó, TPHCM cũng đã kiến nghị bổ sung thêm một Phó chủ tịch chuyên trách thực hiện Nghị quyết 98.
Cần cụ thể hơn về thời hạn hoàn thành
Theo đánh giá chung của Thủ tướng Phạm Minh Chính, một số đề xuất tại hội nghị lần này là không mới và Chính phủ cũng đã có chỉ đạo liên quan đến các nội dung này. Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu các Bộ, ngành phải nói thời hạn hoàn thành cụ thể.
Chẳng hạn như Bộ công thương nói sẽ ban hành nội dung điện mặt trời trên cả nước trong quí 2-2024. Đại diện Bộ giao thông vận tải cho biết về điều chỉnh quy hoạch chức năng cảng trung chuyển Cần Giờ, hiện đang bổ sung lấy ý kiến quy hoạch, hiện 7 bộ đã có văn bản góp ý và cố gắng cuối tháng 2 trình đề án. Còn với dự án cao tốc TPHCM – Trung Lương thì TPHCM đang tiếp nhận đề xuất dự án.
Liên quan đến Nghị định thay thế Nghị định 93 về phân cấp quản lý một số lĩnh vực cho TPHCM, đại diện Bộ nội vụ nói hiện đang xin ý kiến các bộ, nhưng vẫn còn 6 bộ quan trọng vẫn chưa góp ý. Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ này đẩy nhanh tiến độ.
Trước đó, tại phiên họp đầu tiên (ngày 26-11-2023), Thủ tướng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành và TPHCM trong thực hiện Nghị quyết 98. Thủ tướng cũng có quyết định giao các bộ ngành 11 nhiệm vụ và TPHCM 22 nhiệm vụ.
Tổng kết lại đã hoàn thành 10/22 nhiệm vụ, cụ thể hóa 19/27 cơ chế chính sách thuộc thẩm quyền phải làm tiếp. UBND TPHCM hoàn thành 6/25 nội dung cho ý kiến để cơ quan chủ trì hoàn thiện. Còn các bộ ngành chính phủ, đã hoàn thành 2 trên bốn Nghị định liên quan.
Muốn triển khai cơ chế đặc thù, phải áp dụng triệt để mô hình “MỘT CỔNG/MỘT CHIỀU” toàn diện. Trên trung ương, thành lập Ban cải cách thể chế, tập trung mọi quyết sách chủ trương, chỉ đạo, giải pháp triển khai. Dưới địa phương, chỉ tương tác một cửa với Ban cải cách thể chế, chấm dứt tình trạng lòng vòng, đi qua hết ban bệ, bộ ngành này khác. Sau thời gian thí điểm, áp dụng có hiệu quả, cho phép luật hóa rộng rãi các cơ chế chính sách đã được thực tiễn cuộc sống chấp nhận trên phạm vi toàn quốc. Cơ chế đặc thù có ưu điểm là mang tính sáng tạo, đột phá, nhưng không thể duy trì lâu dài, càng không thể áp dụng biệt lập, cát cứ. Phải thấy rằng đây chỉ là giải pháp quá độ nhằm chuẩn bị cho một chiến lược đổi mới mạnh mẽ và toàn diện hơn khi nền kinh tế bước vào giai đoạn bước ngoặt, tăng tốc để đi đến mục tiêu VN đạt trình độ nước phát triển vào năm 2050.