Báo động tình trạng lún mặt đất tại TPHCM

Báo động tình trạng lún mặt đất tại TPHCM

Văn Nam

79/116 điểm ngập tại TPHCM bị ảnh hưởng bởi sự lún mặt đất – Ảnh: Văn Nam

(TBKTSG Online) – Theo tiến sĩ Lê Văn Trung, Giám đốc Trung tâm Địa tin học thuộc Đại học Quốc gia TPHCM, nhiều quận huyện trên địa bàn TPHCM như Thủ Đức, Bình Chánh, quận 6, 7, 8 đang bị lún mặt đất mức báo động, bình quân trên 10 mm/năm, nguyên nhân chính là do đô thị hóa nhanh và khai thác nước ngầm quá mức.

Báo cáo kết quả thực hiện dự án quan trắc biến dạng mặt đất khu vực TPHCM bằng kỹ thuật Insar vi phân trong sáng 22-9 tại TPHCM, tiến sĩ Trung cho biết, tình trạng giếng khoan tăng nhanh tại các khu công nghiệp, các khu dân cư khu vực ngoại thành đang làm mực nước ngầm sụt giảm nghiêm trọng.

Từ năm 2000 đến nay, diễn biến lún mặt đất tăng rất nhanh với độ lún lên đến trên 0,3 mét, trầm trọng nhất là một số khu vực như đường Kha Vạn Cân (Thủ Đức), khu Vĩnh Lộc B (Bình Chánh), đường Tôn Thất Thuyết, Lý Chiêu Hoàng (quận 6) …

Ban đầu, tình trạng sụt lún mặt đất diễn ra từ năm 1997 ở quận 6, hiện nay tốc độ lún lan rộng rất nhanh, báo động là nền đất khu vực phía Nam thành phố đã bị lún đến 0,3 mét.

Nghiên cứu từ dự án cũng cho thấy các vùng lún đang lan rộng ra nhiều khu vực khác gây ngập kéo dài. Theo thống kê, thành phố có 79/116 tuyến đường bị ngập bởi triều cường chịu ảnh hưởng trực tiếp từ lún mặt đất.

“Thành phố cần có biện pháp hạn chế cấp bách, có bản đồ phân vùng lún, cấm khai thác nước ngầm ở những vùng lún đáng báo động”, tiến sĩ Trung kiến nghị.

Ngoài ra, thành phố cần khẩn trương lập bản đồ phân vùng cấm, hạn chế cấp phép khai thác nước ngầm, xác định lại độ cao cơ sở cốt nền để phục vụ cho các công trình xây dựng trước thực trạng biến đổi khí hậu diễn ra phức tạp.

“Chúng ta đều biết rằng mực nước biển sẽ dâng cao thêm 0,5-0,7 mét vào năm 2100, trong khi mặt đất của thành phố bị lún khoảng 10 mm mỗi năm, do vậy chỉ 20 năm sau thôi thì 60% diện tích của thành phố sẽ bị chìm vào trong mực nước biển dâng nếu không có giải pháp chống lún khẩn cấp”, tiến sĩ Trung cảnh báo.

Thực tế cho thấy việc hạn chế khai thác nước ngầm ở các khu công nghiệp rất khó thực hiện vì tất cả các nhà máy, xí nghiệp đều muốn sử dụng nguồn nước ngầm với khoản chi phí rất rẻ so với nước máy, dần dà, các doanh nghiệp tiếp tục khai thác nước ngầm xuống các tầng sâu hơn.

Ngoài ra, các địa phương lân cận như Long An, Bình Dương, Đồng Nai đều nằm trong khu vực lún. Do vậy, nếu TPHCM không phối hợp với các tỉnh lân cận trong giám sát khai thác nước ngầm thì việc kiểm soát độ lún an toàn dưới 5mm/năm theo tiêu chuẩn quốc tế sẽ khó thực hiện.