Bên lề kỳ họp Quốc hội: Bộ Công Thương lý giải tình trạng xăng dầu bất ổn

(KTSG Online) - Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên thảo luận tại tổ ngày 22-10 đã giải thích chuyện xăng dầu bất ổn vừa qua tập trung ở TPHCM và một số tỉnh phía Nam - khu vực trước đây phụ thuộc nhiều vào nguồn xăng trôi nổi…

• Thiếu xăng dầu, bộ trưởng nói ‘không bình thường’, doanh nghiệp nói ‘càng bán càng lỗ’
• Thiếu hụt xăng cục bộ tại TPHCM: lượng khách đổ xăng tăng đến 240%

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, số liệu tới ngày 30-9, dự trữ thương mại là hơn 1,25 triệu^m3 xăng dầu. Nguồn từ 2 nhà máy lọc dầu trong nước (Dung Quất, Nghi Sơn) cung ứng 80% nhu cầu trong nước, tương đương 1,36 triệu^m3 xăng dầu; cộng với lượng 0,5 triệu^m3 nhập khẩu trong tháng 10 từ các đầu mối kinh doanh xăng dầu, nguồn cung xăng dầu trong nước khoảng 3 triệu^m3 xăng dầu, hoàn toàn đáp ứng nguồn cung trong nước tới gần hết tháng 11.

Tình trạng đóng cửa, ngưng bán xăng dầu vừa qua theo ông Diên, không xảy ra trên phạm vi cả nước mà chỉ tập trung ở TPHCM và một số tỉnh phía Nam. Ngoài nguyên nhân doanh nghiệp bị lỗ, khu vực này trước đây có lượng đáng kể xăng dầu trôi nổi, kể cả xăng dầu lậu, giả. Vì thế, người kinh doanh không quan tâm tới chi phí định mức, chiết khấu cũng như chuyện mua hàng từ mối ổn định.

Vừa qua, lực lượng chức năng siết chặt, triệt phá hàng loạt đường dây buôn xăng dầu giả. Do đó, khi nguồn cung thế giới thiếu, giá biến động, chiết khấu thấp, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đang kiếm được nhiều tiền, giờ kiếm ít hơn, thậm chí bị lỗ nên... không ai muốn làm.

Một lý do khác chưa từng được người đứng đầu Bộ Công Thương đề cập là vừa qua cơn lốc chứng khoán, bất động sản cũng có tác động nhất định. Theo ông, một số doanh nghiệp xăng dầu tham gia ít nhiều vào chứng khoán, bất động sản, ảnh hưởng tới nguồn tiền nhập hàng. Bên cạnh đó, theo ông Diên, hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối, đại lý kinh doanh xăng dầu chưa được thay đổi. Ngay cả những doanh nghiệp làm ăn đứng đắn cũng không có tiền để nhập hàng, chưa nói doanh nghiệp làm ngoài ngành...

Cũng có thực tế, các doanh nghiệp xăng dầu ký với nhiều thương nhân đầu mối, phân phối, dẫn đến "lắm mối tối nằm không" không mua được hàng khi thị trường biến động. Trong khi Petrolimex không thiếu hàng nhưng do phải ưu tiên bảo đảm cho hệ thống, cũng không thể cấp hàng ra khi nhu cầu tăng.

Hiện xăng dầu do 7 bộ, ngành và địa phương cùng quản lý, trong đó số lượng đại lý/tổng đại lý bán lẻ khoảng 17.000 cửa hàng do chính quyền các tỉnh, thành phố cấp phép, quản lý trực tiếp. Ông Diên cho rằng, cần sự vào cuộc của chính quyền địa phương, kiểm soát và xử lý hệ thống đại lý/tổng đại lý để đồng bộ cùng quản lý nhà nước.

Về giải pháp cho thị trường xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định sẽ đề xuất sửa đổi Nghị định 95/2021/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, song trước mắt vẫn thực hiện theo quy định, nếu doanh nghiệp vi phạm sẽ xử phạt, thậm chí thu hồi giấy phép.

Về phía TPHCM, Chủ tịch UBND thành phố Phan Văn Mãi đề nghị rút ngắn thời gian điều chỉnh giá xăng dầu, để tránh tình trạng thiếu xăng dầu cục bộ mỗi lần điều chỉnh giá; kiến nghị Quốc hội cần ủy quyền cho Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định các vấn đề liên quan đến thuế xăng dầu.

Theo quochoi.vn