(KTSG Online) - Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đang cập nhật điều chỉnh Đề án chủ trương xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam dựa trên Báo cáo tiền khả thi trước đây về dự án này đã trình Chính phủ năm 2021 và sẽ lùi đề án lại đến quí 3 năm nay mới hoàn thiện trình lên Thủ tướng Chính phủ.
- Đường sắt tốc độ cao Bắc Nam: Kinh phí lớn, công nghệ cao, và còn gì nữa?
- Đề xuất cơ chế đặc biệt cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam
Theo báo cáo của Bộ GTVT, vào tháng 10-2022, Chính phủ đã có kết luận thống nhất trình Bộ Chính trị cho định hướng phát triển đường sắt theo hướng hiện đại, kịch bản đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, đường đôi khổ 1.435mm để vận chuyển hành khách và hàng hóa, tốc độ thiết kế khoảng 200-250 km/h; tốc độ khai thác khoảng 200 km/h và đã được Bộ Chính trị kết luận (28-2-2023) trong định hướng phát triển GTVT đường sắt đến 2030, tầm nhìn đến 2045 rằng “cần nghiên cứu, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng…” (tránh tính trạng bị Quốc hội bác nghiên cứu tiền khả thi (PreFS) dự án năm 2010 - NV). Tháng 4-2023, Hội đồng Nhà nước đã có thông báo yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầi tư cập nhật, bổ sung hoàn thiện hồ sơ báo cáo PreFS vào cuối năm nay.
Phía Bộ GTVT đánh giá số liệu đầu vào của Báo cáo PreFS hiện cần cập nhật hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan thay đổi. Quan điểm, định hướng về phát triển đường sắt tốc độ cao cũng đã có sự điều chỉnh, triển khai Luật Quy hoạch và cần cập nhật các quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng…có liên quan vào . Như vậy, để hoàn thiện báo cáo PreFS dự án cần rà soát, cập nhật, bổ sung nhiều nội dung nghiên cứu nên cần nhiều thời gian và phải huy động tư vấn quốc tế có kinh nghiệm nghiên cứu.
Vào tháng 6-2022, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có ý kiến hồi, theo đó cho biết do dự án quy mô lớn, công nghệ phức tạp, phương án đầu tư dự án có ảnh hưởng rất lớn, lâu dài đến sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước và cần được xem xét, đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề có liên quan nên tiến độ thẩm định của Hội đồng thẩm định Nhà nước có thể kéo dài. Hiện báo cáo PreFS đang được Hội đồng thẩm định Nhà nước thẩm định nên chưa có cơ sở để Bộ GTVT hoàn thiện đề án.
Chính từ nhựng lý do nêu trên, Bộ GTVT dự kiến đến quí 3-2023 trình báo cáo lên Bộ Chính trị.
Để kịp tiến độ, Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ cho thành lập Ban chỉ đạo xây dựng Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam và các dự án đường sắt quốc gia. Đặc biệt, chỉ đạo các bộ, ngành địa phương có ý kiến chậm nhất trong 5 ngày khi xin ý kiến về đề án, nếu không coi như đồng thuận, thống nhất nội dung.
Theo báo cáo nghiên cứu tiền khả thi được Bộ GTVT trình Chính phủ, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đi qua 20 tỉnh thành có chiều dài 1.545km, tốc độ khai thác tối đa khoảng 320km/h. Đoàn tàu sử dụng công nghệ động lực phân tán và tổng mức đầu tư dự kiến toàn bộ dự án sẽ lên tới 58,71 tỉ đô la Mỹ (tương đương 1,384 triệu tỉ đồng).
