Chùa Bà Thiên Hậu ở Bình Dương
Trần Kiều Quang
 |
| Chính điện chùa Bà Thiên Hậu ở Bình Dương. Ảnh: Trần Kiều Quang |
(TBKTAG Online) - Chùa Bà Thiên Hậu ở tỉnh Bình Dương là một công trình kiến trúc tín ngưỡng của bà con người Việt gốc Hoa. Ban đầu, chùa Bà được xây dựng bên bờ rạch Hương Chủ Hiếu vào giữa thế kỷ XIX; đến năm 1925, được dời về vị trí hiện nay. Chùa thờ Thiên Hậu thánh mẫu, Ngũ Hành nương nương, Bổn Đầu công, Thổ công…
Theo truyền thuyết, vào đời Tống Thái Tổ, Kiến Long nguyên niên (960), tại huyện Bố Điền, phủ Hưng Hoá, tỉnh Phước Kiến, có người con gái thứ 6 của Lâm Nguyên, khi mới lọt lòng mẹ đã tỏa hào quang, hương thơm. Khi lớn, nàng có thể cưỡi chiếu, cưỡi mây hay sóng biển du ngoạn khắp nơi. Đến năm Tống Thái Tôn thứ 4 (987) cô gái ấy đã giã từ cõi trần ở tuổi 27.
Truyền thuyết dân gian cho rằng bà thường hiển linh, mặc đồ đen bay lượn trên biển. Đời nhà Nguyên, bà được phong Thiên Phi, đời Thanh, vua Khang sắc phong là Thiên Hậu.
Chùa Bà Thiên Hậu tọa lạc tại số 4 đường Nguyễn Du, thị xã Thủ Dầu Một. Cổng chùa được sơn một màu đỏ thẫm. Mái cổng lợp ngói âm dương, nóc có tượng song long tranh châu và cá chép. Bước qua cổng là một khoảng sân rộng, có đặt một đỉnh lớn đắp xi măng cho khách thập phương đốt nhang và một bể xi măng làm nơi đốt vàng mã.
Mái chùa cũng được lợp ngói âm dương. Đỉnh nóc cũng có lưỡng long tranh châu, hình cá, tượng thần nhật, nguyệt và còn có tượng hai con kỳ lân đứng chầu hai bên. Bên trong chính điện khói nhang luôn mù mịt, dưới mái chùa được nâng bởi những hàng cột to, đen bóng. Các hàng cột này đều có chạm khắc rất nhiều câu đối bằng chữ Hán. Trên trần nóc là vô số những quả cầu được treo lơ lửng, hai bên chánh điện là hai hàng binh khí, kéo dài cho đến Thiên Công Đàn phía trước.
Quanh năm, gần như ngày nào cũng có khách thập phương đến viếng chùa Bà. Đặc biệt, vào ngày rằm tháng Giêng âm lịch hàng năm, trong dịp lễ hội chùa Bà diễn ra suốt hai ngày 14 và ngày 15, hàng vạn lượt người đến từ khắp cả nước kéo về chợ Thủ cúng bái, vay tiền làm ăn, trả lễ tiền vay trước và rước hương lộc về nhà.
 |
| Cổng chùa Bà Thiên Hậu ở tỉnh Bình Dương. Ảnh: Trần Kiều Quang |
Lễ cúng Bà được tiến hành vào lúc nửa đêm 14 rạng ngày 15. Vị chánh tế chủ trì buổi lễ do bốn bang người Hoa ở thị xã Thủ Dầu Một cử ra theo thể thức luân phiên từng năm. Ngôi chùa được trang hoàng rợp cờ đầy màu sắc, và lồng đèn rực rỡ từ cửa tam quan vào đến điện thờ.
Mười hai chiếc lồng đèn lớn, trang trí đẹp mắt, tượng trưng cho mười hai tháng trong năm, treo thành một hàng dài trước sân chùa, làm cho quang cảnh ngày hội thêm lộng lẫy. Khoảng sân của chùa rộng đến 600m2, vậy mà trong ngày lễ hội trở nên chật chội, vì luôn có đến hàng ngàn, hàng vạn lượt người chen lấn nhau để vào cho được đốt nhang lễ Bà. Người ta phải đặt bốn chiếc lư hương lớn bằng xi măng cẩn sứ ở giữa sân chùa để cho khách hành hương cắm nhang, giải tỏa phần nào khói hương dày đặc làm cay chảy nước mắt mọi người ở trong chính điện.
Ngoài lễ hội chùa Bà vào ngày rằm tháng Giêng, Ban tổ chức còn tổ chức lễ vía Bà rất linh đình vào ngày 23 tháng 3 âm lịch. Số người hành hương rất đông, chỉ kém lễ vía Bà Chúa Xứ ở núi Sam (tỉnh An Giang) và lễ hội Bà Đen (tỉnh Tây Ninh).
 |
| Điện thờ Bà Thiên Hậu ở chù Bà. Ảnh: Trần Kiều Quang |
