Còn nhiều điều đáng bàn
KS. Huỳnh Kim Trương
(TBKTSG) - Nhân đọc hồ sơ “Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Liệu có khả thi?” của tác giả Nguyễn Xuân Thành đăng trên TBKTSG số 40 ra ngày 24-9-2009. Tôi đồng ý với những phân tích thiệt, hơn mà tác giả Nguyễn Xuân Thành đã nêu trong bài viết nói trên cũng như ý kiến nên dùng số vốn lên đến 55,85 tỉ đô la Mỹ để đầu tư các dự án hạ tầng khác quan trọng và cấp bách hơn.
Hiện nay trên thế giới, chỉ có ba cường quốc là Pháp, Đức và Nhật Bản là có đường sắt cao tốc và thực tế cho thấy các tuyến đường sắt cao tốc chỉ phát huy hiệu quả khi độ dài chỉ từ 500 - 600 ki lô mét. Liên Xô trước đây nổi tiếng với những đường sắt dài nhất thế giới, chạy suốt cả sáu múi giờ, mà cũng chỉ dùng đường sắt bình thường.
Tuy nhiên, nhìn ở một góc độ khác, ý định đầu tư của Tổng công ty Đường sắt cũng có nhiều điều đáng bàn. Một là hiện nay ta đã hoàn thành hơn phân nửa đường Hồ Chí Minh xuyên Việt chạy ngang qua dãy Trường Sơn. Vậy sao không quy hoạch tuyến đường sắt mới chạy cặp với đường Hồ Chí Minh để hạn chế việc thu hồi mặt bằng và phải chi hàng ngàn tỉ đồng để đền bù, giải tỏa.
Kế đến, Việt Nam đã ký kết với các nước ASEAN và Trung Quốc để xây dựng tuyến đường sắt xuyên Á từ Singapore sang Malaysia, Thái Lan, Campuchia rồi đến TPHCM, Hà Nội, Lào Cai và qua tỉnh Vân Nam của Trung Quốc.
Mới đây ngành đường sắt đã ký kết hợp đồng tín dụng với tập đoàn CMC - CRCC (Trung Quốc) để phục hồi nhanh tuyến đường sắt Sài Gòn - Lộc Ninh dài 128,5 ki lô mét trong vòng 40 tháng. Như vậy, vì sao chúng ta không mở tuyến đường sắt chạy tắt lên đường Hồ Chí Minh, có thể kết nối với đường sắt Sài Gòn - Lộc Ninh tại ga Chơn Thành, cách TPHCM khoảng 100 ki lô mét? Với phương án này, giá thành đầu tư chắc chắn sẽ thấp hơn nhiều và đường sắt mới mong cạnh tranh được với các loại hình vận chuyển khác.
Hơn nữa, lúc đó chúng ta sẽ có hai tuyến đường sắt xuyên Việt, một chạy dọc hành lang phía Tây, một chạy dọc ven biển và chỉ cần đầu tư thêm các đường ngang để nối hai tuyến chính với nhau thì khi có thiên tai, bão lũ xảy ra cũng dễ hỗ trợ cho nhau hơn.
