Công bố kết quả điều tra sơ bộ thảm họa máy bay MH17

Công bố kết quả điều tra sơ bộ thảm họa máy bay MH17

Thái Bình

Một nhóm chuyên gia quốc tế đang xem xét mảnh vỡ của máy bay MH17 tại hiện trường. Ảnh Reuters

(TBKTSG Online) - Các điều tra viên Hà Lan nói rằng, các chứng cớ ban đầu cho thấy máy bay MH17 - của hãng hàng không Malaysia Airlines, bị rơi ở miền đông Ukraine ngày 17-7 vừa qua làm thiệt mạng 298 hành khách và phi hành đoàn - bị xé nát bởi rất nhiều vật cứng tác động từ bên ngoài.

Ủy ban An toàn Hà Lan đã công bố báo cáo sơ bộ , dựa trên nội dung của các máy ghi dữ liệu về chuyến bay và buồng lái (hộp đen) cùng những thông tin giao tiếp với tổ lái cũng như việc xem xét có tính “pháp y” những mảnh vỡ của máy bay.

Hơn một nửa số nạn nhân của thảm họa là công dân Hà Lan.

Những phát hiện chính:

- MH17 đã bay trong không phận không bị hạn chế, các động cơ hoạt động bình thường, ở tốc độ 293 hải lý (knots), độ cao 33.000 feet (10.000 mét).

- Có ba máy bay thương mại khác đã bay cùng không phận đó, cùng thời điểm đó, chiếc máy bay gần nhất cách MH17 30 ki lô mét.

- Lúc 12:35 GMT: trạm kiểm soát không lưu (ATC) Dnipropetrovsk yêu cầu MH17 lên độ cao 35.000 feet theo lộ trình bay và để tránh máy bay khác. MH17 trả lời họ không thể chấp hành và ATC đồng ý để MH17 duy trì độ cao 33.000 feet, các máy bay khác lên độ cao 35.000 feet.

- 13:00 GMT: MH17 yêu cầu được chuyển hướng về phía bắc 20 hải lý, do thời tiết; ATC đồng ý nhưng không cho phép lên độ cao 34.000 feet.

Lúc này trong khu vực có những đám mây giông và vài tia chớp đánh xuống phía tây nam vùng Donetsk.

Bản đồ không lưu miền đông Ukraine vào thời điểm máy bay MH17 bị nạn. Ảnh BBC

- 13:19:53: MH đã bay được 3,6 hải lý về phía bắc của đường bay chính. ATC yêu cầu MH17 đổi hướng, “tiến thẳng” tới điểm Romeo November Delta (RND) để tránh những máy bay khác.

- 13:19:56: Thông báo cuối cùng của đội bay MH17: “Romeo November Delta, Malaysian One Seven” – xác nhận đường bay.

- 13:19:59: Mất tín hiệu liên lạc.

- 13:20:03: Hoạt động ghi dữ liệu chuyến bay và buồng lái bị ngừng đột ngột.

Dnipropetrovsk ATC cố liên lạc vài lần nữa nhưng không có trả lời.

Không có lời cảnh báo từ phi hành đoàn hoặc cảnh báo từ hệ thống phát hiện hư hỏng của máy bay; không nhận được thông điệp cầu cứu nào.

Rất có khả năng tai họa sinh ra từ việc hủy hoại cấu trúc máy bay, dẫn tới việc vỡ nát trên không gian.

Các bộ phận phía trước của máy bay được tìm thấy ở Petropavlivka, gần điểm truyền đi dữ liệu cuối cùng của máy bay.

Cửa sổ buồng lái có nhiều lỗ xuyên thủng nhỏ cho thấy đã một số lượng lớn các vật thể năng lượng cao (high-energy objects) từ bên ngoài đâm vào phía trên của sàn buồng lái.

Hư hại của các bộ phận phía trước cho thấy máy bay bị xuyên thủng bởi số lượng lớn các vật thể năng lượng cao từ bên ngoài.

Cánh, động cơ, thùng nhiên liệu… được tìm thấy ở khu vực chính có nhiều mảnh vỡ nhất, khoảng 8,5 ki lô mét về phía đông của vị trí cuối cùng ghi nhận được của máy bay.

Mảnh vỡ máy bay rơi rải rác trong một khu vực khoảng 10km x 5km, cho thấy máy bay bị nổ tung trên không trung.

Không có bằng chứng cho thấy có sự can thiệp vào các hộp đen, được quân ly khai trao cho giới chức Malaysia ở Donetsk.

Không có dấu hiệu sai sót, hư hỏng trong hoạt động hoặc kỹ thuật của máy bay và phi hành đoàn.

Chưa vội kết luận

Hãng Reuters cho biết thêm, Thủ tướng Malaysia và các chuyên gia tin rằng, máy bay MH17 đã bị bắn rơi từ dưới mặt đất.

Dù báo cáo của Ủy ban An toàn Hà Lan không đề cập tới "tên lửa", song tác động "từ bên ngoài của một số lượng lớn các vật thể năng lượng cao" là mô tả phù hợp với loại đầu đạn "tiệm cận" (proximity) được thiết kể để nổ tung ngoài không gian, bắn những mảnh vỡ và đạn chì về phía mục tiêu, theo nhận định của ông Tim Ripley, chuyên viên phân tích quốc phòng của tuần báo Jane's Defence Weekly.

Những đầu đạn như vậy có thể được gắn vào nhiều loại tên lửa, kể cả tên lửa đất đối không BUK do Nga sản xuất mà Ukraine và phương Tây nói rằng, do quân nổi dậy ở miền đông Ukraine bắn lên do nhầm lẫn MH17 với máy bay quân sự. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo chính của lực lượng ly khai nhiều lần khẳng định họ không có các vũ khí như vậy.

Thủ tướng Malaysia Najib Razak nói, kết quả điều tra dẫn tới mối hoài nghi lớn rằng máy bay MH17 đã bị tên lửa đất đối không bắn hạ, nhưng để biết chắc thì cần phải điều tra thêm.

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte thì cho rằng hãy còn quá sớm để xác định thủ phạm. "Chúng ta cần thận trọng không được kết luận vội vàng. Hà Lan đang dẫn đầu cuộc điều tra. Từng bước một, các chuyên gia đang làm việc để đi tới những kết luận không thể chối cãi", ông nói.

Báo cáo kết quả cuối cùng của cuộc điều tra có thể phải đến giữa năm 2015 mới ra đời.

(theo BBC, Reuters)