(KTSG Online) - Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (generative AI), công nghệ đứng sau cơn sốt chatbot đa năng trong thời gian qua, có thể gây rủi ro cho 300 triệu việc làm ở Mỹ và châu Âu, theo báo cáo nghiên cứu của ngân hàng Goldman Sachs.
Báo cáo của Goldman Sachs , công bố hôm 27-3, nhận định những tiến bộ đột phá của công nghệ AI có thể giúp tự động hóa 25% khối lượng công việc hiện nay ở Mỹ và khu vực 20 nước sử dụng đồng euro (eurozone).
Ngân hàng đầu tư này cho rằng các hệ thống AI tạo sinh như ChatGPT của OpenAI, có thể tạo ra những nội dung không thể phân biệt được so với hoạt động sáng tạo của con người. Điều này có thể kích hoạt sự bùng nổ năng suất, giúp nâng GDP toàn cầu tăng thêm 7% trong 10 năm tới.
Nếu chứng minh được các kỳ vọng, công nghệ AI tạo sinh cũng sẽ gây ra sự rối loạn đáng kể trên thị trường lao động, có khiến tương đương 300 triệu công việc ở các nền kinh tế lớn tại Mỹ châu Âu bị tự động hóa, Joseph Briggs và Devesh Kodnani, hai tác giả của báo cáo nhận định.
Báo cáo cho rằng công việc của luật sư và nhân viên hành chính sẽ nằm trong số những công việc có nguy cơ dư thừa cao nhất do sự phổ cập của AI tạo sinh.
Báo cáo ước tính khoảng 2/3 số lượng công việc ở Mỹ và châu Âu có rủi ro bị tự động hóa ở một mức độ nhất định vì sự xuất hiện của AI tạo sinh. Hầu hết người lao động ở hai nền kinh tế này sẽ chứng kiến dưới 50% khối lượng công việc của họ được tự động hóa. Những người lao động này sẽ tiếp tục làm việc nhưng một phần thời gian của họ được chuyển sang cho các hoạt động hiệu quả hơn.
Ở Mỹ, công nghệ AI tạo sinh sẽ đảm nhận bớt phần việc của 63% lực lượng lao động. Báo cáo của Goldman Sachs nhận định khoảng 7% lực lượng lao động Mỹ đang làm những công việc mà ít nhất một nửa khối lượng nhiệm vụ của họ có thể thực hiện thông qua công nghệ AI và rất dễ bị thay thế. Các công việc tay chân hoặc ngoài trời, không đòi hỏi tính sáng tạo cao, sẽ không bị ảnh hưởng nhiều.
Goldman Sachs cũng chỉ ra tác động tương tự của AI tạo sinh đối với thị trường việc làm của châu Âu. Ở cấp độ toàn cầu, do công việc chân tay chiếm tỷ trọng lớn hơn ở thị trườg việc làm của các nước đang phát triển, ngân hàng này ước tính AI có thể đảm nhận khoảng 20% trong tổng số công việc hiện nay.
Các ước tính của Goldman Sachs dựa trên phân tích dữ liệu của Mỹ và châu Âu về các nhiệm vụ thường được thực hiện trong hàng nghìn nghề nghiệp khác nhau. Các nhà nghiên cứu của ngân hàng này nhận định AI sẽ có khả năng thực hiện những nhiệm vụ như hoàn thành tờ khai thuế cho doanh nghiệp nhỏ; đánh giá một yêu cầu đòi bồi thường bảo hiểm phức tạp hoặc ghi lại kết quả điều tra hiện trường vụ án.
Tuy nhiên, họ không cho rằng AI sẽ được ứng dụng cho các nhiệm vụ nhạy cảm hơn như phán quyết của tòa án, kiểm tra tình trạng bệnh nhân đang được chăm sóc đặc biệt hoặc nghiên cứu luật thuế quốc tế.
Báo cáo trên có thể châm ngòi cuộc tranh luận về tiềm năng của công nghệ AI trong nỗ lực phục hồi tăng trưởng năng suất đang trì trệ ở các nước giàu cũng như tạo ra một thế hệ nhân viên “cổ cồn trắng” bị AI giành việc.
Các ước tính của Goldman Sachs về tác động của AI đối với bức tranh thị trường lao động thận trọng hơn so với ước tính trong một số nghiên cứu khác.
Một nghiên cứu của công ty khởi nghiệp OpenAI, chủ sở hữu của GPT-4, phiên bản mới nhất của ChatGTP, cho thấy AI tạo sinh có thể đảm nhận ít nhất 10% nhiệm vụ của 80% lực lượng lao động ở Mỹ.
Trong tuần trước, Cục cảnh sát châu Âu (Europol) cảnh báo những tiến bộ nhanh chóng của công nghệ AI tạo sinh có nguy cơ tiếp tay cho những kẻ lừa đảo trực tuyến và tội phạm mạng khi các mô hình ngôn ngữ lớn đen tối có thể trở thành một mô hình hoạt động tội phạm chủ chốt trong tương lai.
Theo Financial Times
