Cuộc cách mạng di động
Th. Phương
(TBKTSG Online) - Sự bùng nổ của thiết bị số di động đánh dấu một bước ngoặt trong thế giới của công nghệ cá nhân. Trong khoảng 30 năm qua, máy tính cá nhân (PC) dưới nhiều dạng khác nhau đã là thiết bị điện toán chủ yếu của con người. Giờ đây, sự thống trị này đang bị đe dọa bởi điện thoại thông minh và máy tính bảng, dẫn đến những dự báo rằng kỷ nguyên hậu PC đang đến gần.
Kỷ nguyên Wintel sắp chấm dứt ?
Điện thoại thông minh, cho phép người sử dụng tải về và cài đặt ứng dụng từ các cửa hàng trực tuyến, bắt đầu thay thế điện thoại di động thông thường tại nhiều nước.
Cơ quan quản lý viễn thông Anh Ofcom gần đây cho biết hơn ¼ người trưởng thành ở nước này sử dụng điện thoại thông minh.
Trong khi đó, theo công ty nghiên cứu thị trường Nielsen, đa số điện thoại được tiêu thụ ở Mỹ là điện thoại thông minh. Thiết bị này cũng được ngày càng nhiều thị trường mới nổi chào đón.
Tại Indonesia, điện thoại BlackBerry của nhà sản xuất Canada Research in Motion (RIM) đang được xem là một biểu tượng trong tầng lớp trung lưu.
Doanh số của máy tính bảng cũng đang tăng trưởng nhanh chóng. Sự xuất hiện của iPad trên thị trường vào năm ngoái đã kéo theo sự ra đời của một loạt đối thủ, như Playbook của RIM, Galaxy Tab của Samsung và Tablet của Sony và mới đây nhất là Kindle Fire của Amazon.
Máy tính bảng thu hút người tiêu dùng vì thiết bị đã mở ra một cách thức tiếp cận mới đối với điện toán di động. Ngân hàng đầu tư Morgan Stanley tin rằng tổng doanh số điện thoại thông minh và máy tính bảng sẽ vượt qua PC trong năm 2011.
Dù vậy, vẫn còn quá sớm để khẳng định PC sẽ biến mất trong nay mai.Theo một số dự báo, khoảng 350-360 triệu PC sẽ được tiêu thụ trong năm nay và thị trường này có khả năng tiếp tục tăng trưởng, cho dù tốc độ có chậm lại.
Với bàn phím, màn hình lớn và kết nối Internet, PC vẫn là thiết bị lý tưởng cho nhiều công việc. Bên cạnh đó, PC vẫn tiếp tục “tiến hóa”, với phát minh mới nhất là dòng máy tính xách tay siêu mỏng (ultrabook). Dù vậy, kỷ nguyên Wintel – bị thống trị bởi PC dùng hệ điều hành Windows của Microsoft và microchip của Intel - đang tiến gần đến hồi kết.
Cảnh quan công nghệ mới
Một cảnh quan công nghệ mới đang hình thành, mang lại cho người tiêu dùng khả năng sử dụng điện toán gần như mọi lúc mọi nơi trên nhiều loại thiết bị khác nhau. Điện thoại thông minh đang đứng ở tuyến đầu của sự thay đổi này.
Công ty nghiên cứu Yankee Group cho rằng doanh số của điện thoại thông minh sẽ vượt qua những mẫu điện thoại thông thường (feature phone) trong vài năm tới. Không chỉ điện thoại, nhiều loại thiết bị khác, từ máy chơi game Xbox 360 của Microsoft cho đến tivi lướt Web, cũng đang giúp người sử dụng kết nối với nhau.
Sự xuất hiện của thế hệ thiết bị số di động này phần nào phản ánh những thay đổi trong xã hội. Ngày càng có nhiều người lên Web để làm mọi thứ, từ mua sắm cho đến kết nối xã hội.
Vì thế, họ cần đến sức mạnh điện toán ở nhiều nơi hơn. Ngoài ra, nhu cầu đối với những thiết bị phục vụ cho cả mục đích cá nhân lẫn công việc cùng lúc đang tăng khi ranh giới giữa chúng trở nên mờ nhạt dần.
Sự bùng nổ của máy tính bảng, điện thoại thông minh cũng phản ánh sự thay đổi lớn của chính bản thân thế giới công nghệ.
Trong nhiều năm trước, những tiến bộ đáng chú ý nhất của lĩnh vực PC đến từ quân đội, các trung tâm nghiên cứu lớn hoặc những tập đoàn lớn tập trung chủ yếu vào đối tượng khách hàng doanh nghiệp.
Những bước đột phá này thỉnh thoảng được điều chỉnh để phục vụ cho nhu cầu của số đông người tiêu dùng. Chẳng hạn như Internet lấy cảm hứng từ công nghệ được phát triển đầu tiên bởi một cơ quan nghiên cứu của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Sự tiêu dùng hóa của công nghệ thông tin
Tuy nhiên, trong khoảng mười năm trở lại đây, thị trường tiêu dùng đã trở thành nơi thúc đẩy sự phát minh sáng tạo về công nghệ. Marc Andreessen, một nhà đầu tư mạo hiểm nổi bật tại Thung lũng Silicon, nhận định rằng nhiều phát minh thú vị trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT) đến tay người tiêu dùng đầu tiên trước khi xâm nhập vào những lĩnh vực khác.
Xu hướng này được giới công nghệ gọi là “sự tiêu dùng hóa” của CNTT.
Sự chuyển đổi nói trên có thể không mạnh mẽ như ngụ ý của ông Andreessen. Quân đội, trường đại học và các thiết chế khác sẽ tiếp tục đổ nhiều tiền bạc vào hoạt động nghiên cứu, tìm kiếm những công nghệ mới.
Hơn nữa, đây không phải là lần đầu tiên các cá nhân đi đầu trong việc sử dụng thiết bị mới. Những mẫu PC đầu tiên thường được một số nhân viên mê công nghệ lén đưa vào công ty sử dụng.
Dù vậy, có nhiều lý do để tin rằng làn sóng công nghệ tiêu dùng lần này sẽ có tác động lớn và sâu rộng hơn so với những làn sóng trước đó.
Trước hết, sự gia tăng về thu nhập đã tạo ra một số lượng khách hàng sẵn sàng chi tiền mua thiết bị mới. Theo thống kê, khoảng 8 triệu máy chơi game Kinect của Microsoft đã được tiêu thụ trong vòng 60 ngày kể từ khi được tung ra thị trường vào tháng 11- 2010. Theo Sách kỷ lục Guinness, chưa có thiết bị điện tử tiêu dùng nào bán chạy như thế từ trước đến giờ.
Ông Craig Mundie, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu và chiến lược của Microsoft, nhận định: “Những người này chào đón công nghệ mới với một quy mô lớn đáng kinh ngạc”.
Một yếu tố thúc đẩy tiêu dùng khác là giá cả của thiết bị đang giảm nhanh chóng. Nếu đồng ý sử dụng các kế hoạch dữ liệu của công ty viễn thông, người tiêu dùng thường chỉ bỏ ra khoảng 100 đô la Mỹ cho một chiếc điện thoại thông minh.
Trong khi đó, phiên bản rẻ nhất của thiết bị đọc sách điện tử Kindle của Amazon có giá 79 đô la, so với mức giá 399 đô la của phiên bản đầu tiên ra mắt vào năm 2007. Chi phí dung lượng lưu trữ số cũng giảm đáng kể. Một GB dung lượng có giá khoảng 200.000 đô la vào năm 1980. Ngày nay, một ổ đĩa dung lượng 1 terabyte (1.024 GB) chỉ vào khoảng 100 đô la.
Sự phát triển nhanh chóng của Internet và kết nối băng thông rộng cũng góp phần làm biến đổi cảnh quan công nghệ.
Tương tự là sự phát triển của các công ty như Apple, Google, Amazon với mục tiêu chính là làm hài lòng người tiêu dùng cá nhân hơn là doanh nghiệp, chính phủ.
Trong số này, Apple đóng vai trò nổi bật trong quá trình dân chủ hóa CNTT bằng cách tạo ra một loạt thiết bị ấn tượng như iPhone, iPad.
Sự phát triển của thị trường công nghệ tiêu dùng thông minh đang là nguồn cảm hứng để doanh nghiệp tạo nhiều sản phầm ấn tượng hơn. Nó cũng đang khuyến khích các tổ chức thuộc mọi lĩnh vực ứng dụng những phát minh trong thế giới tiêu dùng để phục vụ cho hoạt động của mình.
![]() |
Máy tính bảng, điện thoại thông minh đang đe dọa sự thống trị của PC |
Các công ty lập cửa hàng ứng dụng dành cho nhân viên; các bệnh viện phát cho điều dưỡng loại điện thoại thông minh được điều chỉnh để họ sử dụng trong quá trình làm việc; binh sĩ đang dùng máy tính bảng để điều khiển máy bay không người lái và thử nghiệm những “ứng dụng chiến trường”.
Số lượng cơ hội như thế có thể ngày càng nhiều khi những lực lượng công nghệ và kinh tế đứng đằng sau cuộc cách mạng điện toán này trở nên mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.
(Theo The Economist)