Cựu Tổng thống Hàn Quốc Roh Moon-hyun tự tử

Cựu Tổng thống Hàn Quốc Roh Moon-hyun tự tử

Huỳnh Hoa

Người dân cả nước Hàn Quốc tập trung theo dõi tường thuật trên truyền hình vụ tự tử sáng 23-5 của cựu Tổng thống Roh Moon-hyun. Ảnh AP

(TBKTSG Online) – Cựu Tổng thống Hàn Quốc Roh Moo-hyun đã qua đời sáng hôm 23-5 trong một hành vi đã được xác định là ‘tự tử’ trong lúc đang leo núi ở gần nhà, thọ 62 tuổi.

Sinh thời, ông Roh nổi tiếng là một chiến sĩ chống tham nhũng nhưng danh tiếng đó đã bị hoen ố phần nào khi gần đây có những lời tố cáo gia đình và những người thân cận của ông từng nhận hối lộ.

Cảnh sát và luật sư của ông, ông Moon Jae-in cho biết, sau khi để lại cho gia đình một lá thư tuyệt mệnh, ông Roh đã lao mình xuống một vách núi dựng đứng lúc 6g40 sáng thứ Bảy 23-5.

Lá thư trên máy vi tính của ông có đoạn: “Tôi mang nợ quá nhiều người. Quá nhiều người đang đau khổ vì tôi. Đừng phiền muộn, đừng trách cứ ai. Đây là số mệnh”. Vị cựu tổng thống yêu cầu được hỏa táng và dựng một bia mộ nhỏ ở quê hương.

Là một luật sư tự học để vươn lên khỏi nghèo đói và đạt tới chức vụ cao nhất đất nước năm 2003, ông Roh luôn tự hào mình là một chính trị gia “trong sạch” ở một xứ sở có lịch sử tham nhũng lâu dài. Những lời tố cáo gần đây rằng ông đã nhận 6 triệu đô la Mỹ từ một nhà doanh nghiệp Seoul đã làm cho vị cựu tổng thống rất đỗi phiền muộn.

“Tôi không còn mặt mũi nào nhìn thấy mọi người. Tôi xin lỗi đã làm phiền các bạn”, ông Roh nói hồi tháng trước, trước khi ông bị cơ quan điều tra ở Seoul thẩm vấn suốt 13 tiếng đồng hồ về những lời cáo buộc đó.

Vụ tự tử của ông Roh – là vụ tự tử đầu tiên của một cựu tổng thống – đang làm cho nước Hàn Quốc bàng hoàng. Người Hàn Quốc khắp cả nước tập trung theo dõi các bản tin tường thuật trên truyền hình; trang web của ông Roh tràn ngập những lời chia buồn của người dân ủng hộ ông.

Phát ngôn viên của cơ quan điều tra Cho Eun-sok cho biết, trong cuộc thẩm vấn ngày 30-4 và 1-5 vừa qua, ông Roh phủ nhận mọi cáo buộc chống lại ông. Những người ủng hộ cựu tổng thống Roh Moo-hyun thì nói rằng, cuộc điều tra được khởi xướng bởi ý đồ chính trị của những kẻ đối lập bảo thủ.

Ông Roh công nhận rằng một nhà sản xuất giày ở địa phương là Park Yeon-cha có đưa cho phu nhân của ông 1 triệu đô la Mỹ nhưng cho rằng đó không phải là tiền hối lộ. Ông Roh cũng nói, ông biết việc ông Park đưa 5 triệu đô la cho một người họ hàng của ông song ông nghĩ đó là việc đầu tư làm ăn. Công tố viên nghi ngờ rằng cả 6 triệu đô la đó cuối cùng đều được chuyển cho ông Roh.

Một số cựu cố vấn và nhân viên dưới quyền ông Roh cũng đã bị thẩm vấn trong cuộc điều tra ông Park – người đã bị buộc tội tháng 12 năm ngoái vì những cáo buộc trốn thuế và đưa hối lộ trong những vụ tai tiếng khác. Một người anh của ông Roh tuần trước cũng đã bị tuyên án bốn năm tù trong một vụ tai tiếng hối lộ khác nữa.

Bộ trưởng Tư pháp Kim Kyung-han đã tuyên bố rằng vụ điều tra cựu tổng thống Roh Moo-hyun đã kết thúc, nhưng không rõ vụ điều tra các thành viên trong gia đình ông Roh có tiếp tục hay không.

Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak nói cái chết “buồn đa và bi thảm” của ông Roh “là điều thực sự không thể tin nổi”. Tổng thống Lee – đang công cán ở châu Âu, chỉ thị cho các bộ trưởng trong chính phủ tổ chức tang lễ trang trọng, xứng đáng với tư cách cựu lãnh tụ của ông Roh.

Ông Roh sinh sống ở làng Bongha, cách thủ đô Seoul 450 km về phía nam. Sáng hôm 23-5 ông đi leo núi với một người cận vệ trên một dãy núi gần nhà. Leo được nửa chừng, ông ném mình từ vách núi có độ cao 30 mét có tên là Đá chim Cú. Ông bị nhiều vết thương và lập tức được chuyển tới bệnh viện của Đại học quốc gia Busan, ở đó vài giờ sau ông bị xác nhận là đã qua đời.

Chiều hôm 23-5 quan tài phủ vải đỏ của ông Roh đã được chuyển tới trung tâm sinh hoạt cộng đồng của làng Bongha trong tiếng than khóc của rất nhiều người. Tại thủ đô Seoul, khoảng 500 người đã tổ chức một lễ truy điệu và thắp nến lặng lẽ để tưởng nhớ ông.

Sự nghiệp chính trị của ông Roh bắt đầu từ việc bảo vệ sinh viên và người lao động nghèo phản kháng chính quyền quân sự. Ảnh chụp năm 1988

Cái chết của ông Roh là kết cục bi thảm cho cuộc đời của một người sinh ra trong gia đình nông dân, chưa bao giờ vào đại học nhưng vẫn nỗ lực vượt qua kỳ thi hết sức khó khăn để giành quyền hành nghề luật sư vào năm 1975. Ông xây dựng sự nghiệp và danh tiếng từ việc bảo vệ những người sinh viên bị các chính phủ quân sự trước kia cáo buộc là “phản loạn”; có lần ông đã bị bắt giam và bị treo giấy phép hành nghề luật vì ủng hộ những vụ bãi công “bất hợp pháp” của giới lao động.

Sự nghiệp chính trị của ông bắt đầu cất cánh khi ông được bầu lên làm một nhà lập pháp cấp tiến trong Quốc hội Hàn Quốc năm 1988. Việc ông được bầu làm tổng thống là một sự ngạc nhiên trong cuộc bầu cử năm 2002; ông thắng trong một chiến dịch vận động với cam kết không “khấu đầu” trước Hoa Kỳ – một cam kết gây ấn tượng mạnh với giới cử tri trẻ tuổi.

Ông tiếp tục duy trì chính sách “Ánh Dương” của vị tổng thống tiền nhiệm Kim Dae-jung; theo đó Hàn Quốc cung cấp viện trợ cho CHDCND Triều Tiên như một phương thức tạo điều kiện cho sự hòa hợp hòa giải. Ông đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Chủ tịch Kim Jong Il của CHDCND Triều Tiên tại Bình Nhưỡng năm 2007 – đó là hội nghị thượng đỉnh thứ hai giữa hai nhà lãnh đạo hai miền Triều Tiên mà về lý thuyết vẫn đang trong tình trạng chiến tranh.

Mặc dù bị một số người cho là lãnh đạm và thích đối đầu, ông Roh vẫn được nhiều người khác coi là một nhà lãnh đạo trung thực, biết quan tâm tới những tầng lớp dân chúng bị thiệt thòi và đấu tranh chống tham nhũng. Ông là vị tổng thống Hàn Quốc đầu tiên có cả một “fan club” trên Internet.

Những người ủng hộ tổ chức tưởng niệm ông Roh ở Seoul. Ảnh AP

Nhưng năm 2004, ông khuyến khích cử tri bỏ phiếu ủng hộ các ứng cử viên thuộc đảng Uri của ông và như vậy là vi phạm luật về tính trung lập chính trị của tổng thống. Vì vậy ông trở thành vị tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc bị “luận tội’ vi phạm hiến pháp, nhưng vài tháng sau đó ông được phục chức sau khi tòa án ra phán quyết chống lại việc luận tội.

“Tôi thật sự bị sốc. Cuộc điều tra phải tiếp tục và chúng tôi phải biết được sự thật, nhưng tôi không thể không cản thấy tiếc cho ông ấy và cho những người mà ông ấy bỏ lại sau lưng”, ông Chun Soon-im, 63 tuổi, công dân Seoul, cho biết. “Ông ấy làm cho tôi bị sốc hai lần: lần đầu bằng việc ông ấy phản bội niềm tin mà chúng tôi gửi gắm ở ông như là người giữ gìn công lý khi có chuyện lộ ra rằng ông ấy đã nhận những món tiền phi pháp; và lần này ông ấy tỏ ra không đủ trách nhiệm để đối mặt với những hậu quả mà hành động của mình gây ra. Là một người ủng hộ những giá trị mà ông ấy tiêu biểu, tôi cảm thấy hết sức thất vọng”, ông Kim Hye-jung, 35 tuổi, cũng ở Seoul, chua chát.  

(theo AP)