(KTSG Online) - Ngành công nghiệp ô tô của Nga suy sụp sau khi các hãng xe nước ngoài, chủ yếu là của phương Tây, bán các tài sản tại Nga với giá tượng trưng chỉ 1 rúp hoặc 1 euro, đồng thời dừng sản xuất và xuất khẩu sang nước này. Trong bối cảnh giá xe mới tăng vọt do nguồn cung lao dốc, người dân Nga chuyển sang mua xe cũ có giá rẻ hơn.
- Tài sản của doanh nghiệp nước ngoài rút khỏi Nga có nguy cơ bị quốc hữu hóa
- Các tập đoàn bị ảnh hưởng bởi chiến sự tại Ukraine
Thị trường xe cũ sôi động
Trong khi các nhà phân tích tiếp tục tranh luận về hiệu quả tổng thể của các biện pháp trừng phạt kinh tế của phương Tây đối với Nga, thì ngành công nghiệp ô tô của nước này, vốn phụ thuộc nhiều vào các nhà sản xuất nước ngoài và các phụ tùng nhập khẩu, đã chịu hậu quả rõ ràng.
Trong năm 2022, chi tiêu mua xe mới ở Nga giảm 52% xuống còn 1,5 nghìn tỉ rúp (20,4 tỉ đô la), và doanh số bán xe mới giảm 58,8%. Khi các nhà sản xuất ô tô phương Tây ngừng sản xuất và bán các nhà máy ở Nga để bảo vệ danh tiếng của họ và phản ứng trước trước cuộc chiến ở Ukraine, sản lượng xe mới của Nga cũng giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991.
Dữ liệu từ hãng phân tích Autostat cho thấy tổng chi tiêu cho xe chở khách mới và cũ tại Nga giảm hơn 15% vào năm 2022 do lạm phát đẩy giá cả tăng cao trong khi thu nhập của người dân giảm xuống. Tuy nhiên, có một dữ liệu đáng chú ý là lượng xe cũ chiếm gần 3/4 tổng doanh số bán xe ở Nga vào năm ngoái, tăng từ tỷ lệ 55% vào năm 2021.
Sergei Udalov, Giám đốc điều hành Autostat, nói với Reuters: “Tiền đang đổ vào thị trường ô tô đã qua sử dụng khi giá ô tô cũ tăng, đồng thời cấu trúc của thị trường ô tô mới thay đổi đáng kể. Những mẫu xe bình dân của thương hiệu Lada (Nga) và của Trung Quốc có giá bán từ 2 triệu rúp (26.700 đô la Mỹ) trở lên vẫn có sẵn trên thị trường, trong khi các thương hiệu xe cao cấp gần như đã rời bỏ Nga hoàn toàn”.
Theo Cơ quan thống kê quốc gia Nga (Rosstat), năm ngoái, lạm phát hàng năm của Nga tăng lên mức 11,9%, khiến thu nhập khả dụng thực tế của người dân giảm 1%. Các nhà bán lẻ ở Nga đã đầu tư mạnh vào các cửa hàng giảm giá, một xu hướng cũng đang được phản ánh trong lĩnh vực ô tô.
Anton, nhân viên tại một doanh nghiệp lớn của Nga, đã mua một chiếc xe cũ của thương hiệu Skoda (Cộng hòa Czech)vào tháng 12 năm ngoái vì thích xe do phương Tây sản xuất hơn là xe nội địa hoặc do Trung Quốc sản xuất.
Với giá 2,5 triệu rúp, chiếc Skoda của Anton đắt hơn khoảng 1 triệu rúp so với giá bán của nó vào một năm trước đó, nhưng rẻ hơn 1 triệu rúp so với phiên bản hoàn toàn mới.
Anton cảm thấy may mắn khi mua được một chiếc xe cũ do nước ngoài sản xuất với số km đã đi còn thấp khi lượng hàng dự trữ đang cạn dần.
“Xe mới bây giờ chỉ là thú vui dành cho giới nhà giàu, trừ khi đó là xe Lada hay xe Trung Quốc”, anh nói.
Các hãng xe nước ngoài tháo chạy, ngoại trừ Trung Quốc
Theo Autostat, giá trung bình của xe mới bán ở Nga trong năm ngoái tăng 17%, lên 2,33 triệu rúp và giá xe cũ tăng 32%, lên 890.000 rúp.
Hãng Skoda Auto, đơn vị thành viên Volkswagen (Đức), cho biết lượng xe giao đến Nga giảm đến 80% trong năm 2022. Volkswagen đã ngừng đưa phụ tùng vào Nga và đã đóng cửa các nhà máy tại đây nhưng vẫn chưa đồng ý bán chúng như nhiều hãng xe phương Tây khác.
Hồi tháng 5-2022, hãng xe Renault của Pháp đã bán cổ phần kiểm soát ở Avtovaz, hãng xe nhà nước Nga, với giá được tượng trưng chỉ một rúp, nhưng với quyền chọn mua lại trong 6 năm sau đó. Bên mua là Viện nghiên cứu và phát triển ô tô và động cơ trung ương Nga (Nami) thuộc sở hữu nhà nước Nga. Sau đó đến tháng 10, hãng xe Nissan (Nhật Bản) cũng bán lại tài sản ở Nga cho Nami với giá một euro, kèm theo quyền chọn tương tự.
Xe cũ nhập khẩu vào Nga tăng vọt trong năm ngoái, dẫn đầu là xe từ Nhật Bản, nước đã hạn chế xuất khẩu xe giá trị cao sang Nga nhưng vẫn cho phép các cá nhân ở Nga nhập khẩu xe cũ.
Cuộc tháo chạy của các nhà sản xuất phương Tây cho phép các thương hiệu Trung Quốc giành lấy thị phần ở Nga. Chẳng hạn, linh kiện động cơ của hãng xe JAC Motors của Trung Quốc đang được sử dụng để giúp thương hiệu xe Moskvich thời Liên Xô “tái xuất”. Thương hiệu này dừng sản xuất vào năm 2001 và tuyên bố phá sản vào năm 2006.
Các nhà phân tích thị trường dự đoán doanh số bán xe mới ở Nga sẽ tăng lên khoảng 800.000 chiếc trong năm nay, từ 687.370 chiếc vào năm ngoái. Nhưng con số này vẫn thấp hơn nhiều so với con số 1,6 triệu xe mới được bán ra vào năm 2021.
Theo Reuters