Đền thờ Quang Trung ở xứ Nghệ

Đền thờ Quang Trung ở xứ Nghệ

Đền thờ vua Quang Trung trên núi Dũng Quyết. Ảnh: Thu Hiền

(TBKTSG Online) - "Đường vô xứ Nghệ quanh quanh / Non xanh nước biếc như tranh họa đồ"... là câu ca dao nói về mảnh đất Nghệ An với nhiều danh lam thắng cảnh như biển Cửa Lò, khu di tích Kim Liên, đền thờ vua An Dương Vương, rừng quốc gia Pù Mát…

Sử sách truyền rằng, ngày 1-1-1788, vua Quang Trung đã hạ chiếu cho xây dựng Phượng Hoàng Trung Đô trên vùng đất giữa núi Dũng Quyết và núi Kỳ Lân, nay thuộc khối 3, phường Trung Đô, thành phố Vinh.

Trong chiếu lập đô, Nguyễn Huệ đã viết: "Nhớ lại buổi hồi loan kỳ trước, lúc qua Hoành sơn, Quả cung đã từng mở xem địa đồ, thấy ở huyện Châu Lộc, xã Yên Trường, hình thế rộng rãi, khí tượng tươi sáng, có thể chọn để xây dựng kinh đô mới. Thực là chỗ đất đẹp để đóng đô vậy".

Ngày nay, đến thăm mảnh đất "hình thế rộng rãi, khí tượng tươi sáng" này du khách khó có thể bỏ qua đền thờ vua Quang Trung được khánh thành trên núi Dũng Quyết vào tháng 5 năm 2008 để tôn thờ người anh hùng áo vải của dân tộc năm xưa.

Về địa thế, núi Dũng Quyết được xem là nơi đắc địa hội tụ tứ linh (long, lân, quy, phụng), có vị trí yết hầu trên con đường thiên lý xuyên Việt. Bằng đường bộ hoặc đường thủy, từ đây con người có thể vào Nam, ra Bắc, lên non, xuống biển, tiến lùi đối với các hướng đều thuận tiện. Thế núi Hồng Lĩnh, núi Dũng Quyết, sông Lam, sông Cồn Mộc là những bức tường thành thiên nhiên phòng thủ kiên cố.

Uy nghi và cổ kính, rộng rãi và khoáng đạt là cảm nhận đầu tiên của chúng tôi khi bước chân vào ngôi đền nằm trên núi cao với ngàn thông vi vu và xa xa là dòng sông Lam uốn lượn trong sương mờ.

Đền thờ vua Quang Trung gồm các hạng mục chính như khu tiền đường, trung đường, hậu cung, nhà tả vu, hữu vu... được thiết kế theo một đường chính trục và toàn bộ ngôi đền được làm bằng gỗ lim. Đền thờ có nhiều hệ thống kèo, côt và rường được chạm khắc họa tiết theo phong cách thời Nguyễn. Mái lợp ngói mũi hài, gồm hai lớp ngói chiếu và ngói cót. Nền lát gạch bát kiểu cổ phục chế. Tường xây gạch bát, bó vỉa bậc cấp bằng đá xanh lấy từ tỉnh Thanh Hóa.  

Du khách viếng đền vào dịp Tết Kỷ Sửu. Ảnh: Thu Hiền

Tiền đường có thể được xem là trung tâm của ngôi đền được thiết kế 3 gian rộng rãi và thoáng. Công trình được triển khai xây dựng từ năm 2003, toàn bộ kiến trúc của đền mang tính đặc thù văn hóa tâm linh của thời nhà Nguyễn.

Trong khuôn viên của đền còn có các công trình như sân điểm binh, bảo tàng Tây Sơn, tích Quang Trung ba lần mời Nguyễn Thiếp, phục hồi tái tạo một đoạn thành Phượng Hoàng Trung Đô. Các công trình bảo tàng các dân tộc ở Nghệ An, khu ẩm thực dân tộc, sân thả chim, sân chơi các trò chơi dân gian, khu các làng nghề truyền thống... tạo thành một không gian văn hóa dân tộc phong phú và đa dạng.

Hằng năm, lễ hội đền vua Quang Trung được tổ chức vào tháng 10 để tưởng nhớ đến vị anh hùng cái thế đại phá quân Thanh năm xưa.

THU HIỀN