(KTSG Online) – Thông thường, cuối năm là mùa cước tàu hạ nhiệt vì nhu cầu yếu đi theo mùa. Nhưng năm nay thì hoàn toàn ngược lại: giá cước vận chuyển hàng hóa thô từ năng lượng đến quặng rời, ngũ cốc trên khắp đại dương đang vọt, một hiện tượng hiếm gặp vào thời điểm cuối năm.
Cụ thể, giá cước trung bình hàng ngày của tàu chở dầu thô trên các tuyến hàng hải chính tăng vọt 467% trong năm nay. Đáng chú ý, giá cước của loại tàu chở dầu thô siêu lớn có khả năng vận chuyển tới 2 triệu thùng dầu từ Trung Đông đến Trung Quốc tăng lên gần 137.000 đô la Mỹ/ ngày trong tuần kết thúc vào ngày 19-11, đánh dấu mức tăng 576% trong năm nay. Đây là mức giá cước cao của loại tàu này kể từ cuối tháng 4-2020.
Trong khi đó, giá cước của tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) tăng hơn 4 lần trong năm tính đến nay. Giá cước của tàu chở hàng rời như quặng sắt, than, ngũ cốc… cũng tăng gấp đôi.
Giá cước tăng vì tàu bè đang phải chạy vòng quanh thế giới lâu hơn bình thường, với thời gian trên biển tăng lên đáng kể, khiến nguồn cung tàu thực tế bị siết lại. Nhiều lãnh đạo hãng tàu lớn dự báo tình trạng căng thẳng này sẽ còn kéo dài ít nhất đến quí 1-2026.
“Chúng ta đang chứng kiến một thị trường tàu chở hàng thô bằng đường biển cực kỳ căng thẳng”, Lars Barstad, CEO Frontline, một trong những công ty vận hành đội siêu tàu chở dầu (VLCC) lớn nhất thế giới nói.
Đối với tàu chở dầu thô, giá cước tăng sau khi sản lượng tại Trung Đông tăng mạnh, cùng với nhu cầu dầu thô tại châu Á tăng cao sau lệnh trừng phạt của Mỹ đối với hai tập đoàn dầu mỏ khổng lồ của Nga. Trong khi đó, chi phí vận chuyển LNG từ Mỹ sang châu Âu gần đây tăng lên mức cao nhất trong 2 năm do các dự án LNG mới ở Bắc Mỹ đòi hỏi nhiều tàu hơn vận chuyển nhiên liệu siêu lạnh này.
Một thước đo giá cước chuẩn cho các tàu chở hàng rời, bao gồm ngũ cốc và quặng tăng lên mức cao nhất trong 20 tháng vào cuối tháng 11 một phần nhờ kỳ vọng nhu cầu tăng giữa lúc một dự án quặng sắt lớn trị giá 20 tỉ đô la ở Guinea (thuộc Tây Phi) sắp đi vào hoạt động. Trong khi đó, hoạt động chiến sự trên các tuyến đường hàng hải chính cũng góp phần làm tăng tổng chi phí vận tải biển.
Các cuộc tấn công của lực lượng Houthi do Iran hậu thuẫn tại Yemen nhằm các tàu buôn trên Biển Đỏ buộc một số tàu phải chạy vòng quanh châu Phi, làm tăng hành trình và thời gian vận chuyển.
Giá cước vận tải hàng hóa thô trên biển hiện giảm nhẹ so với mức đỉnh điểm vào cuối tháng 11 nhưng chi phí tăng cao đang ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường vận tải biển. Các khách hàng mua LNG của Mỹ đang cân nhắc việc trì hoãn nhận hàng trong khi một số chủ tàu đang tìm cách tối đa hóa lợi nhuận.
Theo các nhà môi giới tàu biển, trong những tuần gần đây, các nhà khai thác tàu chở dầu siêu lớn đã tập trung vào các hành trình dài hơn để đảm bảo lợi nhuận cao hơn. Điều này buộc một số nhà máy lọc dầu Ấn Độ phải sử dụng hai tàu nhỏ hơn - thay vì một tàu thông thường - để nhận dầu thô mua từ Trung Đông đúng hạn.
Sau nhiều năm chứng kiến lợi nhuận suy giảm, các hãng tàu giờ đang tận hưởng mùa bội thu hiếm có. Thế nhưng không có hãng nào vội vàng đặt đóng tàu mới hay đưa ra quyết định chiến lược lớn.
Lý do rất đơn giản: chi phí đóng tàu mới cực đắt trong khi giá cước có thể lao dốc nếu tuyến vận chuyển qua Biển Đỏ thông suốt trở lại hoặc nguồn cung tàu tăng lên
Theo Bloomberg
