(KTSG Online) - Nguồn cung từ Ấn Độ tăng, nhu cầu yếu từ các nước nhập khẩu đẩy giá gạo ở châu Á xuống thấp, với giá gạo trắng 5% tấm của Việt Nam rơi xuống mức thấp nhất trong khu vực.
- Indonesia tuyên bố không nhập khẩu gạo trong năm tới
- Nguồn cung lớn từ Ấn Độ tiếp tục gây áp lực lên giá gạo năm 2025
Theo dữ liệu mới nhất của công ty thị trường hàng hóa S&P Global Platts, giá gạo xuất khẩu từ các nước sản xuất chính ở châu Á giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều tháng khi nhu cầu yếu từ các nhà nhập khẩu trên toàn cầu dẫn đến sự cạnh tranh quyết liệt hơn.
Khi các nước nhập khẩu tạm dừng mua ngay, thị trường gạo toàn cầu đang chịu áp lực giảm giá, có thể dẫn đến sự thay đổi trong động lực thương mại và sự quan tâm của bên mua.
Thị trường chịu áp lực vì nguồn cung lớn từ Ấn Độ
Tháng 9 năm ngoái, Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng phi basmati và một tháng sau đó, dỡ bỏ mức giá xuất khẩu tối thiểu 490 đô la Mỹ/tấn. Việc nước này tái gia nhập thị trường gây áp lực đáng kể lên giá gạo trên khắp châu Á. Nhiều bên mua nhạy cảm về giá đã chuyển sang tìm kiếm nguồn cung từ Ấn Độ.
“Tôi dự báo xu hướng giảm giá trên thị trường gạo Ấn Độ trong nửa đầu năm 2025. Xu hướng này bắt đầu từ khi Ấn Độ rút lại chính sách hạn chế xuất khẩu, kích hoạt sự sụt giảm giá gạo trên toàn cầu. Khi Ấn Độ cầm chịch thị trường, các nước xuất khẩu gạo khác phải hạ giá để duy trì khả năng cạnh tranh”, Nitin Gupta, Phó chủ tịch cấp cao của công ty kinh doanh hàng hóa nông nghiệp Olam Agri nói.
Nông dân Ấn Độ đạt vụ thu hoạch lúa bội thu vào cuối năm ngoái. Chính phủ nước này đang nắm giữ lượng gạo dự trữ cao kỷ lục và tiếp tục thu mua lúa của nông dân cho đến giữa tháng 2.
Lượng gạo dự trữ của Ấn Độ ngày càng dồi dào và có sẵn để xuất khẩu thì sẽ tạo áp lực lên giá bán. Ngoài ra, lượng lúa trong vụ thu hoạch sắp tới (kéo dài từ tháng 3 đến tháng 4) của Ấn Độ dự kiến gây thêm áp lực lên giá. Với lượng gạo dự trữ đáng kể, Ấn Độ có khả năng cung cấp khối lượng lớn cho thị trường toàn cầu.
Dù có những dấu hiệu cho thấy nhu cầu tiềm năng tăng trưởng từ nhiều nước nhập khẩu gạo, nhưng thị trường nói chung vẫn chịu áp lực do nguồn cung lớn từ nước này.
“Cả gạo trắng lẫn và gạo đồ ở Ấn Độ đều chịu áp lực giảm giá”, Umesh Jain, giám đốc của công ty xay xát gạo Sponge Enterprises (Ấn Độ) nói. Gạo đồ là loại gạo thu được từ thóc được ngâm nước nóng hoặc sấy trong hơi nước rồi phơi khô.
Theo Jain, với nhu cầu yếu từ các thị trường đích như châu Phi, giá gạo đồ của Ấn Độ có khả năng giảm xuống còn 420-425 đô la/tấn FOB (giá tại cửa khẩu ở nước của người bán) trong vòng một đến hai tuần tới.
Utsav Agarwal, giám đốc của công ty kinh doanh nông nghiệp KLA India Public (Ấn Độ) nhận định, trong thời gian tới, giá gạo Ấn Độ khó có thể giảm mạnh, chỉ giảm 5-10 đô la/tấn đối với cả gạo trắng và gạo đồ.
Theo đó, các nước Đông Phi vẫn thích gạo trắng có nguồn gốc Ấn Độ do ít phải vận chuyển và quá cảnh. Trong khi đó, các nước Tây Phi có thể lựa chọn gạo trắng Việt Nam nếu giá thấp hơn gạo Ấn Độ do họ nhạy cảm về giá.
Cùng nhận định trên, Umesh Gosai, giám đốc thương mại gạo của Export Trading Group cho rằng, giá gạo có khả năng đã chạm đáy. Dự báo, giá gạo chỉ giảm khoảng 10-15 đô la/tấn so với mức hiện tại và hồi phục sau đó.
Theo Platts, vào cuối tháng 1, giá gạo trắng 5% tấm của Ấn Độ giao dịch ở mức thấp nhất trong gần 2 năm là 412 đô la/tấn FOB. Dự báo, nước này sẽ xuất khẩu 21,5 triệu tấn gạo trong niên vụ kinh doanh 2024-2025 (bắt đầu từ tháng 10-2024), tăng 49% so với cùng kỳ năm trước.
Gạo Việt Nam rẻ nhất châu Á
Nhu cầu yếu dẫn đến giá giảm khiến gạo trắng của Việt Nam trở thành loại gạo rẻ nhất ở châu Á. Theo dữ liệu của Platts, giá gạo trắng 5% tấm Việt Nam giao dịch ở mức 399 đô la/tấn FOB vào ngày 30-1, đánh dấu mức thấp nhất kể ngày 12-9-2022.
Nhu cầu từ Philippines, nước nhập khẩu gạo hàng đầu thế giới và là nước mua gạo chính của Việt Nam bị cản trở vì chính sách nhập khẩu gạo không chắc chắn của chính phủ.
Một nhà xuất khẩu của Việt Nam cho biết, giá gạo trắng Việt Nam đã chạm đáy, với giá lúa đang được mua thấp hơn giá thành sản xuất. Nông dân đang chịu tổn thất nặng nề do giá lúa xuống thấp. Điều này có thể khiến một số nông dân có thể cân nhắc chuyển sang các loại cây trồng khác.
Theo một nguồn tin tại TPHCM, nhu cầu của Philippines giảm đến 40% do những thay đổi chính sách đang diễn ra đối với các nhà nhập khẩu gạo. Trong khi đó, chính phủ Indonesia đặt mục tiêu không nhập khẩu gạo trong năm nay.
Một nhà nhập khẩu gạo ở Davao, Philippines cho biết, Philippines có thể bắt đầu mua khối lượng nhỏ sau Tết Nguyên đán. “Nhìn về phía trước, các đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam trên thị trường gạo Philippines có khả năng là Pakistan và Ấn Độ”, nhà nhập khẩu này nói.
Một nhà nhập khẩu khác ở Davao giải thích, nhu cầu từ Philippines suy yếu do chính sách gây bối rối của chính phủ và cuộc điều tra của quốc hội nhắm vào hoạt động buôn bán gạo.
Giá gạo Thái Lan chạm mức thấp nhất trong hơn hai năm
Thị trường gạo Thái Lan cũng đang trải qua xu hướng giảm giá sau khi giá từ các nước xuất khẩu gạo khác giảm đáng kể. Theo dữ liệu của Platts, giá gạo trắng 5% tấm của Thái Lan giao dịch ở mức 434 đô la/tấn FOB vào ngày 30-1, mức thấp nhất kể từ ngày 30-11-2022.
“Giá gạo sẽ còn giảm thêm nữa. Vụ thu hoạch mới của chúng tôi đang diễn ra và có vẻ khả quan. Vì vậy, chúng tôi không nhìn thấy có bất kỳ khả năng tăng giá nào”, Wanniwat Kitireanglarp, Phó tổng thư ký Hiệp hội xuất khẩu gạo Thái Lan nói và lưu ý, thêm do ảnh hưởng của kỳ nghỉ Tết nguyên đán, nhu cầu của các nhà nhập khẩu gạo chỉ tăng dần từ giữa tháng 2. Các bên mua đã sẵn sàng nhưng muốn đảm bảo giá đã chạm đáy.
“Giá gạo Việt Nam đã đạt hoặc rất gần mức đáy nhưng giá gạo Thái Lan, Pakistan và Ấn Độ vẫn cần giảm thêm. Dự kiến, hoạt động mua sẽ tăng lên khi giá gạo rơi xuống 390-410 đô la/tấn FOB”, Kitireanglarp nói.
Nhu cầu gạo Thái Lan vẫn chậm, đặc biệt là do Indonesia vắng bóng trên thị trường và các nhà nhập khẩu ở Philippines đang chờ giá thấp hơn. Một nguồn tin ở Bangkok cho rằng, nếu giá gạo Ấn Độ tiếp tục giảm, giá gạo Thái Lan có khả năng sẽ giảm theo, duy trì mức chênh lệch khoảng 30-40 đô la/tấn.
Cuối năm ngoái, Bộ Thương mại Thái Lan đặt mục tiêu xuất khẩu gạo 7,5 triệu tấn trong năm 2025, giảm so với mức ước tính 10 triệu tấn trong năm 2024.
Theo spglobal.com
