(KTSG Online) - Khoảng 102.000 khách hàng tại các tỉnh Thái Nguyên, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Phú Thọ, Ninh Bình, Hưng Yên… bị gián đoạn sử dụng điện.
- Nắng nóng kéo dài, miền Bắc đạt mức tiêu thụ điện cao nhất từ đầu năm
- Bão Wipha sẽ gây mưa lớn diện rộng
Thái Nguyên là địa phương chịu ảnh hưởng trực tiếp của giông lốc, khoảng 8.300 khách hàng đã bị gián đoạn sử dụng điện. Mưa giông kèm lốc xoáy xảy ra trong khoảng thời gian từ 15h35 đến 16h05 chiều hôm qua, gây thiệt hại nhiều tài sản và ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống lưới điện, TTXVN đưa tin.
Theo ghi nhận của Công ty Điện lực Thái Nguyên, tại huyện Phú Bình (cũ), giông lốc đã làm hư hỏng 2 cột điện trung thế, ảnh hưởng đến khoảng 1.300 khách hàng. Tại khu vực Cầu Gia Bảy, phường Phan Đình Phùng, thêm 3 cột điện trung thế bị đổ, làm cho hơn 7.000 khách hàng bị mất điện.
Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Công ty Điện lực Thái Nguyên đã kích hoạt phương án đã được phê duyệt ngay sau khi thời tiết ổn định trở lại, việc khắc phục vẫn đang được tập trung triển khai với tinh thần cao nhất.
Tuy nhiên không chỉ riêng Thái Nguyên, các đơn vị trực thuộc, Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) tại nhiều tỉnh thành khác cũng đang dồn toàn lực để khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục lưới điện, nhanh chóng đưa đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân trở lại bình thường.
Trước tình hình thiên tai diễn biến nhanh và phức tạp, EVNNPC đã chỉ đạo các công ty điện lực thành viên triển khai ngay phương án ứng phó. 100% quân số được huy động ứng trực, lực lượng tại chỗ khẩn trương thống kê thiệt hại, khoanh vùng sự cố và chuẩn bị đầy đủ vật tư thiết bị cần thiết để nhanh chóng khôi phục lưới điện, đảm bảo an toàn cho người và tài sản trong quá trình triển khai công việc.
(Siêu dông bất ngờ vừa qua ở miền Bắc không lqđ cơn bão số 3 sắp vào đang còn xa VN. Mất cân bằng nhiều mặt cũng từ mất cân bằng đô thị – nông thôn nội vùng)
Hỏi: Đô thị hóa quá mức có thể làm khuếch đại hiện tượng thời tiết không và như thế nào?
Trả lời: Đô thị hóa quá mức thực sự có thể làm khuếch đại (làm tăng cường độ hoặc thay đổi đặc tính) của một số hiện tượng thời tiết cục bộ và thậm chí có ảnh hưởng đến quy mô lớn hơn. Điều này xảy ra thông qua nhiều cơ chế khác nhau:
1. Hiệu ứng đảo nhiệt đô thị (Urban Heat Island – UHI):
Cơ chế: Đây là tác động nổi bật nhất. Các bề mặt đô thị (bê tông, nhựa đường, mái nhà) hấp thụ và giữ nhiệt nhiều hơn so với thảm thực vật tự nhiên ở nông thôn. Đồng thời, thiếu cây xanh làm giảm quá trình thoát hơi nước làm mát không khí, và nhiệt thải từ các hoạt động của con người (giao thông, công nghiệp, điều hòa không khí) làm tăng thêm nhiệt độ.
Khuếch đại hiện tượng thời tiết: Nhiệt độ cao hơn trong đô thị tạo ra sự chênh lệch nhiệt độ với khu vực xung quanh. Sự chênh lệch này có thể làm tăng cường dòng thăng (updrafts) của không khí, khiến không khí ẩm bốc lên cao hơn và nhanh hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và tăng cường các cơn dông nhiệt (thunderstorms). Nhiệt độ cao hơn cũng có thể kéo dài các đợt sóng nhiệt (heat waves) và làm chúng trở nên khắc nghiệt hơn trong các thành phố.
2. Thay đổi mô hình lượng mưa:
Cơ chế:
Hạt nhân ngưng tụ: Các thành phố thải ra nhiều hạt bụi, aerosol (chất ô nhiễm không khí) hoạt động như các hạt nhân ngưng tụ (cloud condensation nuclei). Điều này có thể thúc đẩy sự hình thành mây và giọt mưa.
Đối lưu tăng cường: Như đã đề cập với UHI, nhiệt độ cao hơn và dòng thăng mạnh mẽ có thể tăng cường đối lưu, dẫn đến mưa lớn hơn và dữ dội hơn trong hoặc ngay phía hạ lưu gió của các khu vực đô thị.
Địa hình đô thị: Các tòa nhà cao tầng làm tăng độ nhám bề mặt, làm thay đổi dòng chảy của không khí và có thể gây ra sự hội tụ gió, đẩy không khí lên cao và tăng cường mưa đối lưu.
Khuếch đại hiện tượng thời tiết: Điều này dẫn đến nguy cơ lũ lụt đô thị cao hơn do lượng mưa lớn trong thời gian ngắn và khả năng thoát nước kém của các bề mặt không thấm (bê tông hóa).
3. Thay đổi dòng chảy của gió:
Cơ chế: Các tòa nhà cao tầng có thể hoạt động như rào cản, làm giảm tốc độ gió tổng thể trong các hẻm phố đô thị. Tuy nhiên, chúng cũng có thể tạo ra các “đường hầm gió” (urban canyons) hoặc các xoáy gió cục bộ, gây ra gió giật mạnh bất thường ở những khu vực nhất định.
Khuếch đại hiện tượng thời tiết: Việc thay đổi mô hình gió có thể ảnh hưởng đến sự phân tán ô nhiễm, giữ các chất gây ô nhiễm ở lại lâu hơn trong đô thị và cũng có thể tác động đến cách các hệ thống thời tiết di chuyển và tương tác với môi trường đô thị.
4. Ảnh hưởng đến độ ẩm khí quyển:
Cơ chế: Đô thị hóa làm giảm diện tích cây xanh và bề mặt đất trống, giảm quá trình bốc hơi nước từ đất và thực vật. Điều này có thể dẫn đến độ ẩm không khí thấp hơn trong các khu vực đô thị so với vùng nông thôn xung quanh (hiệu ứng “đảo khô đô thị” – Urban Dry Island), mặc dù trong một số trường hợp, hoạt động của con người (ví dụ: tưới tiêu) hoặc các nguồn nước cục bộ có thể làm tăng độ ẩm.
Khuếch đại hiện tượng thời tiết: Độ ẩm thay đổi có thể ảnh hưởng đến quá trình hình thành mây và mưa.
Tóm lại:
Đô thị hóa quá mức, thông qua việc thay đổi bề mặt đất, tạo ra nhiệt thải nhân tạo và thay đổi động lực học của khí quyển, có thể làm tăng cường nhiệt độ (đặc biệt là hiệu ứng đảo nhiệt đô thị), gia tăng cường độ và tần suất mưa dông, và thay đổi mô hình gió cục bộ. Những thay đổi này làm cho các khu vực đô thị dễ bị tổn thương hơn trước các hiện tượng thời tiết cực đoan và có thể khuếch đại tác động tiêu cực của chúng.