Lộ trình thực hiện mục tiêu Net Zero năm 2050 của Vinamilk không chỉ giúp doanh nghiệp có những bước đi đầu tiên bài bản, mà đã tạo ra tác động lên cả hệ sinh thái khi thay đổi tư duy về sản xuất xanh, nông nghiệp bền vững ngoài nhà máy, trang trại…
Câu trả lời bằng hành động
Ông Lê Hoàng Minh, Giám đốc điều hành sản xuất, Trưởng dự án Net Zero Vinamilk, đã bắt đầu phần trình bày của mình tại Hội thảo “Các giải pháp áp dụng kinh tế tuần hoàn trong ngành sữa Việt Nam” bằng câu chuyện của Green Farm Tây Ninh.
Nhờ vào nguồn tài nguyên quý giá là chất thải của đàn bò sữa 8.000 con sau khi được xử lý, đất đai được chăm sóc với phân bón hữu cơ, phương pháp canh tác luân canh, kết hợp với công nghệ từ Nhật Bản, tạo ra 500ha cánh đồng mỗi năm 2 vụ bắp, lúa hữu cơ theo chuẩn châu Âu.
Sau gần 20 năm đầu tư xây dựng hệ thống trang trại hiện đại, phát triển công nghệ chăn nuôi bò sữa tại vùng nhiệt đới, tại các mô hình trang trại sinh thái Vinamilk Green Farm (đặt ở Thanh Hoá, Quảng Ngãi, Tây Ninh), sản lượng sữa được tạo ra đã tương đương mức trung bình thế giới, là 30-35 lít sữa/con/ngày. Điều từng bất khả thi.
“Giờ đây, ngành sữa trong nước đang tiếp tục chinh phục những thách thức lớn hơn, đó làm làm nông nghiệp bền vững, hướng đến mục tiêu chung phát thải ròng bằng không - Net Zero”, ông Minh nhận định.
Cũng theo ông Minh, thực hành về nông nghiệp bền vững với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính được thực hiện bằng loạt hành động cụ thể. Nổi bật là việc kiểm kê khí nhà kính, đã hoàn thành tại 100% nhà máy và đang triển khai trên toàn bộ trang trại bò sữa theo ISO14064. Với hệ thống 15 trang trại, 16 nhà máy trong và ngoài nước, quá trình kiểm kê khí nhà kính đối với doanh nghiệp là rất thách thức, nhưng là điều cần thiết để xác định lộ trình, cách thức giảm phát thải.
Vinamilk thực hiện hoạt động kiểm kê trên từ rất sớm. Dữ liệu liên quan tới khí nhà kính và nhiều thông tin khác đã được đơn vị ghi nhận qua các báo cáo phát triển bền vững theo chuẩn mực quốc tế suốt 12 năm qua, trước khi các yêu cầu bắt buộc về vấn đề này được ban hành.
Có mặt tại hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), ông Tống Xuân Chinh, nhận định phát triển bền vững là lĩnh vực mới tại Việt Nam và thế giới. Việc tiên phong kiểm kê khí nhà kính của Vinamilk sẽ được tham khảo phục vụ quá trình xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn về thị trường tín chỉ carbon trong nước.
“Hạt nhân” tạo ra sự thay đổi
Ở góc nhìn rộng hơn, Vinamilk đang đóng vai trò “hạt nhân” trong việc thay đổi nhận thức của nông dân trong canh tác, hỗ trợ doanh nghiệp bạn cùng phát triển bền vững.
Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam, ông Trần Quang Trung cho hay nhiều năm trước, chỉ cần đi tới đầu địa phận thị trấn Mộc Châu (tỉnh Sơn La), ai cũng có thể ngửi thấy mùi phân bò thoảng lẫn trong không khí. Trong 3 tháng, đoàn lãnh đạo, chuyên gia, kĩ sư của Vinamilk và Mộc Châu Milk đã nghiên cứu, ứng dụng công nghệ xử lý phân bò và mùi, cũng như áp dụng thành công tại các hộ dân chăn nuôi bò sữa liên kết.
“Người nông dân Mộc Châu ngoài bán sữa cho công ty, còn có thể cung cấp phân bón cho các vùng trồng trọt xung quanh, giúp đất đai, môi trường tốt lên, cải thiện thu nhập”, ông Trung nói.
Các trang trại Vinamilk cũng dành một phần nguồn phân bón hữu cơ của mình để giúp nông dân xung quanh cải tạo đất, tăng năng suất cây trồng. Cây trồng sau đó được cung cấp ngược lại cho trang trại làm thức ăn cho đàn bò, tạo vòng tuần hoàn khép kín, góp phần giảm phát thải.
Từ những thửa đất khô cằn, không ít cánh đồng “tiền tỷ” đã xuất hiện. Quan trọng hơn, tư duy sản xuất của người dân được thay đổi, biết sử dụng đất, nước hiệu quả, bền vững hơn; không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu… để đảm bảo sản phẩm đầu ra đạt tiêu chuẩn cung cấp lâu dài cho trang trại. Cách làm nông nghiệp bền vững đã vượt ra ngoài ranh giới của trang trại và lan tỏa ra cộng đồng xung quanh.
“Những nông hộ sau khi thực hiện và thành công tiếp tục nhân rộng, chia sẻ câu chuyện tại Vinamilk đến cộng đồng xung quanh. Tôi tin đó là chìa khóa quan trọng giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu Net Zero, vì mục tiêu này không chỉ nằm trong nội tại của doanh nghiệp”, Trưởng dự án Net Zero của Vinamilk khẳng định.
