(KTSG Online) - Chỉ tính riêng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), mỗi năm chỉ có 30% trong số 24 triệu tấn rơm rạ được thu gom, còn 70% là bị đốt hoặc vùi vào đồng ruộng, gây ô nhiễm môi trường, tăng phát thải khí nhà kính. Vì thế, Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI) đang tìm cách hỗ trợ nông nghiệp Việt Nam đi theo hướng kinh tế tuần hoàn.
- Chiến lược kinh tế tuần hoàn lan rộng ra nhiều nước
- Xây dựng sàn giao dịch gạo và phụ phẩm theo mô hình kinh tế tuần hoàn tại Đồng Tháp
Đây là thông tin được Cổng thông tin điện tử Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) trích dẫn từ hội thảo "Phát triển kinh tế tuần hoàn trong sản xuất và chế biến lúa gạo" do Bộ NN&PTNT, Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam (Vietrisa) và Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI) tổ chức mới đây.
Theo thống kê của Cục Trồng trọt, chỉ tính riêng khu vực ĐBSCL mỗi năm, sản xuất lúa gạo ở đây thải ra môi trường khoảng 24 triệu tấn rơm rạ nhưng chỉ có 30% rơm, tương đương khoảng 7,4 triệu tấn là được thu gom còn 70% rơm rạ bị người dân đốt hoặc vùi vào đồng ruộng, gây ô nhiễm môi trường, tăng phát thải khí metan và các khí nhà kính khác.
Vì thế, để giải quyết những vấn đề này, Cục Trồng trọt cho rằng, kinh tế tuần hoàn là một phương pháp tiếp cận nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái nông nghiệp và cải thiện hiệu suất kinh tế. Việc tận dụng được các nguồn phụ, phế phẩm từ sản xuất lúa có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chuỗi giá trị ngành hàng lúa gạo của vùng. Các phụ phẩm từ lúa có thể trở thành nguyên liệu cho các công đoạn tiếp theo, tạo ra một hệ sinh thái gồm các sản phẩm chất lượng cao.
Bộ NN&PTNT mong muốn IRRI hỗ trợ Việt Nam xây dựng các tiêu chuẩn gạo chất lượng cao, gắn với thương hiệu gạo giảm phát thải; chia sẻ những kết quả nghiên cứu về các nguồn gen để phát triển các giống lúa có khả năng thích ứng với hạn mặn, giảm phát thải và các giống lúa có chỉ số đường huyết thấp.
Lãnh đạo IRRI cam kết tăng cường quan hệ hợp tác giữa IRRI và Việt Nam trong thời gian tới. Hiện IRRI đang xây dựng nhiều bộ công cụ số và sẵn sàng chia sẻ với Bộ NN&PTNT.
Theo đại diện IRRI, có rất nhiều yếu tố để phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, trong sản xuất lúa, gạo. Đối với điều kiện Việt Nam hiện nay, nông dân có vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp tuần hoàn. Vì vậy, việc quan trọng nhất phải có những chính sách mang lại lợi ích cho nông dân để nông dân tham gia phát triển kinh tế tuần hoàn trong sản xuất lúa, gạo.
Với hàng chục triệu tấn rơm rạ và hàng triệu tấn trấu, vỏ trấu mỗi năm, Việt Nam hoàn toàn có khả năng sản xuất ra hàng triệu tấn năng lượng sinh khối xanh. Việc này không chỉ giúp giảm áp lực lên các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà còn góp phần bảo vệ môi trường, hạn chế tác động của biến đổi khí hậu.
Theo Bộ NN&PTNT, kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để đạt được sự phát triển bền vững trong tương lai. Với nguồn phụ phẩm lớn từ ngành lúa gạo, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển kinh tế tuần hoàn nông nghiệp. Trong đó, không chỉ làm phân hữu cơ từ rơm mà còn có các giải pháp khác để tận dụng nguồn phụ phẩm từ rơm như sử dụng rơm trồng nấm, làm thức ăn và đệm lót sinh học cho chăn nuôi gia súc, phân hữu cơ từ rơm, biochar và biosilica từ trấu... Đây là những giải pháp tiềm năng giúp nâng cao giá trị gia tăng của phụ phẩm lúa gạo, đồng thời tạo ra năng lượng sạch và bền vững.
